Ευρωβουλή: Καταδικάζει Τουρκία για Πύλα
Η έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την Τουρκία εγκρίθηκε από την Ολομέλεια του Κοινοβουλίου, η οποία συνήλθε στο Στρασβούργο την Τετάρτη, με 434 ψήφους υπέρ, 18 ψήφους κατά και 152 αποχές.
Ακόμη, σημειώνεται ότι η τροπολογία που υπέβαλαν οι 6 Κύπριοι Ευρωβουλευτές για την κατάσταση στην Πύλα εγκρίθηκε με 587 ψήφους υπέρ, 6 ψήφους κατά και 14 αποχές.
Συγκεκριμένα στην ετήσια έκθεσή του, το ΕΚ παροτρύνει την ΕΕ και την Τουρκία να άρουν το σημερινό αδιέξοδο και να βρουν ένα «παράλληλο και ρεαλιστικό πλαίσιο» για τις σχέσεις τους.
Αν η τουρκική κυβέρνηση δεν αλλάξει δραστικά την πορεία της, η διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ δεν μπορεί να συνεχιστεί υπό τις παρούσες συνθήκες, αναφέρουν οι ευρωβουλευτές σε έκθεση που εγκρίθηκε την Τετάρτη με 434 ψήφους υπέρ, 18 κατά και 152 αποχές.
Παροτρύνοντας την τουρκική κυβέρνηση, αλλά και την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη να άρουν το σημερινό αδιέξοδο και να προχωρήσουν προς μια στενότερη εταιρική σχέση, οι ευρωβουλευτές συνιστούν την εξεύρεση ενός παράλληλου και ρεαλιστικού πλαισίου για τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας και καλούν την Επιτροπή να διερευνήσει τις πιθανές μορφές που θα μπορούσε να πάρει αυτό.
Οι ευρωβουλευτές επιβεβαιώνουν ότι η Τουρκία παραμένει υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ, σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και βασικός εταίρος στους τομείς της ασφάλειας, των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων και της μετανάστευσης, τονίζοντας ότι από την χώρα αναμένεται να σέβεται τις δημοκρατικές αξίες, το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα και να συμμορφώνεται με τους νόμους, τις αρχές και τις υποχρεώσεις της ΕΕ.
Καμία σύνδεση μεταξύ των διαδικασιών ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και της Τουρκίας στην ΕΕ
Το Κοινοβούλιο καλεί την Τουρκία να επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση και υπογραμμίζει ότι η διαδικασία προσχώρησης μιας χώρας στο ΝΑΤΟ δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να συνδεθεί με τη διαδικασία προσχώρησης μιας άλλης στην ΕΕ. Η πρόοδος κάθε χώρας στην ενταξιακή της πορεία στην ΕΕ εξακολουθεί να βασίζεται στις δικές της επιδόσεις, τονίζει το ΕΚ.
Η έκθεση χαιρετίζει την ψήφο της Τουρκίας υπέρ της καταδίκης του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και την προσήλωσή της στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας, εκφράζοντας τη λύπη του Κοινοβουλίου για το γεγονός ότι η Τουρκία δεν υποστηρίζει κυρώσεις εκτός του πλαισίου του ΟΗΕ. Το ποσοστό ευθυγράμμισης της χώρας με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας της ΕΕ έχει υποχωρήσει σε ιστορικό χαμηλό (7%), το οποίο είναι μακράν το χαμηλότερο μεταξύ όλων των χωρών της διεύρυνσης.
Καταδίκη των ενεργειών στην Πύλα και κάλεσμα για σεβασμό των διεθνών υποχρεώσεων της Τουρκίας σχετικά με τις μειονότητες
Το Κοινοβούλιο καταδικάζει την έναρξη παράνομων κατασκευαστικών εργασιών από τις τουρκικές κατοχικές δυνάμεις εντός της ζώνης ασφαλείας κοντά στο δικοινοτικό χωριό Πύλα/Pile στην Κύπρο, καθώς και τις επιθέσεις κατά ειρηνευτικών δυνάμεων του ΟΗΕ και τις ζημίες σε οχήματα του ΟΗΕ στις 18 Αυγούστου 2023. Οι ευρωβουλευτές παροτρύνουν την Τουρκία και την τουρκοκυπριακή ηγεσία να σταματήσουν και να αναστρέψουν όλες αυτές τις μονομερείς δραστηριότητες και να αποφύγουν τυχόν περαιτέρω ενέργειες και προκλήσεις που δεν ευνοούν την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.
