Την ομιλία του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη, στο 29ο Παγκύπριο Συνέδριο της ΣΕΚ, ανέγνωσε ο Υπουργός Οικονομικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης στην οποία έγινε λόγος και για τον ρόλο των κοινωνικών εταίρων στη διαμόρφωση της κοινωνικής πολιτικής, σημειώνοντας πως η προσφορά της Συνομοσπονδίας Εργαζομένων Κύπρου στον αγώνα για επίτευξη καλύτερων και αξιοπρεπέστερων συνθηκών εργασίας, τη βελτίωση των μισθών, την κοινωνική ασφάλιση και τα διάφορα ωφελήματα που απορρέουν από αυτές, όπως η ανάπτυξη θεσμών και διαδικασιών που προωθούν και διευκολύνουν την επίλυση των διαφορών μεταξύ εργοδοτών και εργοδοτουμένων, είναι αδιαμφισβήτητη και μακρόχρονη. 

Παράλληλα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε στην ομιλία του, πως μέσα από τη συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους έγινε κατορθωτό να μετριαστούν σημαντικά οι επιπτώσεις της πανδημίας, με την παροχή στήριξης στην πλειοψηφία των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα και τους αυτοτελώς εργαζομένους, αλλά και στους άνεργους με επέκταση της παροχής ανεργιακού για 18 επιπρόσθετους μήνες, πέραν των 6 μηνών του ανεργιακού από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων. 

Η στήριξη προς τους εργαζόμενους, αυτοτελώς εργαζομένους και ανέργους για τη διατήρηση των εισοδημάτων τους και των θέσεων εργασίας επεκτάθηκε σε πέραν των 210.000 προσώπων και ήταν της τάξης των 760 και πλέον εκατομμυρίων ευρώ από τον Μάρτιο 2020 μέχρι σήμερα. 

Διαβάστε αυτούσια την ομιλία του ΠτΔ: 

"Εκ μέρους του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι  με ιδιαίτερη χαρά που βρίσκομαι σήμερα μαζί σας στο 29ο Παγκύπριο Συνέδριο της Συνομοσπονδίας Εργαζομένων Κύπρου, εκφράζοντας την πηγαία εκτίμηση μου προς την ηγεσία και τα μέλη της ΣΕΚ, για την πολύχρονη και ουσιαστική προσφορά στο εργασιακό γίγνεσθαι. Προσφορά που μετουσιώνεται στην κατοχύρωση βασικών εργασιακών δικαιωμάτων με σεβασμό πάντοτε στις αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης και του κοινωνικού διαλόγου.

Ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων στη διαμόρφωση της κοινωνικής πολιτικής και της πολιτικής απασχόλησης μέσω της ανάπτυξης κοινωνικού διαλόγου είναι αδιαμφισβήτητα σημαντικός και θεμελιώδης. Οι ραγδαίες αλλαγές που σημειώνονται στην οικονομία και στην αγορά εργασίας, τόσο από τις οικονομικές διακυμάνσεις όσο και από τις ψηφιακές, οικολογικές και δημογραφικές μεταβολές, προκαλούν βαθιές αλλαγές για τους εργαζόμενους, τους εργοδότες και τις μεταξύ τους σχέσεις υπαγορεύοντας την ανάγκη για περαιτέρω ενίσχυση του ρόλου του κοινωνικού διαλόγου και των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

Η προσφορά της Συνομοσπονδίας Εργαζομένων Κύπρου στον αγώνα για επίτευξη καλύτερων και αξιοπρεπέστερων συνθηκών εργασίας, τη βελτίωση των μισθών, την κοινωνική ασφάλιση και τα διάφορα ωφελήματα που απορρέουν από αυτές, όπως η ανάπτυξη θεσμών και διαδικασιών που προωθούν και διευκολύνουν την επίλυση των διαφορών μεταξύ εργοδοτών και εργοδοτουμένων, είναι αδιαμφισβήτητη και μακρόχρονη.

Οι αγώνες της ΣΕΚ σε συνεργασία και με τις άλλες συντεχνίες του τόπου έχουν εδώ και χρόνια συμβάλει σημαντικά στη βελτίωση των εργασιακών σχέσεων και στην προάσπιση της εργατικής νομοθεσίας η οποία παρέχει την κοινωνική και εργατική δικαιοσύνη στηρίζοντας παράλληλα τα άτομα που χάνουν τις εργασίες τους.

