ΓΡΑΦΕΙ Η ΞΕΝΙΑ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ

Την εκπομπή ''Offsite on Air'' χορηγεί η Τράπεζα Κύπρου

H μόνη θεραπευτική κοινότητα απεξάρτησης από τα ναρκωτικά στην Κύπρο χωρίς υποκατάστατα, Αγία Σκέπη, προσφέρει μέσω των 8 πλέον προγραμμάτων της, την ευκαιρία σε χρόνιους χρήστες να απεξαρτηθούν, να επανενταχθούν στην κοινωνία, ακόμη αποκτώντας και εργασιακή πείρα, σύμφωνα με την Διευθύντρια Προγραμμάτων Αγίας Σκέπης, Τίνα Παύλου.

Η κα Παύλου, βρέθηκε καλεσμένη στην εκπομπή Offsite On Air την Τρίτη (8/2) μιλώντας για τα προγράμματα που προσφέρονται από την Αγία Σκέπη, την διαδικασία απεξάρτησης ακόμη και για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το θεραπευτικό κέντρο, το οποίο είναι μη κερδοσκοπικό και καλείται να αναζητεί συχνά τρόπους χρηματοδότησης.

Τα προγράμματα που προσφέρονται

Η Αγία Σκέπη, μετρά 24 χρόνια λειτουργίας, με πρωτοβουλία του τότε ηγούμενου της μονής Μαχαιρά, του πάτερ Αθανάσιου, νυν μητροπολίτη Λεμεσού και ανήκει στην Ιερά  μονή Μαχαιρά. Υπάρχει η δυνατότητα  φιλοξενίας 40 ενηλίκων στην θεραπευτική κοινότητα, όπως ανέφερε, ενώ σήμερα φιλοξενούνται 36 άτομα. «Για πρώτη φορά μέσα στο 2022 υπήρξε λίστα αναμονής, για μικρή περίοδο», πρόσθεσε. Ταυτόχρονα μπορούν να φιλοξενηθούν 15 έφηβοι, αγόρια και κορίτσια.

«Υπάρχουν και άλλα προγράμματα απεξάρτησης ναρκωτικών χωρίς υποκατάστατα αλλά είμαστε η μόνη θεραπευτική κοινότητα στην Κύπρο», σημείωσε.

Πρόκειται για προγράμματα μακράς διάρκειας, ανέφερε η κα Παύλου, που εξυπηρετούν μακροχρόνιους χρήστες παράνομων ουσιών. Αναφορικά με το ποιους εξυπηρετεί η Αγίας Σκέπη, σημείωσε ότι αφορά τα άτομα που είναι χρόνιοι χρήστες παράνομων ουσιών. «Ο μέσος χρόνος χρήσης ενήλικα, πριν έρθει κάποιος κοντά μας είναι 10-15 χρόνια», ανέφερε.

Στην Αγία Σκέπη, λειτουργούν 8 προγράμματα πλέον, όπως ανέφερε, όπως η κλειστή θεραπευτική κοινότητα ανδρών, η κλειστή θεραπευτική κοινότητα γυναικών, η κλειστή θεραπευτική κοινότητα εφήβων, το πρόγραμμα οικογένειας και ο συμβουλευτικός σταθμός που βοηθά τα άτομα να μπουν στην θεραπευτική κοινότητα.

Το νέο πρόγραμμα μητέρας - παιδιού

Την ίδια ώρα προσφέρεται και το νέο πρόγραμμα μητέρας και παιδιού, ανέφερε. Ειδικότερα σημείωσε ότι είναι ιδιαίτερα περήφανοι για το εν λόγω πρόγραμμα καθώς είναι ένα από τα τέσσερα που λειτουργούν στην Ευρώπη. «Μπορεί να εξυπηρετήσει εγκύους μητέρες όπου η πρόσβαση είναι άμεση σε θεραπεία όταν υπάρξει το αίτημα, ή όταν έχουν μικρά παιδιά στην φροντίδα τους και δεν υπάρχει υποστηρικτικό πλαίσιο εκτός προγράμματος, καθώς μπορούν να είναι στο πρόγραμμα με τα παιδιά τους».

Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά την κα Παύλου, βιβλιογραφικά αλλά και εμπειρικά έχει καταδειχτεί ότι αν το παιδί βρίσκεται κοντά στην μητέρα, τότε και η μητέρα αντέχει το χρονικό διάστημα της θεραπείας έχοντας ένα ξεκάθαρο κίνητρο δίπλα της.

Επιπλέον μέσα στο πρόγραμμα, συνέχισε η κα Παύλου, στηρίζεται η μητέρα στο να αποκτήσει πιο υγιείς δεξιότητες για να μεγαλώσει το παιδί της.

