Από τα επεισόδια της 18ης Αυγούστου οδηγηθήκαμε τελικά στο μεγαλύτερο και σημαντικότερο Μέτρο Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης(ΜΟΕ) μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Η «Συμφωνία της Πύλας», την οποία ανακοίνωσαν τα Η.Ε. αποτελεί μια ριζοσπαστική αλλά και συνάμα ελπιδοφόρα εξέλιξη αφού εντός της Νεκρής Ζώνης, θα ανεγερθεί ένα ένα ολόκληρο χωριό με 400 οικόπεδα, δρόμους, πεζοδρόμια, Φωτοβολταϊκά πάρκα και θα αποτελεί την πρώτη Δικοινοτική αστική και οικιστική ζώνη ανάπτυξης που αποφασίζεται μετά το 1974.

Η συμφωνία αναπόφευκτα δημιουργεί πλέον νέα δεδομένα και στο Κυπριακό.  Όλα αυτά βεβαίως εάν τηρηθεί η συμφωνία από την Άγκυρα και την Τουρκοκυπριακή πλευρά.

Όπως μάλιστα εκτιμούν διπλωματικοί κύκλοι με τους οποίους συνομίλησε η Offsite News  η συγκεκριμένη συμφωνία θα σηματοδοτήσει μια νέα εποχή στις σχέσεις των δύο κοινοτήτων αφού επιτυγχάνεται μια από τις πέντε βασικές επιδιώξεις της Ελληνοκυπριακής πλευράς η οποία είναι η ειρηνική συνύπαρξη Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. 

Δεν είναι καθόλου τυχαίο και το γεγονός ότι ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλία εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση με την οποία χαιρετίζουν και επικροτούν την συμφωνία για την περιοχή της Πύλας. 

Σημειώνεται επίσης ότι τέσσερα από τα 7 Κοινοβουλευτικά κόμματα χαιρέτησαν την συμφωνία ενώ ΑΚΕΛ, ΕΛΑΜ και Οικολόγοι μέχρι και το βράδυ της Δευτέρας 9/10 δεν εξέδωσαν καμία ανακοίνωση. 

Οι πέντε επιδιώξεις της Κυπριακής Δημοκρατίας που εκπληρώθηκαν 

Βάσει και την συμφωνίας που υπογράφηκε χθές σύμφωνα με διπλωματικές πηγές εκπληρώθηκαν 5 από τις επιδιώξεις της Κυπριακής Δημοκρατίας και συγκεκριμένα:

• Η διατήρηση του καθεστώτος της νεκρής ζώνης
• Η διατήρηση του ελέγχου της νεκρής ζώνης από τα Ηνωμένα Έθνη
• Η Τουρκία να μην αποκτήσει στρατιωτικό πλεονέκτημα μέσω διαφόρων έργων υποδομής 
• Την διατήρηση και την ενίσχυση του Δικοινοτικού χαρακτήρα της Πύλας με Ειρηνική συνύπαρξη Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων 
• Διασφάλιση ότι δεν θα υπάρχει στρατιωτική και αστυνομική παρουσία των κατοχικών αρχών εντός της Νεκρής Ζώνης 

Την ίδια ώρα δημιουργεί φυσικά εμπόδια για τους οποιουσδήποτε σχεδιασμούς εντος  της Νεκρής Ζώνης από την πλευρά της κατοχικής δύναμης. 

Το πρώτο Δικοινοτικό χωριό μετά το 1974 από το μηδέν

Βάσει της συμφωνίας μάλιστα δημιουργείται στην περιοχή μια μεγάλη οικιστική ανάπτυξη καθώς θα δοθούν εντός της νεκρής ζώνης 400 οικόπεδα σε Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους. 

Επίσης θα δημιουργηθούν 4 φωτοβολταϊκά πάρκα ενώ στην περιοχή θα κατασκευαστούν επίσης πεζοδρόμια και θα γίνει ασφαλτόστρωση δρόμου με κατεύθυνση τους Τρούλους. Παράλληλα θα γίνει αξιοποίηση της κρατικής γεώτρησης του δικτύου υδατοπρομήθειας της Πύλας. Σημειώνεται ότι οι εργασίες από πλευράς Ελληνοκυπριακής πλευράς στην περιοχή θα αρχίσουν άμεσα και συγκεκριμένα στις 23 Οκτωβρίου. 

Η πρώτη αντίδραση από την Κυβέρνηση

H πρώτη αντίδραση της Κυβέρνησης ήρθε από με το Κυβερνητικό Εκπρόσωπος, Κωνσταντίνο Λετυμπιώτη να τονίζει πως η συναντίληψη επιτεύχθηκε μετά από εντατικές και διεξοδικές διαβουλεύσεις μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών από τους Τάσο Τζιωνή, Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας και Colin Stewart, Ειδικό Αντιπρόσωπο του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και Επικεφαλής της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο.

Η συναντίληψη περιλαμβάνει πρόνοιες, οι οποίες αντιμετωπίζουν τις ανησυχίες της Κυπριακής Δημοκρατίας αναφορικά με το καθεστώς της νεκρής ζώνης, το οποίο και διασφαλίζεται και αποκαθιστούν την τάξη στη συγκεκριμένη περιοχή της νεκρής ζώνης, αναφέρει ο ΚΕ.