Λαμπρό παράδειγμα συνεργασίας και θετικής συμβολής ήταν και η στάση της ΣΕΚ κατά τη διαχείριση της πανδημικής κρίσης. Είναι πραγματικότητα ότι η κατάσταση στην αγορά εργασίας επιδεινώθηκε προσωρινά λόγω της πανδημίας Covid-19 και των μέτρων που έπρεπε να ληφθούν για την προστασία της υγείας και της ζωής όλων. Οι συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία σταμάτησαν προσωρινά μια πενταετή πορεία εξαιρετικά θετικής προόδου στον τομέα της απασχόλησης. Μεταξύ των ετών 2015 και 2019, είχαν δημιουργηθεί 72.118 νέες θέσεις εργασίας, μια καθαρή αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων της τάξης του 20,9%.

Μέσα από τη συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους έγινε κατορθωτό να μετριαστούν σημαντικά οι επιπτώσεις, με την παροχή στήριξης στην πλειοψηφία των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα και τους αυτοτελώς εργαζομένους, αλλά και στους άνεργους με επέκταση της παροχής ανεργιακού για 18 επιπρόσθετους μήνες, πέραν των 6 μηνών του ανεργιακού από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων. 

Η στήριξη προς τους εργαζόμενους, αυτοτελώς εργαζομένους και ανέργους για τη διατήρηση των εισοδημάτων τους και των θέσεων εργασίας επεκτάθηκε σε πέραν των 210.000 προσώπων και ήταν της τάξης των 760 και πλέον εκατομμυρίων ευρώ από τον Μάρτιο 2020 μέχρι σήμερα, στήριξη η οποία σύμφωνα με την έκθεση της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής φέρνει την Κυπριακή Δημοκρατία στη δεύτερη θέση από τις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ποσοστό εργαζομένων που στηρίχθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Επιπρόσθετα, έχουν στηριχθεί από το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και οι επιχειρήσεις που έχουν επηρεαστεί με εφάπαξ χορηγίες για τα λειτουργικά τους έξοδα με ποσά που υπερβαίνουν τα 160 εκατομμύρια ευρώ, επιπλέον των οποιωνδήποτε άλλων χορηγιών και στήριξης έχουν λάβει από το κράτος.

Ως αποτέλεσμα των προσπαθειών όλων, αλλά και των στοχευμένων κινήσεων της Κυβέρνησης, από το δεύτερο τρίμηνο του 2021 η οικονομία καταγράφει και πάλι θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης ενώ η ανεργία ακολουθεί σημαντική καθοδική πορεία φτάνοντας σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία στο 5,2% που είναι το χαμηλότερο επίπεδο της ανεργίας από το 2009. Τα δεδομένα αυτά δημιουργούν ένα αισιόδοξο κλίμα για μεθοδικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, που προωθούνται μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας το οποίο η Κύπρος υπέβαλε και εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Τα τελευταία χρόνια έχουμε αποδώσει ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων και την εμβάθυνση της θεσμοθετημένης κοινωνικής προστασίας. Με βάση τα νέα δεδομένα που έχουν δημιουργηθεί και στο πλαίσιο μιας στρατηγικής προσέγγισης για τη σταδιακή μετάβαση σε διαρθρωτικά και μόνιμα μέτρα που μπορούν να συμβάλουν στην ανάκαμψη αλλά και στην εμβάθυνση των δικαιωμάτων των πολιτών, έχουμε θέσει σε τροχιά υλοποίησης τα ακόλουθα:

•    Ολοκλήρωση του κοινωνικού διαλόγου που έχουμε αρχίσει για την καθιέρωση κατώτατου μισθού, στη βάση των αναλύσεων και μελετών που έχουν ήδη ετοιμαστεί από το Υπουργείο με τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας,

•    Αναθεώρηση του Συστήματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων και της σχετικής Νομοθεσίας σε συνεργασία με Διεθνές Γραφείο Εργασίας, με σκοπό μεταξύ άλλων την απλοποίηση της Νομοθεσίας προς όφελος των πολιτών και την  ενίσχυση της κάλυψης αυτοαπασχολούμενων και εργαζόμενων με νέες μορφές απασχόλησης,

•    Συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση για δίκαιες συντάξεις για όλους,

•    Αξιολόγηση υφιστάμενης κατάστασης στις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων σε σχέση με την οργάνωση και τις διαδικασίες και μελέτη καλών πρακτικών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες,

•    Ανασχεδιασμό και απλοποίηση των διαδικασιών των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων και κατάρτιση των στελεχών,

•    Ψηφιακό μετασχηματισμό των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων με ανάπτυξη ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος και διασύνδεση με άλλα πληροφοριακά συστήματα για ηλεκτρονική υποβολή και επεξεργασία των αιτήσεων για παροχές και σύντμηση του χρόνου εξέτασής τους,

Στόχος μας, μέσα από αυτές τις επιπρόσθετες μεταρρυθμίσεις και πολιτικές είναι η καθοριστική βελτίωση της ποιότητας εξυπηρέτησης του πολίτη αναφορικά με παροχές μέσω της ψηφιοποίησης, η εμβάθυνση της κοινωνικής προστασίας για όλους και η προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων με την αξιοποίηση σύγχρονων εργαλείων και διαδικασιών. 

