Δεν υπήρξαν πιέσεις για αλλαγή κριτηρίων είτε από τον ξένο Τύπο είτε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δήλωσε ο πρώην Υπουργός Οικονομικών Χαρίλαος Σταυράκης, μιλώντας ενώπιον των μελών της Ερευνητικής Επιτροπής των Κατ’ Εξαίρεση Πολιτογραφήσεων Αλλοδαπών Επενδυτών και Επιχειρηματιών.

Ταυτόχρονα, απαντώντας σε ερώτηση, ο κ. Σταυράκης είπε ότι δεν υπήρχε λόγος να μην γίνουν κανονισμοί και ήταν κάτι που δεν το πρόσεξε κανείς, προσθέτοντας ότι έχει και ο ίδιος μερίδιο ευθύνης που δεν έγιναν κανονισμοί.

Ο κ. Σταυράκης, ο οποίος διετέλεσε Υπουργός Οικονομικών από Φεβρουάριο του 2008 μέχρι τον Ιούλιο του 2011, είπε ότι στα τριάμισι χρόνια που ήταν Υπουργός Οικονομικών και στα προηγούμενα πέντε χρόνια της θητείας του ήταν «πολύ λίγες οι πολιτογραφήσεις, ο ξένος Τύπος δεν ήταν αρνητικός και δεν είχαμε ποτέ πρόβλημα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή», όπως είπε.

Σύμφωνα με τον πρώην ΥΠΟΙΚ, οι πολιτογραφήσεις δεν ήταν τότε «και πολύ της μόδας» και στην επικαιρότητα, όπως σήμερα.  

Πρόσθεσε ότι στην πενταετία δόθηκαν περίπου 240 διαβατήρια και αναλογικά στα τριάμισι χρόνια της θητείας του πιθανόν να δόθηκαν περίπου 100 διαβατήρια.  

Απαντώντας σε ερώτηση αν δέχθηκε παρέμβαση από οποιονδήποτε για πολιτογραφήσεις, ο κ. Σταυράκης είπε ότι μόνο σε μια περίπτωση του ζητήθηκε «να αλλάξουν οι κανονισμοί και να υπάρξει μια ειδική μεταχείριση» και πρόσθεσε ότι αυτοί οι άνθρωποι άφησαν 1,5 εκ. ευρώ στην Κύπρο μέσα σε 3 χρόνια σε διάφορες αμοιβές και φόρους και «ήταν καλή περίπτωση από πλευράς οικονομικού συμφέροντος».  

Απαντώντας σε ερώτηση του Προέδρου της Ερευνητικής Επιτροπής Μύρων Νικολάτου κατά πόσον υπήρξαν λάθη ή παραλείψεις στην λειτουργία του προγράμματος πολιτογραφήσεων, ο κ. Σταυράκης είπε ότι σημαντικό ήταν ότι «στις πλείστες περιπτώσεις οι πολιτογραφήσεις τότε γίνονταν για άτομα που ήταν ήδη τρία χρόνια στην Κύπρο και είχαν ήδη άδεια μόνιμης παραμονής».  

Εξήγησε πως αυτά ήταν τα άτομα που ήρθαν στην Κύπρο, αγόρασαν διαμέρισμα, πήραν από το Υπουργείο Εσωτερικών άδεια παραμονής, δημιούργησαν δουλειές και σε τρία χρόνια είπαν θέλουμε να βγάλουμε κυπριακό διαβατήριο».  

Ανέφερε ότι σίγουρα υπήρξαν κενά και παραλείψεις τις οποίες δεν ξέρει και δεν μπορεί να θυμηθεί και «μπορεί κάποτε να βρεθεί κάτι το οποίο εκ των υστέρων να πει κάποιος δεν έπρεπε να γίνει έτσι», όπως είπε.  

Ανέφερε επίσης ότι με τον τρόπο αυτό έγιναν πολιτογραφήσεις και για  «γνωστή μεγάλη τράπεζα που ανήκει σε ξένους στην Κύπρο» και είναι υπερήφανος για αυτό.  

Ο κ. Σταυράκης είπε ακόμη ότι υπήρχαν και εξαιρέσεις, ενώ ανέφερε πως κατανοεί τις επόμενες Κυβερνήσεις οι οποίες λόγω και της οικονομικής κρίσης, όπως είπε, «ένοιωθαν την πίεση να επισπεύσουν την διαδικασία» και να δίδουν διαβατήρια «με ελάχιστους προηγούμενους δεσμούς».  

Ανέφερε ότι κάθε Κυβέρνηση έκανε προσπάθεια να βελτιώσει τα κριτήρια τα οποία «άλλαξαν δύο φορές και αυτό είναι σωστό».  

