Προβληματισμός και ανησυχία προκάλεσαν τα δύο πρόσφατα περιστατικά ξυλοδαρμών που σημειώθηκαν μεταξύ μαθητών μετά τη λήξη των μαθημάτων τους έξω από τις σχολικές μονάδες όπου φοιτούν. 

Το πρώτο περιστατικό σημειώθηκε την περασμένη εβδομάδα όταν δύο 14χρονες μαθήτριες επιτέθηκαν και τραυμάτισαν 12χρονη έξω από Γυμνάσιο της Λευκωσίας. Το δεύτερο περιστατικό ξυλοδαρμού σημειώθηκε την περασμένη Τρίτη (26/9) επίσης έξω από Γυμνάσιο της πρωτεύουσας μετά και την ολοκλήρωση των μαθημάτων, όταν 13χρονος μαθητής δέχθηκε επίθεση από συμμαθητές του την ώρα που κατευθυνόταν προς το λεωφορείο ενώ την Τετάρτη οι ίδιοι μαθητές ξυλοκόπησαν και τον αδερφό του.

Την Τετάρτη (27/9) στην επιτροπή Παιδείας της Βουλής συζητήθηκε το θέμα του σχολικού εκφοβισμού. Σύμφωνα με έρευνες και μελέτες που πραγματοποιήθηκαν, έδειξαν πως το 20% των μαθητών έχουν δεχθεί σχολικό εκφοβισμό, εντούτοις μόνο 15 περιστατικά παγκύπρια έχουν καταγγελθεί από τις σχολικές μονάδες.

Πάγια θέση της υπουργού Παιδείας Αθηνάς Μιχαηλίδου, όπως την εξέφρασε στην OffsiteNews, είναι πως το θέμα του σχολικού εκφοβισμού και της βίας λύνεται με την πρόληψη και όχι με νομοθεσίες. Μάλιστα η ίδια η υπουργός επεσήμανε πως τα αποτελέσματα των προσπαθειών που καταβάλλονται θα φανούν σύντομα. 

Υπουργείο Παιδείας και Παιδαγωγικό Ινστιτούτο ένωσαν δυνάμεις και εφαρμόζουν δράσεις στα σχολεία. 

Η Εθνική Στρατηγική 

Μιλώντας στην OffsiteNews η Αναπληρώτρια Διευθύντρια του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου δρ Έλενα Χατζηκακού εξήγησε τις δράσεις που «τρέχουν» ώστε να αποτραπούν φαινόμενα σχολικού εκφοβισμού και βίας.

Αρχικά η κ. Χατζηκακού ανέφερε ότι «το φαινόμενο της βίας είναι πολυπαραγοντικό και για να μπορέσει να αντιμετωπιστεί πρέπει να υπάρχει συνεργασία του σχολείου μαζί με τις οικογένειες αλλά και άλλες υπηρεσίες του κράτους».

Καμία μορφή βίας δεν πρέπει να γίνεται ανεκτή και σκοπός της Εθνικής Στρατηγικής είναι η προαγωγή και η διατήρηση ενός ασφαλούς και φιλικού σχολικού περιβάλλοντος για όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας. «Υπάρχει η Εθνική Στρατηγική η οποία υλοποιείται σε συνεργασία και με άλλα υπουργεία για την πρόληψη και διαχείριση της βίας. Στα σχολεία αποστέλλονται εγκύκλιοι μέσα στους οποίους αναγράφονται συγκεκριμένα βήματα τα οποία ακολουθούνται». 

Οι δράσεις

Πέραν της Εθνικής Στρατηγικής, το υπουργείο Παιδείας εφαρμόζει συγκεκριμένες δράσεις οι οποίες «αγγίζουν» τα παιδιά, τους εκπαιδευτικούς αλλά και ολόκληρη την σχολική μονάδα. 

Στο Αναλυτικό Πρόγραμμα υπάρχει το μάθημα της Αγωγής Υγείας μέσω του οποίου στοχεύεται η ενδυνάμωση των παιδιών σε δεξιότητες οι οποίες αφορούν την διαχείριση των συναισθημάτων τους. «Με οδηγίες της υπουργού Παιδείας από την φετινή χρονιά έχει ξεκινήσει η υλοποίηση συγκεκριμένου προγράμματος και στα νηπιαγωγεία. Επιστημονική έρευνα έδειξε πως όσο πιο έγκαιρα αντιμετωπιστεί το φαινόμενο σχολικής βίας, τότε υπάρχει το ενδεχόμενο να μην εξελιχθεί σε μεγαλύτερη ηλικία». 

Αναφερόμενη στους εκπαιδευτικούς η δρ Χατζηκακού τους χαρακτήρισε από τους πιο σημαντικούς παράγοντες σε μια σχολική μονάδα. «Εδώ και πάρα πολλά χρόνια υλοποιούμε συγκεκριμένα προγράμματα επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων. Οι επιμορφώσεις των εκπαιδευτικών εδράζουν σε επίπεδο σχολικής μονάδας. Προχωρούμε με την εξαγγελία των προγραμμάτων και καλούμε τα σχολεία που ενδιαφέρονται να λάβουν μέρος. Μέσω του ενός εκ των δύο προγραμμάτων, λειτουργός του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου επισκέπτεται συστηματικά την σχολική μονάδα κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς και εφαρμόζει δράσεις μαζί με τους εκπαιδευτικούς». 

Παράλληλα υπάρχει και το πρόγραμμα επιμόρφωσης υπευθύνων τμημάτων (ΥΤ), το οποίο πραγματοποιείται μέσω του moodle και στόχος είναι η ενδυνάμωση των υπεύθυνων τμημάτων για διαχείριση της βίας και παραβατικότητας.

Πρόληψη όμως γίνεται και στο επίπεδο της σχολικής μονάδας. «Υπάρχουν επιτροπές για την πρόληψη στα σχολεία οι οποίες οργανώνονται και εκπονούν σχέδια δράσεις». 

Το κομμάτι της αντιμετώπισης

Στις περιπτώσεις όπου σημειώνεται ένα περιστατικό, αμέσως δρα η Ομάδα Άμεσης Παρέμβασης για στήριξη των παιδιών που πιθανόν να εμπλέκεται όπως επίσης και η Συντονιστική Επιτροπή Αγωγής Υγείας και Πρόληψης της Παραβατικότητας αλλά και η Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας. 

Η νομοθεσία που δεν εφαρμόστηκε

Στο μεταξύ, σημειώνεται ότι τον Νοέμβριο του 2020 η Ολομέλεια της Βουλής ψήφισε ομόφωνα υπέρ της θεσμοθέτησης διαδικασίας πρόληψης και αντιμετώπισης των φαινομένων ενδοσχολικής βίας και σχολικού εκφοβισμού. Ωστόσο ο νόμος αυτός δεν εφαρμόστηκε μέχρι σήμερα. 

Όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, η υπουργός Παιδείας απέστειλε στην επιτροπή Παιδείας εισηγήσεις για τροποποίηση του Νόμου ώστε να καταστεί λειτουργικός και να εφαρμοστεί. Το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται να υπάρξουν οι απαραίτητες τροποποιήσεις και το νομοσχέδιο θα οδηγηθεί εκ νέου στη Βουλή για ψήφιση.