Στην έκθεση σημειώνεται επίσης ότι δεν έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος όσον αφορά την προστασία των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, συμπεριλαμβανομένων αυτών στην Ίμβρο και στην Τένεδο. Το Κοινοβούλιο καλεί τις τουρκικές αρχές να σεβαστούν πλήρως τον ιστορικό και πολιτιστικό χαρακτήρα των πολιτιστικών και θρησκευτικών μνημείων, σημειώνοντας με ανησυχία τις πρόσφατες εξελίξεις όσον αφορά το μνημείο της Αγίας Σοφίας και το Μουσείο της Χώρας. Αναφορά γίνεται επίσης στην επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, στην ανάγκη σεβασμού και αναγνώρισης του Οικουμενικού Πατριαρχείου, αλλά και στην προστασία μειονοτήτων από ρητορική μίσους και θρησκευτικών χώρων από βανδαλισμό.
Δέσμευση της ΕΕ για τη στήριξη των προσφύγων και των προσπαθειών ανοικοδόμησης μετά τον σεισμό
Οι ευρωβουλευτές επαινούν τις προσπάθειες της Τουρκίας να συνεχίσει να φιλοξενεί τον μεγαλύτερο προσφυγικό πληθυσμό στον κόσμο, ο οποίος αριθμεί σχεδόν τέσσερα εκατομμύρια ανθρώπους. Χαιρετίζουν το γεγονός ότι η ΕΕ εξακολουθεί να παρέχει χρηματοδότηση για τους πρόσφυγες και τις κοινότητες υποδοχής στην Τουρκία, και είναι αποφασισμένοι να διατηρήσει τη χρηματοδότηση αυτή στο μέλλον.
Εκφράζοντας τα εγκάρδια συλλυπητήριά τους στις οικογένειες των θυμάτων των καταστροφικών σεισμών της 6ης Φεβρουαρίου 2023, οι ευρωβουλευτές δηλώνουν ότι η ΕΕ θα πρέπει να συνεχίσει να ανταποκρίνεται στις ανθρωπιστικές ανάγκες και τις προσπάθειες ανοικοδόμησης. Υπογραμμίζουν ότι η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη θα μπορούσε να οδηγήσει σε απτή βελτίωση των σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας.
Κύπριοι ευρωβουλευτές εξηγούν στο ΚΥΠΕ γιατί απείχαν στην ψηφοφορία για Τουρκία
Τις αναφορές σε ειδική σχέση με την Τουρκία προς ενδεχόμενη αντικατάσταση της ενταξιακής πορείας σε περίπτωση που ναυαγήσει επικαλέστηκαν οι Κύπριοι ευρωβουλευτές για την απόφασή τους να τηρήσουν αποχή κατά τη ψήφιση της έκθεσης προόδου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την Τουρκία την Τετάρτη, καθώς και τις αναφορές για στήριξη σε ενδεχόμενη αναβάθμιση διαπραγμάτευσης για αναβάθμιση Τελωνειακής Ένωσης, με ορισμένους να παραθέτουν ως προβληματικό το λεκτικό και σε αναφορές για διευκόλυνση από την ΚΔ της συνεργασίας της ΕΕ με την τ/κ κοινότητα.
Η φετινή έκθεση (εγκρίθηκε με 434 ψήφους υπέρ, 18 κατά και 152 αποχές) ήταν από τις πιο αυστηρές όσον αφορά την Τουρκία, σημειώνοντας μεταξύ άλλων πως η διαδικασία ένταξης δεν μπορεί να συνεχιστεί υπό τις παρούσες συνθήκες, και πως θα πρέπει να αναζητηθούν εναλλακτικοί τρόποι συνεργασίας, ενώ καταδικάζεται μετά από τροπολογία των Κύπριων ευρωβουλευτών και το περιστατικό στην Πύλα.
Όσον αφορά το Κυπριακό, καλεί την Τουρκία να εγκαταλείψει τη στάση υπέρ της λύσης δύο κρατών και υπογραμμίζει ότι η μόνη βιώσιμη λύση παραμένει η ΔΔΟ στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών, ενώ ζητά εκ νέου από την Άγκυρα να αναστρέψει τις ενέργειες της στα Βαρώσια, αλλά και να παρέχει στην τ/κ κοινότητα το περιθώριο να ενεργεί ως νόμιμη κοινότητα, ενώ καταδικάζει τις προσπάθειες εκφοβισμού και φίμωσης Τ/κ δημοσιογράφων.
Μιλώντας στο ΚΥΠΕ ο ευρωβουλευτής της Αριστεράς, Γιώργος Γεωργίου (ΑΚΕΛ), εκ των σκιωδών εισηγητών της έκθεσης εκ μέρους της Αριστεράς, σημείωσε πως η έκθεση «παρότι θετική αναφορικά με την αποτίμηση της απαράδεκτης εσωτερικής πολιτικής κατάστασης της Τουρκίας, περιορίζει την κριτική της στις ενέργειες της Τουρκίας στις σχέσεις της με τα γειτονικά κράτη και την περιοχή γενικότερα».