Αναφερόμενος στην διαδικασία που ακολουθείτο για να δοθούν κατ΄ εξαίρεση πολιτογραφήσεις, λόγω επενδύσεων ή άλλων υπηρεσιών στην Δημοκρατία, ο κ. Σταυράκης είπε ότι αν και δεν θυμάται, μπορούσε ο ΥΠΟΙΚ ή ο ΥΠΕΣ να κάνει εισήγηση στο Υπουργικό Συμβούλιο ότι παρόλο που κάποιος αιτητής δεν τηρούσε πλήρως το γράμμα του νόμου λόγω ευρύτερου δημόσιου συμφέροντος θα μπορούσε να εξεταστεί θετικά και «πιθανώς να είχα συμμετέχει σε τέτοια Υπουργικά Συμβούλια».  

Είπε ακόμη ότι το θέμα ήταν αρμοδιότητα του ΥΠΕΣ αλλά και το ΥΠΟΙΚ είχε σημαντικό ρόλο καθώς θα έπρεπε να δώσει θετική εισήγηση στο ΥΠΕΣ και στο Υπουργικό όσον αφορά τα οικονομικά κριτήρια της αίτησης.  

Ερωτηθείς κατά πόσον τηρείτο κώδικας δεοντολογίας στο Υπουργικό Συμβούλιο προς αποφυγή της σύγκρουσης συμφερόντων, ο κ. Σταυράκης είπε «από ό,τι θυμάμαι όχι».  

Ερωτηθείς κατά πόσον μέχρι την έγκριση από το Υπουργικό υπήρχε επικοινωνία του ΥΠΟΙΚ με τον επενδυτή ή με τον παροχέα υπηρεσιών, ο κ. Σταυράκης είπε ότι ήταν πολιτική του να προσπαθεί να συναντήσει όλους τους μεγάλους ξένους επενδυτές και όλους τους παροχείς υπηρεσιών (δικηγόρους, λογιστές) και «πολύ πιθανό να υπήρξαν συναντήσεις με κάποιους δικηγόρους, λογιστές».  

Ανέφερε ότι με αιτητές διαβατηρίων θυμάται ότι βοήθησαν ξένη εταιρεία επειδή «θα ήταν μεγάλη βοήθεια για την οικονομία της Κύπρου».  

Είπε ότι εκ των υστέρων είδε πως η συγκεκριμένη εταιρεία ήρθε στην Κύπρο και «ήταν από τους σοβαρούς ξένους επενδυτές που έκαναν πραγματικές επενδύσεις».  

Ερωτηθείς από τον κ. Νικολάτο αν στην συγκεκριμένη περίπτωση πολιτογραφήθηκαν και διευθυντικά στελέχη εκτός από τους μετόχους, ο κ. Σταυράκης είπε ότι δεν θυμάται.  

Ερωτηθείς αν ασκούνταν πιέσεις για πολιτογραφήσεις, ο κ. Σταυράκης είπε ότι θυμάται μια υπόθεση που απορρίφθηκε η αίτηση και μετά από έκκληση του παροχέα (λογιστή) να εξεταστεί εκ νέου η αίτηση, τους ζήτησε να έρθουν στο γραφείο του στην παρουσία υπηρεσιακών.  

Ανέφερε ότι οι υπηρεσιακοί πείστηκαν από τους λογιστές και υποβλήθηκε εκ νέου η αίτηση η οποία κατατέθηκε στο Υπουργικό αλλά δεν θυμάται τι έγινε μετά γιατί έφυγε από Υπουργός.  

Σε παρατήρηση του μέλους της Επιτροπής Δήμητρα Καλογήρου ότι υπήρξαν δικές του επιστολές προς τον ΥΠΕΣ στις οποίες αναφέρει ότι δεν τηρούνται τα οικονομικά κριτήρια του σχεδίου 2007 αλλά προτείνεται στο Υπουργικό Συμβούλιο, για το γενικότερο όφελος της οικονομίας, να προχωρήσει αυτές τις υποθέσεις, ο κ. Σταυράκης είπε ότι δεν θυμάται αυτές τις υποθέσεις, σημειώνοντας πως αυτά τα κριτήρια «κάποτε είναι πολύ γενικά».  

Ερωτηθείς από την κ. Καλογήρου αν έκανε εισήγηση για αλλαγή κριτηρίων το 2011, ο κ. Σταυράκης είπε ότι τα μόνα κριτήρια που άλλαξαν επί Υπουργίας του «ήταν στις 4 Ιανουαρίου του 2011 που επιτρέπετο στα ανήλικα παιδιά των επενδυτών», που ήταν εξαρτώμενα οικονομικά.  

«Θεωρήσαμε ως ένα σωστό κριτήριο, όταν ο επενδυτής πληρούσε τις προδιαγραφές, σε ένα μεταγενέστερο στάδιο» να λάβουν διαβατήριο και τα παιδιά του, πρόσθεσε.  

Σε παρατήρηση του κ. Νικολάτου ότι αυτό έδωσε την δυνατότητα στο Υπουργικό Συμβούλιο να πολιτογραφεί και συζύγους και ενήλικα τέκνα και ερωτηθείς αν ελέγχθηκε η νομιμότητα αυτής της απόφασης και ζητήθηκε γνωμοδότηση από τον Γενικό Εισαγγελέα, ο κ. Σταυράκης είπε ότι δεν θυμάται τις λεπτομέρειες τις οποίες χειρίζονταν οι υπηρεσιακοί, οι οποίοι τηρούσαν τα κριτήρια.  