Παράλληλα, η διασφάλιση ότι οι θέσεις εργασίας παρέχουν επαρκή μισθό είναι απαραίτητη για την εξασφάλιση επαρκών συνθηκών εργασίας και διαβίωσης, την οικοδόμηση μια δίκαιης και ανθεκτικής οικονομίας και τη στήριξη της ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς.

Αγαπητοί Σύνεδροι,

Το ανθρώπινο δυναμικό αποτελούσε πάντοτε τον πολυτιμότερο συντελεστή παραγωγής για την οικονομία της χώρας μας, επομένως η συνδικαλιστική εκπροσώπηση και η συλλογική διαπραγμάτευση σε όλα τα επίπεδα κρίνεται χρήσιμη για την προώθηση των αλλαγών που χρειάζεται να γίνουν στον τομέα της εργασίας.

Σταθερή επιδίωξη της Κυβέρνησης είναι διαχρονικά η επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο της χώρας και η δημιουργία μίας σύγχρονης αγοράς εργασίας με άρτια καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό που να μπορεί να ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στις συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες και τις αυξανόμενες προκλήσεις και απαιτήσεις της σύγχρονης οικονομίας.

Ο σεβασμός στον κοινωνικό διάλογο αποτελεί τον θεμέλιο λίθο για την εξεύρεση αποτελεσματικών λύσεων στα εργασιακά δρώμενα του τόπου μας. Η εφαρμογή του Κώδικα Βιομηχανικών Σχέσεων για 40 και πλέον χρόνια, διασφαλίζει το θεμελιώδες δικαίωμα της οργάνωσης και της συλλογικής διαπραγμάτευσης και ταυτόχρονα ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις εξελίξεις της οικονομίας μας, παρέχοντας τη δυνατότητα συναινετικών και κοινά αποδεκτών αλλαγών.

Απόδειξη της αξίας και της αποτελεσματικότητας του κοινωνικού διαλόγου αποτελούν, μεταξύ άλλων, η νομοθεσία περί Εργοδοτουμένων στην Οικοδομική Βιομηχανία (Βασικοί Όροι Υπηρεσίας) που θέσαμε σε εφαρμογή από το 2020 και που θεσμοθετεί βασικά δικαιώματα των εργαζομένων, ο καθορισμός των ελάχιστων μισθών πρόσληψης στην Ξενοδοχειακή Βιομηχανία με σχετική νομοθετική πράξη, ως επίσης και η συμφωνία ανανέωσης δύο άκρως σημαντικών Συλλογικών Συμβάσεων οι οποίες καλύπτουν νευραλγικούς κλάδους της οικονομίας του τόπου, της Οικοδομικής Βιομηχανίας αφενός και της Ξενοδοχειακής Βιομηχανίας αφετέρου. Επί τούτου, δράττομαι της ευκαιρίας να σας συγχαρώ για το πνεύμα αλληλοσεβασμού και δημόσιας ευθύνης ως επίσης και την υπεύθυνη στάση που έχετε επιδείξει κατά το στάδιο των διαπραγματεύσεων για την επίτευξη των πιο πάνω.

Η προστασία των εργαζομένων αποτελούσε ανέκαθεν προτεραιότητα της Κυβέρνησης. Ως εκ τούτου συνεχίζονται με εντατικούς ρυθμούς, έλεγχοι και επιθεωρήσεις για διασφάλιση της εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021, πραγματοποιήθηκαν πέραν των  9.000 επιθεωρήσεων για την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων και για την αδήλωτη εργασία.

