Σχεδόν μια ώρα διήρκησε το τετ α τετ του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ στη Λιθουανία, η πρώτη συνάντησή τους μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα.

Η διάρκεια της συνάντησης που ξεκίνησε στις 12:07 το μεσημέρι της Τετάρτης αποτυπώνει το «βάρος» της συνάντησης αυτής καθώς ο αρχικός προγραμματισμός έκανε λόγο για συζήτηση μισής ώρας ανάμεσα στον Έλληνα πρωθυπουργό και τον Τούρκο πρόεδρο.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές στην Ελλάδα, στη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν που έγινε σε καλό κλίμα, η συζήτηση ήταν ειλικρινής. Οι δύο ηγέτες συμφώνησαν το πλαίσιο για τη συνέχεια από εδώ και πέρα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να αναμένεται να επεξγήσει τον «οδικό χάρτη» στις δηλώσεις του αν και ήδη έχει δοθεί το στίγμα από τη συνάντηση Δένδια-Γκιουλέρ με την επαναδρομολόγηση των ΜΟΕ.

Από την πλευρά του ο Τούρκος πρόεδρος έκανε ένα tweet για τη συνάντησή τους και έγραψε: «Συναντήθηκα με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ. Είθε η συνάντησή μας να αποβεί ωφέλιμη για τις χώρες μας».  

NATO Zirvesi marjında Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis ile bir görüşme gerçekleştirdik. Toplantımız ülkelerimiz için hayırlara vesile olsun. 🇹🇷🇬🇷 pic.twitter.com/lbIX20Oks9

— Recep Tayyip Erdoğan (@RTErdogan) July 12, 2023

Όπως φαίνεται στο βίντεο από τα πρώτα λεπτά της συνάντησης, το κλίμα ανάμεσα στις δύο αντιπροσωπείες αλλά και σε Κυριάκο Μητσοτάκη και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήταν καλό.

Ενδεικτικός του κλίματος ο διάλογος που είχαν οι ηγέτες Ελλάδας και Τουρκίας μπροστά στις κάμερες:

-Ερντογάν: Έχουμε μια νέα κυβέρνηση, πρωθυπουργέ, άρα έχουμε εδώ μια νέα ομάδα. -Μητσοτάκης: Όπως και εμείς. Αλλά αντιλαμβάνομαι ότι οι υπουργοί μας έχουν ήδη συναντηθεί και ξεκίνησαν μια καλή επαφή.

Όπως έγραψε νωρίτερα η OffsiteNews, η Λευκωσία έχει ψηλές προσδοκίες από την συγκεκριμένη συνάντηση για το πολυπόθητο restart στο κυπριακό.  Εκφράζεται η ελπίδα ότι θα υπάρξουν θετικά αποτελέσματα.

Για την συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν προηγήθηκε πλήρης συντονισμός ανάμεσα σε Αθήνα και Λευκωσία, καθώς αυτό ουσιαστικά που επιθυμεί η Ελληνοκυπριακή πλευρά είναι στο τραπέζι, πέραν των Ευρωτουρκικών να τεθεί και το Κυπριακό και να πειστεί ο Τούρκος Πρόεδρος να συναινέσει για επιστροφή στον διάλογο.

Προωθούνται τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης

Πριν τη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν, πραγματοποιήθηκε τετ α τετ του υπουργού Εθνικής Άμυνας της Ελλάδας Νίκου Δένδια, με τον Τούρκο ομόλογό του, Γιασάρ Γκιουλέρ, με τον οποίο συμφωνήθηκε «η επικοινωνία Ελλάδας-Τουρκίας για την διευθέτηση συνάντησης για δραστηριότητες Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης».

Συναντήθηκα με τον Τούρκο Υπουργό Άμυνας @tcsavunma, κ. Yaşar Güler, στο Βίλνιους, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής #ΝΑΤΟ.

Υπογραμμίσαμε τη σημασία θετικού κλίματος, διαύλων επικοινωνίας και συναντήσεων για τις διμερείς μας σχέσεις και τη συνεργασία μας βάσει Διεθνούς Δικαίου… pic.twitter.com/KAoGSWtZ17

— Nikos Dendias (@NikosDendias) July 12, 2023

Όπως αναφέρουν πηγές από το υπουργείο Άμυνας η συνάντηση Δένδια-Γκιουλέρ έγινε μέσα σε καλό κλίμα με τους δύο υπουργούς να συμφωνούν να υπάρξει επικοινωνία των δύο πλευρών προκειμένου να πραγματοποιηθεί συνάντηση για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.

Δένδιας και Γκιουλέρ συμφώνησαν, επίσης, να υπάρχει η δυνατότητα άμεσης μεταξύ τους τηλεφωνικής επικοινωνίας, εφόσον χρειαστεί, ενώ εξετάσθηκε και η δυνατότητα πραγματοποίησης εκατέρωθεν επισκέψεων.

Τι έχει προηγηθεί

Το «πράσινο» φως που άνοιξε η Τουρκία για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ σημαίνει αυτόματα και μια επαναπροσέγγιση των γειτόνων με τη Δύση. Από τον Φεβρουάριο και μετά οι παραβιάσεις αποτέλεσαν παρελθόν και το μόνο που έμεινε ήταν κάποια σκληρά λόγια και μια επιθετική ρητορική απλώς για να συντηρείται η κόντρα.