«Στην αποχή μας ώθησε, κυρίως, η αναφορά στην παράγραφο 36 όπου ουσιαστικά ακυρώνει την προοπτική ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, προσφέροντας της μια ειδική σχέση μέσα από την οποία η Τουρκία θα αποκομίσει κέρδη (αναβάθμιση τελωνειακής ένωσης, βίζα και άλλα) χωρίς τη δέσμευσή της για κάποιες υποχρεώσεις (Κυπριακό, κράτος δικαίου, κριτήρια Κοπεγχάγης και τα λοιπά)» εξήγησε.
Από την πλευρά του ΕΛΚ, ο ευρωβουλευτής Λουκάς Φουρλάς (ΔΗΣΥ) ανέφερε ότι πρόκειται για «έκθεση με πάρα πολύ σκληρές αναφορές για την Τουρκία με κοινές διαπιστώσεις ότι δεν επιτεύχθηκε καμιά πρόοδος σε όλους τους τομείς των σχέσεων με την ΕΕ».
«Στην έκθεση καταγράφονται οι προκλήσεις της Τουρκίας σε ό,τι αφορά την Κύπρο με σκληρό λεκτικό, αλλά και σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες των Τούρκων πολιτών» ενώ όσον αφορά το κράτος δικαίου «καταγράφεται η οπισθοδρόμηση» πρόσθεσε.
«Αντί λοιπόν να συζητάμε το πως η Τουρκία οφείλει να συμμορφωθεί και να υλοποιήσει δεσμεύσεις, επιμένουν να επαναλαμβάνουν τα περί ειδικής σχέσης με Τελωνειακή Ένωση και βίζα έστω και υπό αιρεσιμότητα. Αμφιλεγόμενη επίσης η παράγραφος 34 η οποία αφήνει σκιές για το πως η Κομισιόν θα προσεγγίσει την τουρκοκυπριακή κοινότητα» κατέληξε, εξηγώντας πως «αυτά μας οδήγησαν στην αποχή».
Υπενθυμίζεται πως ο κ. Φουρλάς καθώς και η ευρωβουλευτής του ΕΛΚ Ελένη Σταύρου είχαν δηλώσει την Τρίτη στο ΚΥΠΕ την πρόθεσή τους να τηρήσουν αποχή λόγω του ότι δεν μπόρεσε να αλλάξει η εν λόγω αναφορά.
Ο ευρωβουλευτής της Αριστεράς Νιαζί Κιζίλγιουρεκ (ΑΚΕΛ) δήλωσε στο ΚΥΠΕ πως ο βασικός λόγος για τον οποίο τήρησε αποχή ήταν το ότι «στην έκθεση υπάρχει εισήγηση ότι δεν πρέπει να συνεχίσει η ενταξιακή και εισηγείται ειδική σχέση με την Τουρκία», κάτι το οποίο, όπως τόνισε, θεωρεί πως «δεν συμφέρει καθόλου τις προσπάθειες για επανένωση της Κύπρου».
Πρόσθεσε πως η αναφορά αυτή «σαμποτάρει την πορεία εκδημοκρατισμού» καθώς η Τουρκία δεν θα έχει την υποχρέωση να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις. Επεσήμανε μάλιστα πως είναι και «γεωπολιτικά προβληματικό και για την ΕΕ να μείνει η Τουρκία εκτός της πορείας ένταξης», επισημαίνοντας πως αυτή βασίζεται στην πρόοδο της κάθε χώρας, ενώ εξέφρασε τη διαφωνία του με την πρόταση για τροπολογία που κατέθεσε η ακροδεξιά ομάδα Ταυτότητας και Δημοκρατίας (ID) για πλήρη κατάργηση της ενταξιακής πορείας από πλευράς ΕΕ, η οποία και απορρίφθηκε.
Ο ευρωβουλευτής των Σοσιαλδημοκρατών Κώστας Μαυρίδης (ΔΗΚΟ) επεσήμανε ότι «με τόσες διαπιστώσεις παραβίασης θεμελιακών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μετατροπή της δικαστικής εξουσίας σε εργαλείο στα χέρια του καθεστώτος Ερντογάν και με παραβιάσεις του Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Δικαίου στην Ανατολική Μεσόγειο, η έκθεση δεν προτείνει μέτρα συμμόρφωσης, αλλά την έναρξη διαπραγματεύσεων για αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης Ευρωπαϊκής Ένωσης - Τουρκίας χωρίς να εκπληρωθούν οι ευρωπαϊκές νομικές υποχρεώσεις της Τουρκίας προς την Κυπριακή Δημοκρατία».