Στο σημείο αυτό θα ήταν παράλειψη μου να μην τονίσω το γεγονός ότι η προάσπιση της ισότητας ανδρών και γυναικών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της αποστολής μας ως Κυβέρνηση. Οι ενέργειες που γίνονται προς αυτό τον πυλώνα πολιτικής του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων δεν περιορίζονται μόνο στην καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω φύλου αλλά και στην αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών που δημιουργούν την ανισότητα αυτή. Ο Εθνικός Φορέας Πιστοποίησης Επιχειρήσεων – στον οποίο συμμετέχει και η ΣΕΚ ως ενεργό μέλος, από το 2014 που  συστάθηκε διενεργεί σε ετήσια βάση αξιολογήσεις σε επιχειρήσεις που επιθυμούν να λάβουν πιστοποίηση ως εργοδότες ισότητας ή εργοδότες που εφαρμόζουν πολιτικές οι οποίες διασφαλίζουν συνθήκες ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών στο εργασιακό περιβάλλον και συμφιλίωσης της επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής.

Εκ των διαχρονικών στόχων μας είναι και η πάταξη της παράνομης και αδήλωτης εργασίας, για την επίτευξη του οποίου εργαζόμαστε μεθοδικά μέσω στοχευμένων επιθεωρήσεων και πιο αυστηρού ελέγχου της αγοράς εργασίας με αποτρεπτικές ποινές και διοικητικά πρόστιμα για όσους δεν συμμορφώνονται με τις εργατικές νομοθεσίες. Η Ενιαία Υπηρεσία Επιθεώρησης, η οποία συστάθηκε με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου τον Ιούνιο 2017, διενεργεί ετησίως πέραν των 6.000 στοχευμένων επιθεωρήσεων για την αδήλωτη εργασία αλλά και για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Αξιοσημείωτη είναι εξάλλου η μείωση στο ποσοστό της αδήλωτης απασχόλησης, η οποία σύμφωνα με τα στοιχεία των επιθεωρήσεων, το 2009 υπολογιζόταν στο 27% ενώ το 2020 πετύχαμε μείωση του ποσοστού αυτού στο 10%.

Σημαντικότατο εργαλείο στην προσπάθεια πάταξης της αδήλωτης απασχόλησης αποτελεί  από τις 13 Σεπτεμβρίου 2021, κατόπιν σχετικής απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, η έναρξη λειτουργίας του πληροφοριακού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ, μέσω του οποίου δηλώνονται πλέον ηλεκτρονικά όλες οι προσλήψεις νέων εργοδοτουμένων. Μέσα στους μεσοπρόθεσμους στόχους του Υπουργείου, είναι η εφαρμογή σύγχρονου πληροφοριακού συστήματος, στα πρότυπα του ΕΡΓΑΝΗ, το οποίο θα προσφέρει, μέσω συγκεκριμένων εφαρμογών, σε εργοδότες και εργαζόμενους, τη δυνατότητα ηλεκτρονικής πληροφόρησης για θέματα όπως όροι εργοδότησης, ωράριο εργασίας και περίοδοι ανάπαυσης. 

Η Κυβέρνηση, αφουγκραζόμενη τις προκλήσεις των καιρών, δηλώνει παρούσα και έτοιμη για να τις αντιμετωπίσει, με γνώμονα πάντοτε το καλώς νοούμενο συμφέρων των πολιτών, διασφαλίζοντας τις αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισότητας και της συνοχής. Ο αγώνας και οι προσπάθειες μας δε σταματούν, αλλά αντίθετα ενδυναμώνονται με σκοπό τη συνεχή ανάπτυξη και βελτίωση, και στον αγώνα αυτό είμαστε βέβαιοι ότι θα σας βρούμε, όπως πάντοτε, ως συνοδοιπόρους. 

Θέλω να ξέρετε ότι στέκομαι ενώπιον σας με συναίσθημα ευθύνης και επαναβεβαιώνω τη δέσμευση της Κυβέρνησης να συνεχίσει ακατάπαυστα να εργάζεται για τη δημιουργία των ιδανικών συνθηκών για μια ευημερούσα κοινωνία, αναγνωρίζοντας πάντοτε την καθοριστική παρουσία του συνδικαλιστικού κινήματος, με διάθεση συνεργασίας, αλληλοσεβασμού και κοινών στοχοθετήσεων για ένα καλύτερο αύριο.

Κλείνοντας θα ήθελα να σας βεβαιώσω ότι η Κυβέρνηση θα συνεχίσει να αναζητεί τη συνεργασία και τη συστράτευση όλων, ώστε να επιτευχθεί η ένταξη  όσο το δυνατό μεγαλύτερου αριθμού ατόμων στην αγορά εργασίας με παράλληλη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους, συμβάλλοντας έτσι στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, στην ευημερία και στην ανάπτυξη του κοινωνικού συνόλου και του κράτους. 

Σας ευχαριστώ και εύχομαι  ένα δημιουργικό και παραγωγικό Συνέδριο".