Πρόγραμμα εφήβων

Το τελευταίο πρόγραμμα, χρηματοδοτείται από την Αρχή Εξαρτήσεων Κύπρου και αφορά το πρόγραμμα εφήβων. «Δυστυχώς, υπήρξε αναγκαιότητα για κλειστό πρόγραμμα ανηλίκων όπου η χρήση τους έφτασε στον βαθμό που χρειάζεται κλειστό πρόγραμμα θεραπείας», πρόσθεσε.

Εξαρτήσεις ανηλίκων

Η μέση ηλικία των ανηλίκων που εξαρτιούνται από ναρκωτικά είναι 15 – 17 ετών, παρόλο που γίνονται δεκτά παιδιά ηλικίας από 13 χρονών, σημείωσε η κα Παύλου. «Μας έχει τύχει 13χρονο άτομο με αρκετή χρήση ουσιών αν και θεωρώ ότι είναι μεμονωμένες περιπτώσεις». Συνήθως αυτά τα παιδιά είναι εκτός σχολικού πλαισίου με μειωμένο ή και ανύπαρκτο υποστηρικτικό περιβάλλον, πρόσθεσε.

Πως λειτουργούν τα προγράμματα

Σχετικά με την παραμονή κάποιου στο πρόγραμμα, η κα Παύλου σημείωσε ότι στο κλειστό θεραπευτικό πρόγραμμα παραμένει κάποιος μέχρι να καταφέρει να επανενταχθεί στην κοινωνία χωρίς ουσίες, με καινούργιες επιλογές και δεξιότητες. Κληθείσα να μας πει πόση διάρκεια έχει ένα πρόγραμμα απεξάρτησης, η κα Παύλου σημείωσε ότι για ένα ενήλικα, χρόνιο χρήστη,  κυμαίνεται στον ένα χρόνο στην κλειστή φάση. Έπειτα ακολουθούν 6 μήνες κοινωνικής επανένταξης και ακόμη ένας χρόνος «follow up» (σ.σ το άτομο επιστρέφει σπίτι του, στην δουλειά του αλλά υπάρχει συνεχής στήριξη για αυτά που «δούλεψε» τον προηγούμενο ενάμιση χρόνο).

Το πρόγραμμα εφήβων διαφέρει, καθώς πρόκειται για 6-9 μήνες σε όλο το σύνολο. «Κάποια παιδιά μπορεί να φύγουν νωρίτερα γιατί η ανάγκη τους ήταν για τόσο και κάποια περισσότερο», σημείωσε. 

Η Διευθύντρια των προγραμμάτων της θεραπευτικής κοινότητας Αγ. Σκέπη, δηλώνει περήφανη που κατάφεραν, παρόλο που όλοι οι έφηβοι έρχονται εκτός σχολικού πλαισίου, μετά να ενταχθούν άμεσα σε εσπερινό σχολείο, σε κατοίκων μάθηση ή σε σύστημα μαθητιάς ακόμη και κανονική φοίτηση. 

1 στους 2 εγκαταλείπει την προσπάθεια, αλλά επιστρέφει

Πέραν των 600 ατόμων έχουν καταφέρει να ολοκληρώσουν το πρόγραμμα και να «βγουν» καθαροί τα τελευταία χρόνια σύμφωνα με την κα. Παύλου.

Την ίδια ώρα ανέφερε ότι υπάρχουν και άτομα που δεν έχουν ολοκληρώσει το πρόγραμμα. «Ένας στους δύο εγκαταλείπει την προσπάθεια, αλλά θα κάποιοι επανέρχονται», σημείωσε.

Όπως υπογράμμισε, το θέμα των εξαρτήσεων είναι μια υποτροπιάζουσα ασθένεια, προσθέτοντας ότι ένας ενήλικας θα είναι πάντοτε εξαρτημένος αλλά θα αποκτήσει δεξιότητες ώστε να παραμείνει μακριά τους για πάντα, μρ την συμμετοχή στο πρόγραμμα. Η κα Παύλου τόνισε ότι οι ευκαιρίες θεραπείας πρέπει να υπάρχουν πάντα.

Η διαδικασία ένταξης χρήστη σε πρόγραμμα

 Κληθείσα να μας περιγράψει την διαδικασία ένταξης κάποιου σε πρόγραμμα η κα Παύλου ανέφερε πως, μπορεί κάποιο άτομο, ή μέλος της οικογένειας να επικοινωνήσει στο 22347720 και από εκεί και πέρα υπάρχει η καθοδήγηση, είτε είναι σε χρήση κάποιος ή σε διαδικασία αποτοξίνωσης. 

Ειδικότερα, αυτό που ανέφερε είναι ότι δεν υπάρχει εξαρτημένος χρήστης που θα επιθυμεί την θεραπεία ή θα την ζητήσει. Όταν ο οργανισμός εξαρτηθεί αυτό είναι αδύνατον, συμπλήρωσε, αλλά γίνεται όταν διαμορφωθούν οι συνθήκες γύρω του και λόγω των συνεπειών της χρήσης.