Ο έτερος ευρωβουλευτής των Σοσιαλδημοκρατών Δημήτρης Παπαδάκης (εκλέγηκε με την ΕΔΕΚ) σημείωσε στο ΚΥΠΕ ότι «η έκθεση περιείχε στοιχεία που δεν μας ικανοποιούσαν» παραπέμποντας πιο συγκεκριμένα στην «αναφορά για διακοπή ενταξιακών και ειδική σχέση που δεν ξεκαθαρίζει τι και πως», καθώς και τη μη συμπερίληψη αναφοράς «για εμπάργκο πώλησης όπλων στην Τουρκία όπως υπήρχε πέρσι».
Αντιδράσεις στα Κατεχόμενα για την έκθεση
Οι αναφορές για την Κύπρο στην έκθεση που υιοθέτησε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την Τουρκία απέχουν από τις "πραγματικότητες" στο νησί και αντικατοπτρίζουν πλήρως τις θέσεις της ε/κ πλευράς, υποστηρίζει το "υπουργείο εξωτερικών" στα κατεχόμενα.
Σε ανακοίνωσή του σημειώνει πως "το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συνεχίζει την μεροληπτική του στάση για το θέμα της Κύπρου όπως τα προηγούμενα χρόνια και ενέκρινε μια έκθεση που απέχει από τις πραγματικότητες στο νησί, παραγνωρίζει την ύπαρξη και τα εγγενή δικαιώματα του τ/κ λαού και αντικατοπτρίζει τις θέσεις της ε/κ πλευράς".
"Ενόσω το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επιμένει να διατηρεί αυτή τη λανθασμένη και μεροληπτική στάση στο Κυπριακό και έναντι των μερών στην Κύπρο τέτοιες εκθέσεις και ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι άκυρα για εμάς", προσθέτει.
Αναφέρει πως στην έκθεση υπάρχει επιμονή "στο δοκιμασμένο και όπως έχει αποδειχτεί αποτυχημένο ομοσπονδιακό μοντέλο και μια προσέγγιση που ρίχνει την ευθύνη στην Τουρκία παρά στην ε/κ ηγεσία", η οποία, όπως ισχυρίζεται το "υπουργείο εξωτερικών" είναι "αποκλειστικά υπεύθυνη για την κατάρρευση της τελευταίας διαπραγματευτικής διαδικασίας μεταξύ των μερών στο Κραν Μοντανά" και "καταδεικνύει την αποσύνδεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβούλιο από τις πραγματικότητες στο νησί και την τυφλή φιλελληνική στάση της".
Επισημαίνει περαιτέρω πως δεν είναι δυνατόν να γίνει σε πιθανές διαπραγματεύσεις αποδεκτή η "ενεργός συμμετοχή" της ΕΕ "που έχει μια μεροληπτική στάση με τη λεγόμενη αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών".
"Η ΕΕ έχει δημιουργήσει μια ζώνη άνεσης για την ε/κ πλευρά, που έκανε μέλος κατά παράβαση των Συμφωνιών του 1960 και των κριτηρίων της ΕΕ για ένταξη και αυτή η κατάσταση έχει ουσιαστικά αποτελέσει το μεγαλύτερο εμπόδια για μια μόνιμη συμφωνία στο νησί. Είναι φανερό ότι αυτή η απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα καταστήσει έναν πιθανό συμβιβασμό μεταξύ των μερών ακόμη πιο δύσκολο", προσθέτει.
Το "υπεξ" ανέφερε ακόμη πως η στάση του ΕΚ στο θέμα του δρόμου Πύλας - Άρσους είναι απαράδεκτη, σημειώνοντας πως το έργο αυτό θα συμπληρωθεί το συντομότερο δυνατόν προκειμένου να διευκολυνθούν οι ζωές των Τ/κ.
Σημείωσε ακόμη ότι η κλειστή πόλη των Βαρωσίων "αποτελεί έδαφος της τδβκ" - όπως χαρακτηρίζει το ψευδοκράτος - και η εξουσία για αυτή την περιοχή ανήκει στην "κυβέρνηση της τδβκ".
Πρόσθεσε πως εάν το ΕΚ θέλει να είναι εποικοδομητικό στο Κυπριακό "πρέπει να εγκαταλείψει τη θέση της που παραγνωρίζει τις πραγματικότητες στο νησί και να προωθήσει τη συνεργασία μεταξύ των δυο υφιστάμενων κρατών στην Κύπρο, επιβεβαιώνοντας την κυριαρχική ισότητα και το ισότιμο διεθνές καθεστώς της τουρκικής πλευράς".
ΚΥΠΕ
