Από συμπληγάδες πέτρες περνά η μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης η οποία ουσιαστικά θα εφαρμοστεί την 1η Ιουλίου 2024 μετά και τις πρώτες εκλογές που θα γίνουν στους νέους Δήμους στις 9 Ιουνίου.  

Όσο πλησιάζουμε ωστόσο στην ημέρα ορόσημο για εφαρμογή της μεταρρύθμισης ξεφυτρώνουν καθημερινά προβλήματα και αστοχίες εξαιτίας των όσων ψήφισε η Βουλή των Αντιπροσώπων πριν από δύο χρόνια καθώς όπως προκύπτει μέσα από τις διεργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη το γεγονός ότι άλλα έλεγαν οι μελέτες και άλλα ψήφιζαν οι Βουλευτές δημιουργεί σήμερα προβλήματα. 

Συγκεκριμένα όπως πληροφορείται η Offsite News από αρμόδιες πηγές αστοχίες παρατηρούνται εξαιτίας του γεγονότος ότι πάρθηκαν αποφάσεις, οι οποίες απείχαν από τα τεχνοοικονομικά δεδομένων των διαφόρων μελετών που πραγματοποιήθηκαν από τους εμπειρογνώμονες και τους τεχνοκράτες του Υπουργείου Εσωτερικών. 

Αποφάσεις που έχουν να κάνουν κατά κύριο λόγο με τους νέους Δήμους που ψήφισε η Βουλή καθώς έμειναν αυτόνομοι Δήμοι όπως η Πάφος και ο Στρόβολος αλλά και μικροί σε μέγεθος Δήμοι οι οποίοι τελικά συνενώθηκαν με μικρό αριθμό Κοινοτήτων. Συγκεκριμένα στην κατηγορία αυτή ανήκουν οι  Δήμοι Ιδαλίου, Στροβόλου, Ύψωνα, Κάτω Πολεμιδιών, Αθηένου, Αραδίππου, Παραλιμνίου, Αγίας Νάπας, Γεροσκήπου και Πέγειας.

Τα πιο πάνω σύμφωνα με αρμόδιες πηγές έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μη βιώσιμων Δήμων, αφού σε αρκετές περιπτώσεις δεν δημιουργείται η κρίσιμη πληθυσμιακή μάζα που απαιτείται, ούτε και τα οικονομικά οφέλη από τις συνενώσεις.  Μάλιστα όπως τονίζεται από πηγές του υπουργείου Εσωτερικών θα υπάρξουν και περιπτώσεις που οι δημότες δεν θα μπορέσουν από την πρώτη μέρα να απολαύσουν καλύτερες υπηρεσίες με φθηνότερα τέλη. 

Πέραν των πιο πάνω, η Βουλή των Αντιπροσώπων κατά την ψήφιση του νομοσχεδίου προέβη σε πρόσθετες τροπολογίες μετά από προτάσεις νόμου που κατέθεσαν βουλευτές, με αποτέλεσμα τη διεύρυνση των Δήμων Πέγειας και Πόλεως Χρυσοχούς με μεγάλο αριθμό μικρών κοινοτήτων της περιοχής Ακάμα με αποτέλεσμα μάλιστα η Πόλης Χρυσοχούς να έχει σήμερα 14 Αντιδημάρχους. 

Από τα πιο πάνω, προκύπτουν σημαντικά ζητήματα όπως για παράδειγμα η αντιμισθία που θα παραχωρείται σε συνολικά 93 Αντιδημάρχους και  θα κυμαίνεται από €717 μέχρι €2.987 τον μήνα, με ετήσιο κόστος τα €2.3 εκατομμύρια την ώρα μάλιστα που οι αρμοδιότητες των Αντιδημάρχων εξακολουθούν να αφορούν σαφώς περιορισμένα καθήκοντα, υπό την αίρεση της μεταβίβασης τέτοιων αρμοδιοτήτων μετά από απόφαση του Δημάρχου σε επίπεδο δημοτικού διαμερίσματος. 

Ο πολύ μεγάλος αριθμός Αντιδημάρχων σε κάποιους Δήμους  την ίδια ώρα δημιουργεί σημαντικές στρεβλώσεις με τους Αντιδημάρχους να υπερβαίνουν ή να πλησιάζουν τον αριθμό Δημοτικών Συμβούλων. 