Σημειώνει ακόμη ότι οι πρόνοιες προβλέπουν την επιθυμητή από τους κατοίκους αστική και οικιστική ανάπτυξη της περιοχής, επ’ ωφελεία όλων των κατοίκων της Πύλας, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων και δημιουργούν προϋποθέσεις για ειρηνική και δημιουργική συνύπαρξη των κατοίκων σε μια περίοδο κατά την οποία επιδιώκεται η επανέναρξη των συνομιλιών προς συνολική επίλυση του κυπριακού προβλήματος.

"Η κυπριακή Κυβέρνηση, όλο αυτό το διάστημα, βρισκόταν σε διαρκή επαφή με την οργανωμένη κοινότητα της Πύλας, την οποία ευχαριστεί ιδιαιτέρως για την εποικοδομητική συμβολή της κατά τις διαβουλεύσεις", αναφέρει ο κ. Λετυμπιώτης.

Διαβεβαιώνει παράλληλα πως η κυπριακή Κυβέρνηση θα εργαστεί με ειλικρινή πολιτική βούληση για να εφαρμοστούν οι πρόνοιες της συναντίληψης. 

"Ταυτόχρονα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παραμένει προσηλωμένος στις προσπάθειες για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από εκεί που έχουν διακοπεί με στόχο την εξεύρεση λύσης του κυπριακού προβλήματος στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και αρχών και αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης", καταλήγει.

Θετική αντίδραση από 4 κόμματα

Όπως γράψαμε και πιο πάνω τέσσερα από τα 7 Κοινοβουλευτικά κόμματα χαιρέτησαν την συμφωνία ενώ ΑΚΕΛ, ΕΛΑΜ και Οικολόγοι μέχρι και το βράδυ της Δευτέρας 9/10 δεν εξέδωσαν καμία ανακοίνωση. 

Συγκεκριμένα ο ΔΗΣΥ ανέφερε ότι είναι μια συμφωνία που εδράζεται στη νομιμότητα, που αποκαθιστά την τάξη για το καθεστώς της νεκρής ζώνης και επαναφέρει την ηρεμία στους κατοίκους της περιοχής. Αποτρέπει δε συνάμα, τις όποιες περαιτέρω κινήσεις της Τουρκίας για δημιουργία νέων τετελεσμένων.

Είναι επίσης όπως αναφέρει σημαντικό το ότι η συμφωνία προβλέπει την επιθυμητή από τους κατοίκους αστική και οικιστική ανάπτυξη της περιοχής, όπως ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση. Γεγονός που αναμένεται να λειτουργήσει εποικοδομητικά και προς την περαιτέρω ειρηνική συνύπαρξη του συνόλου των κατοίκων της Πύλας.

Το ΔΗΚΟ χαιρετίζει και εκφράζει την ικανοποίηση του για τη συμφωνία που έχει επιτευχθεί για το θέμα της Πύλας αναφέροντας ότι πρόκειται για μια θετική εξέλιξη η οποία έγινε κατορθωτή χάριν στις σωστές και έγκαιρες διπλωματικές ενέργειες στις οποίες προέβη η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη από την πρώτη στιγμή που οι κατοχικές αρχές κινητοποιήθηκαν στην Πύλα και μετά τις επιθέσεις εναντίον ειρηνευτών της ΟΥΝΦΙΚΥΠ. 

Η ΕΔΕΚ χαιρετίζει ως ικανοποιητική, με δεδομένη την απροκάλυπτη προσπάθεια της τουρκικής πλευράς να αποκτήσει στρατηγικό πλεονέκτημα, παραβιάζοντας το στάτους κβο της νεκρής ζώνης στην Πύλα, την επίτευξη συναντίληψης μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο. 

Παράλληλα αναμένει από τον ΟΗΕ και συγκεκριμένα από την Ειρηνευτική Δύναμη στην Κύπρο να διασφαλίσει ότι οι πρόνοιες της συναντίληψης θα υλοποιηθούν και δεν θα επιτραπεί στην τουρκική πλευρά να παρεμποδίσει την υλοποίηση της συμφωνίας συναντίληψης.  

Τέλος η ΔΗΠΑ χαιρετίζει με ικανοποίηση την επίτευξη συμφωνίας σε σχέση με την οδική και οικιστική ανάπτυξη στην Πύλα. Η δημιουργία οδικής αρτηρίας και οδοφράγματος εντός της νεκρής ζώνης, καθώς και η ενθάρρυνση οικιστικής ανάπτυξης αναμένεται όπως αναφέρουν να έχουν πολλαπλά οφέλη, αλλά και να λειτουργήσει θετικά προς την εξομάλυνση των σχέσεων των δύο κοινοτήτων στην περιοχή και την περαιτέρω ενθάρρυνση της φιλειρηνικής συνύπαρξης και συνεργασίας.

Η άμεση εφαρμογή της συμφωνίας όπως τονίζει η ΔΗΠΑ θα δράσει καταλυτικά ενάντια στην προσπάθεια επέκτασης της τουρκικής κατοχής εντός της ουδέτερης ζώνης, καθώς και θα αποτρέψει τη δημιουργία στρατιωτικού πλεονεκτήματος, στοιχεία που υπήρξαν μακρόχρονες επιδιώξεις της Τουρκίας που εντάθηκαν πρόσφατα.

Στέλιος Στυλιανού