Turkish President Recep Tayyip Erdogan meets Greek Prime Minister Kyriakos Mitsotakis on sidelines of NATO summit in Vilnius, capital of Lithuania https://t.co/AO02tpcFvj pic.twitter.com/PrpXf0U6Jx

— Anadolu English (@anadoluagency) July 12, 2023

Ελλάδα, Τουρκία και Κύπρος έχουν νέες κυβερνήσεις με μεγάλο χρονικό ορίζοντα με αρκετούς αναλυτές να θεωρούν πως υπάρχει μια μικρή έστω ελπίδα για ένα «restart».

Η εξωτερική πολιτική, όμως έχει συνέχεια όπως και τα πολλά προβλήματα που υπάρχουν. Κανείς δεν ελπίζει ότι θα σβηστούν όλα και ξαφνικά ο Ταγίπ Ερντογάν θα αγαπήσει την Ελλάδα.

Οι βλέψεις του στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο δεν πρόκειται να αλλάξουν. Για αυτό άλλωστε στο τρίγωνο Μαξίμου, Πεντάγωνο και Βασιλίσσης Σοφίας δεν εφησυχάζουν. Ποιος πιστεύει πως η τουρκική προκλητική πτητική δραστηριότητα θα παραμείνει σε μηδενικά επίπεδα; Ουδείς.  Μοναδικές διαφορές που αναγνωρίζονται από την ελληνική πλευρά – και αυτό είναι ξεκαθαρισμένο -  είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ.

Κανείς δεν προβλέπει, ωστόσο πως θα υπάρξει μια επανάληψη του 2019 όταν οι δυο ηγέτες συναντήθηκαν για πρώτη φορά. Η κυβερνητική θητεία του Κυριάκου Μητσοτάκη ξεκινούσε τότε και τα ελληνουτουρκικά είχαν πάρει «φωτιά». Το τουρκολυβικό μνημόνιο, το καλοκαίρι με την κρίση του Όρουτς Ρέις και το μεταναστευτικό στον Έβρο έφεραν τις σχέσεις των δυο χωρών στο ναδίρ. Το ζητούμενο για την Αθήνα, προκειμένου να διατηρηθεί ένα ήρεμο κλίμα, είναι η Άγκυρα να σταματήσει να θέτει ζητήματα που αποτελούν «κόκκινες γραμμές» για την ελληνική πλευρά, όπως η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών, αλλά και το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας».

Και αυτό το μήνυμα έστειλε χθες ο Κυριάκος Μητσοτάκης από το Βίλνιους.

Μαζί με τον Έλληνα πρωθυπουργό θα είναι ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, αλλά και η διπλωματική σύμβουλος του κ. Μητσοτάκη, Άννα Μαρία Μπούρα.

Από πλευράς Τουρκίας, μαζί με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα βρίσκονται ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, ο εκπρόσωπος Τύπου Τσαγατάι Κιλίτς, στενός σύμβουλος του Τούρκου προέδρου, και ενδεχομένως ο Τούρκος υφυπουργός Εξωτερικών.

Θα υπάρχουν παράλληλες συναντήσεις του Γιώργου Γεραπετρίτη με τον Χακάν Φιντάν και του Νίκου Δένδια Γιασάρ Γκιουλέρ. Πολύ μεγάλο ενδιαφέρον θα έχει αν ο πρωθυπουργός βάλει με κάποιον τρόπο στο τραπέζι και το θέμα της παρέμβασης του τουρκικού προξενείου στα πολιτικά πράγματα της χώρας στη Θράκη, που απασχόλησε πολύ την προεκλογική συζήτηση στην Ελλάδα.

 Ήδη έχει ανακοινωθεί πως υπάρχει συμφωνία για προώθηση του διαλόγου σε επίπεδο μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ). Οι ΗΠΑ παροτρύνουν για αποκλιμάκωση των εντάσεων με τον Ερντογάν, ο οποίος ωστόσο να έχει ξεκινήσει ένα νέο «παζάρι» για τα στενά του Βοσπόρου και των Δαρδανελλίων. Επιθυμεί την μετονομασία τους σε «τουρκικά στενά» δείχνοντας πως οι προσπάθειες αλλοίωσης των διεθνών συνθηκών (σύμβαση του Μοντρέ) δεν σταματούν, όπως και οι διεκδικήσεις.

Ο Ταγίπ Ερντογάν έχει δείξει πως επιθυμεί να βελτιώσει τις σχέσεις του με τους γείτονές του. Βήματα προσέγγισης έχει κάνει με την Αίγυπτο και το Ισραήλ. Σε κάθε περίπτωση όταν οι δυο ηγέτες Ελλάδας και Τουρκίας συναντώνται η ανάπτυξη μιας θετικής ατζέντας είναι το μείζον. Η ενέργεια, οι μεταφορές σε οδικά και σιδηροδρομικά δίκτυα, το εμπόριο, και ο τουρισμός είναι κοινά σημεία πιθανής διμερούς συνεργασίας.

Καθώς και οι διερευνητικές επαφές προκειμένου ο διάλογος να συντηρείται. Αν τα πράγματα μεταξύ Κυριάκου Μητσοτάκη και Ταγίπ Ερντογάν πάνε καλά το επόμενο πιθανό ραντεβού των δυο ανδρών θα μπορούσε να είναι η ετήσια σύνοδος του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη στα τέλη Σεπτεμβρίου.

Πηγή: skai.gr