Ανέφερε ότι δεν θυμάται αν ζήτησε την εξουσιοδότηση του Γενικού Εισαγγελέα, αλλά «πιθανόν όχι», όπως είπε.  

Ερωτηθείς από το μέλος της Επιτροπής και Χρηματοοικονομικό Επίτροπο Παύλο Ιωάννου για ποιο λόγο λειτούργησε το σύστημα χωρίς κανονισμούς και χωρίς νομοθετική ρύθμιση, ο κ. Σταυράκης είπε ότι «έχετε απόλυτο δίκαιο, έχουμε και εμείς το μερίδιο της ευθύνης που δεν έγιναν κανονισμοί».  

Σε παρατήρηση του κ. Ιωάννου ότι υπάρχει μια δήλωση στην απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου ότι κανένα των κριτηρίων επηρεάζει την απόλυτη διακριτή ευχέρεια του Υπουργικού στην λήψη απόφασης και ερωτηθείς κατά πόσον αυτό είναι αυτοαναίρεση της απόφασης, ο κ. Σταυράκης είπε ότι «πιθανό να έχετε δίκαιο».  

Ερωτηθείς από την κ. Καλογήρου κατά πόσον ήταν κάτι το σύνηθες να παραβλέπονται οι διαδικασίες πολιτογράφησης και κριτηρίων με αυτό τον τρόπο και κατά πόσον θυμάται κάποια περίπτωση, ο κ. Σταυράκης  είπε ότι θυμάται μόνο μία περίπτωση, προσθέτοντας ότι λογιστικός οίκος έθεσε στοιχεία ότι επενδυτής μέσα σε 3 χρόνια άφησε στην Κύπρο 1,5 εκ. ευρώ σε διάφορες αμοιβές και φόρους.  

Θεώρησα ότι ήταν ένα πάρα πολύ μεγάλο ποσό το οποίο θα συνεχίζετο και θα έπρεπε να εγκριθεί, πρόσθεσε.  

Ανέφερε ότι τον Οκτώβριο του 2011 άλλαξαν τα κριτήρια και αυτή η εξέλιξη ήταν επί Υπουργίας του που ξεκίνησε και πρόσθεσε ότι ο λόγος της αλλαγής ήταν ότι στα παλιά κριτήρια υπήρχε ο όρος της διατήρησης κατάθεσης για πέντε χρόνια αλλά όπως γράφτηκε αυτός ο όρος, όπως είπε, «δεν ήταν καθαρό ότι ο αιτητής έπρεπε να διατηρήσει την κατάθεση για πέντε χρόνια μετά που θα έπαιρνε την υπηκοότητα».  

Είπε ακόμη ότι η δεύτερη αλλαγή ήταν αν κάποιος αιτητής αφήνει περίπου 1,5 εκ. ευρώ ή 500.000 στην κυπριακή οικονομία τα τελευταία τρία χρόνια σε μετρητά να αποτελεί να κριτήριο πολιτογράφησης.  

Ερωτηθείς από τον κ. Ιωάννου αν υπήρχε κάποιος λόγος που δεν βοηθούσε να ετοιμαστεί ένα νομοσχέδιο και να εκδοθούν και κανονισμοί, ο κ. Σταυράκης είπε ότι «δεν υπήρχε λόγος» και «ήταν η κεκτημένη ταχύτητα 15 χρόνων ή η αβλεψία που δεν το πρόσεξε κανένας».

Ερωτηθείς από το μέλος της Επιτροπής Κυριάκο Κυριάκου κατά πόσον γινόταν κατάθεση του απαιτούμενου ποσού και στην συνέχεια το δέσμευαν και επί τούτου έπαιρναν δάνειο που το έβγαζαν εκτός Κύπρου, χωρίς ο καταθέτης να στερηθεί το κεφάλαιο του, ο κ. Σταυράκης είπε ότι «αυτό είναι ακόμη μια αδυναμία να έχεις την κατάθεση ως το κύριο κριτήριο πολιτογράφησης».  

Ερωτηθείς από την κ. Καλογήρου αν τον περισσότερο ρόλο είχε το ΥΠΟΙΚ και όχι το ΥΠΕΣ, ο κ. Σταυράκης είπε ότι θεωρητικά το ΥΠΕΣ είχε το νομική ευθύνη να κάνει την εισήγηση στο Υπουργικό αλλά το ΥΠΟΙΚ είχε την ευθύνη να κάνει την οικονομική μελέτη (οικονομικά κριτήρια).  

Σημείωσε ότι ο τότε Υπουργός Εσωτερικών Νεοκλής Συλικιώτης σε δύο περιπτώσεις απέρριψε αιτήματα του ΥΠΟΙΚ.  

Ερωτηθείς από τον κ. Νικολάτο για τον ρόλο της Βουλής και αν υπήρξε οποιαδήποτε αντίδραση σε οποιαδήποτε αίτηση, ο κ. Σταυράκης είπε ότι δεν θυμάται.

Πηγή: ΚΥΠΕ