Για παράδειγμα μπορεί κάποιος να είναι υπόδικος και να του δοθεί ένταλμα θεραπείας αντί για φυλάκιση. «Ναι μεν αναγκάζεται αλλά αποκτά θεραπεία και κινητοποιείται για να αλλάξει την ζωή του», πρόσθεσε.

Η οικογένεια, είναι μια επίσης πηγή παραπομπής και αυτό όταν ασκήσει αρκετή πίεση και κλείσει όλες τις πόρτες του ατόμου για να βρει πρόσβαση στην χρήση, τον οδηγεί στην αναζήτηση θεραπείας.  

Αυτό γίνεται, δυστυχώς κατά την κα Παύλου και με την παραπομπή από το ψυχιατρείο, καθώς οι κρατικές υπηρεσίες έχουν βάλει του χρήστες σε άλλες περιπέτειες ψυχιατρικής φύσης.

Τα κριτήρια για να γίνει ένα χρήστης δεκτός σε πρόγραμμα της Αγ. Σκέπης

Για τους ενήλικες απαιτείται να είναι 18 και πάνω και να έχει ολοκληρώσει την σωματική απεξάρτηση, δηλαδή να έχει μείνει μακριά από την χρήση παράνομων ουσιών για κάποιες ημέρες. «Πάραυτα και στην χρήση να είναι το άτομο, πάλι μπορεί να αποταθεί στην Αγ. Σκέπη για να του δοθεί η στήριξη να ξεκινήσει την απεξάρτηση», πρόσθεσε.

Πρόβλημα η χρηματοδότηση

Το μοναδικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η θεραπευτική κοινότητα Αγ. Σκέπης, κατά την κα Παύλου είναι η χρηματοδότηση τους. «Πρόκειται για ΜΚΟ, άρα σε μια κλειστή δομή τα έξοδα είναι πάρα πολλά», πρόσθεσε. Όπως ανέφερε υπήρξε περίοδος που το προσωπικό έμεινε χωρίς πληρωμή. «Μέχρι το 2018, ο μεγαλύτερος χρόνος λειτουργίας ήταν οι 3 μήνες, καθώς ποτέ δεν είχαμε περισσότερα χρήματα, ενώ στην περίοδο της κρίσης, τα χρήματα έφταναν για μήνα με μήνα.

«Από τότε η Παναγία δεν μας άφησε ποτέ», πρόσθεσε. ΄Την ίδια ώρα, το κράτος επίσης έκανε κάποιες αγορές υπηρεσιών ενώ υπήρξαν επιχορηγήσεις.

Αξίζει να σημειωθεί ότι με την επιχειρηματική δράση της Αγ. Σκέπης για καλλιέργεια και πώληση βιολογικών προϊόντων, τα οποία συναντάμε στις υπεραγορές, μπόρεσα να επιβιώσουν.

Η επιχειρηματική εκδοχή της Αγ. Σκέπης

Αναζητώντας αντικείμενο που θα απασχολεί τα άτομα που βρίσκονται σοτυς χώρους, δημιουργικά, παραγωγικά και δίνοντας τους επαγγελματικές δεξιότητες, ξεκίνησαν τις βιολογικές καλλιέργειες σε στην γη που τους παραχώρησε από το μοναστήρι.

«Είμαστε περήφανοι, όχι μόνο γιατί ο κόσμος στήριξε και αγκάλιασε την προσπάθεια και μεγάλωσε πολύ, αυτή αλλά γιατί  δίνει μια πραγματική και δημιουργική απασχόληση στα άτομα που είναι σε θεραπεία.

Όπως σημείωσε,  λειτουργεί εξολοκλήρου από τα άτομα που είναι σε θεραπεία, δηλαδή με απόφοιτους που έχουν ολοκληρώσει το πρόγραμμα, παρέμεινα σταθεροί 2 χρόνια και εργοδοτούνται πλέον από την Αγ. Σκέπη . Το πρόγραμμα των βιολογικών παράγει φρέσκα φρούτα και λαχανικά, υπάρχει συσκευαστήριο για ξηρή τροφή και αρτοποιείο που παράγουμε βιολογικό ψωμί και βιολογικά αυγά.

«Είναι μια εξαιρετικά υγιές απασχόληση. Επιλέγουμε το βιολογικό  καθώς έχει μια άλλη σύνδεση με το πλέον καθαρό, χωρίς ουσίες και ανθυγιεινό βάζουμε στο σώμα μας και τον οργανισμό μας όπως αυτό που εμπνέουν τα βιολογικά προϊόντα».

Παρακολουθείστε όσα δήλωσε στην εκπομπή Offsite On Air η κα Παύλου:

Την εκπομπή ''Offsite on Air'' χορηγεί η Τράπεζα Κύπρου