Για παράδειγμα:

• Δήμος Πόλεως Χρυσοχούς: Δήμαρχος, 14 Αντιδήμαρχοι και 2 Δημοτικοί Σύμβουλοι
• Δήμος Δυτικής Λεμεσού: Δήμαρχος, 9 Αντιδήμαρχοι και 11 Δημοτικοί Σύμβουλοι
• Δήμος Ανατολικής Λεμεσού: Δήμαρχος, 9 Αντιδήμαρχοι και 16 Δημοτικοί Σύμβουλοι
• Δήμος Ακάμα: Δήμαρχος, 7 Αντιδήμαρχοι και 9 Δημοτικοί Σύμβουλοι
• Δήμος Λευκάρων: Δήμαρχος, 7 Αντιδήμαρχοι και 9 Δημοτικοί Σύμβουλοι
• Δήμος Νότιας Λευκωσίας: Δήμαρχος, 6 Αντιδήμαρχοι και 14 Δημοτικοί Σύμβουλοι

Την ίδια ώρα αρκετά είναι τα προβλήματα που παρουσιάζονται και όσον αφορά τους 5 Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης και ιδιαίτερα όσον αφορά την μεταφορά της αδειοδότησης της ανάπτυξης (έκδοση πολεοδομικών και οικοδομικών αδειών) στους νέους Οργανισμούς.

Μάλιστα σύμφωνα με αρμόδιες πηγές αναμένεται να υπάρξουν προβλήματα και προκλήσεις, αφενός λόγω του μεγάλου αριθμού εκκρεμουσών υποθέσεων που θα μεταφερθούν στους νέους Οργανισμούς αλλά και της έλλειψης επαρκούς και έμπειρου προσωπικού αλλά και των κτιριακών εγκαταστάσεων και υποδομών.

Υπενθυμίζεται ότι την αρμοδιότητα συντονισμού έχουν σήμερα τα προσωρινά συντονιστικά συμβούλια τα οποία αποτελούνται από τους σημερινούς Δημάρχους και Κοινοτάρχες με το Υπουργείο Εσωτερικών να έχει συντονιστικό ρόλο. Μάλιστα για διάφορους λόγους σε κάποιες επαρχίες και συγκεκριμένα στη Αμμόχωστο και στην Πάφο κατά κύριο λόγο δεν έγιναν όσα απαιτούνται ούτε για τον εντοπισμό κτιρίων που θα στεγαστούν οι νέοι Οργανισμοί.

Σημειώνεται μάλιστα ότι υπάρχουν και περιπτώσεις που δεν υπάρχει ενδιαφέρον από υφιστάμενους Δημάρχους να βοηθήσουν στην υλοποίηση των όσων απαιτούνται είτε εξαιτίας ότι αποχωρούν τον Ιούνιο είτε επειδή ήταν από την αρχή κατά της μεταρρύθμισης. 

Ένα άλλο ζήτημα το οποίο προβληματίζει είναι το ότι ο Πρόεδρος των Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης (Περιφερειάρχης) θα εκλέγεται από τους εγγεγραμμένους ψηφοφόρους της οικείας Επαρχίας και έχει συνεπώς εκτελεστικές εξουσίες και ενδεχομένως να δημιουργηθούν στρεβλώσεις και τριβές σε σχέση με τις αρμοδιότητες του Περιφερειάρχη και του Γενικού Διευθυντή του Οργανισμού. 

Οι πιο πάνω στρεβλώσεις αναμένεται να διαφάνουν στην πράξη σε 4 περίπου μήνες με το αρμόδιο υπουργείο να παρουσιάζει τις ανησυχίες του την ώρα ωστόσο που προσπαθεί να καταστρώσει και ένα plan b έτσι ώστε παρά τις διάφορες αστοχίες να μπορέσει η μεταρρύθμιση να λειτουργήσει σε υποφερτά πλαίσια από την πρώτη μέρα. 

Ωστόσο αυτό που τονίζουν αρμόδιες πηγές είναι ότι όπως και στην μεταρρύθμιση του ΓεΣΥ έτσι και τώρα τα όποια προβλήματα θα πρέπει να αξιολογούνται και να επιλύονται για να μπορέσει και η μεταρρύθμιση αυτή να δουλέψει με στόχο τα οικονομικά οφέλη αλλά και καλύτερες υπηρεσίες για τους πολίτες. 

Στέλιος Στυλιανού