Η αγαπημένη περίοδος κυρίως των μικρών κοντεύει, και δεν είναι άλλη από αυτή των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς όπου την περιμένουν πως και πως γιατί μαζί με αυτή έρχεται και ο παχουλός παππούς με την άσπρη γενειάδα, την κόκκινη στολή και τον σάκο του για να αφήσει τα δώρα κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο. 

>>> Κατεβάστε τώρα το application της offsite - ΕΔΩ για Android & ΕΔΩ για iOS

Λίγοι όμως γνωρίζουν την πραγματική ιστορία πίσω από αυτόν τον γλυκό παππούλη – Τον Άγιο Βασίλη.

Ο αληθινός Άη Βασίλης, είναι ο Άγιος Νικόλαος

Όσο κι αν πολλοί μπορεί να δυσανασχετούν με τον ξενόφερτο Άγιο Βασίλη που μοιάζει να απομακρύνεται από τα ήθη και τα έθιμα της ελληνικής παράδοσης, στην πραγματικότητα, η ιστορία και ο μύθος του Άη Βασίλη έχει τις ρίζες της κι αυτή στην ελληνορθόδοξη παράδοση. Όχι, δεν είναι ο Άγιος Βασίλειος, ο ιερέας από την Καισάρεια, αλλά ο Άγιος Νικόλαος που ενέπνευσε την ιστορία του ασπρομάλλη άνδρα που πετά στους αιθέρες για να μοιράσει δώρα σε όλο τον κόσμο.

Ο Άγιος Νικόλαος γεννήθηκε,  το 270 μ.Χ. στα Πάταρα της Λυκίας, στη Μικρά Ασία, από Έλληνες γονείς ευσεβείς και εύπορους και έτυχε επιμελημένης μόρφωσης. Σε νεαρή ηλικία έμεινε ορφανός και κληρονόμος μιας μεγάλης περιουσίας. Από πολύ νωρίς είχε αφιερωθεί στα Θεία, μετά την μετάβασή του στα Ιεροσόλυμα για να προσκυνήσει τον Τίμιο Σταυρό και τον Πανάγιο Τάφο. Όταν επέστρεψε στην πατρίδα του χειροτονήθηκε ιερέας. Στην αρχή αφιερώθηκε στον ασκητικό βίο και έγινε ηγούμενος της Μονής Σιών στα Μύρα της Λυκίας. Όταν απεβίωσε ο τότε Αρχιεπίσκοπος Μύρων της Λυκίας, οι επίσκοποι, δια θεϊκής αποκάλυψης, αναγόρευσαν Αρχιεπίσκοπο τον Νικόλαο.

>>> H offsite τώρα και στο Google News - Ακολουθείστε μας

Η μορφή του Αγίου Νικολάου αποτελεί ηγεμονική σε πολλές χώρες της Ευρώπης, όπως η Ρωσία, η Αυστία, το Βέλγιο και η Γερμανία. Ωστόσο, είναι οι Ολλανδοί που θα χτίσουν πάνω στον Άγιο τις πρώτες ιστορίες που θα οδηγήσουν στον μύθο του Άη Βασίλη.

Ο Σιντ-Νικολάας, όπως τον αποκαλούσαν υπήρξε τιμώμενο πρόσωπο κάθε χρόνο στην μεγάλη γιορτή της 6ης Δεκεμβρίου, με του πιστούς Ολλανδούς να πιστεύουν πως ο Άγιος του επισκεπτόταν το εκείνο το κρύο βράδυ του Δεκεμβρίου. Φορώντας άμφια και ένα κωνικό επισκοπικό καπέλο, ο Άγιος περιδιάβαινε τους δρόμους επάνω στο γαϊδουράκι του και μοίραζε δώρα στα παιδιά.

Από εκείνα τα χρόνια, την περίοδο του Μεσαίωνα, τα παιδιά άφηναν γάλα και μπισκότα στον Άγιο, ενώ έβαζαν στα παραδοσιακά ξύλινα ολλανδικά παπούτσια τους άχυρο για το γαϊδουράκι του. Την επόμενη μέρα, τρισευτυχισμένα τα παιδιά διαπίστωναν πως το σανό είχε φαγωθεί και στη θέση του, ο Άγιος είχε αφήσει δώρα και λιχουδιές.

Ποιος είναι ο Άγιος Βασίλειος 

Ο Άγιος Βασίλειος ο Μέγας έφυγε από τη ζωή  την 1η Ιανουαρίου του 379 μ.Χ στην Καισαρεία της Καππαδοκίας στην ηλικία μόλις των 49 ετών. Η πίστη, η σωφροσύνη, η φιλανθρωπία και η γενναιοδωρία που τον διακατείχαν του έδωσαν το όνομα “Μέγας” ενώ ζούσε, καθώς όλοι τον ονόμαζαν έτσι.

Ο Άγιος Βασίλειος διετέλεσε Μητροπολίτης Καισαρείας και κατά τη διάρκεια της θητείας του μερίμνησε να χτιστούν ορφανοτροφεία, γηροκομεία, και νοσοκομεία, αφού πάντα φρόντιζε όσους είχαν ανάγκη. Παρά το γεγονός ότι ήταν γόνος πλούσιας οικογένειας, ο Άγιος Βασίλειος πέθανε πάμφτωχος, καθώς σπατάλησε όλη του την περιουσία για την φροντίδα των φτωχών. Η εκκλησία τον ανακήρυξε Άγιο με τη γιορτή του να γιορτάζεται την 1η Ιανουαρίου. Κάπως έτσι δημιουργήθηκε και ο θρύλος του ελληνικού Αϊ-Βασίλη που έρχεται το βράδυ της παραμονής Πρωτοχρονιάς και μοιράζει δώρα στα παιδιά. 

Ο σύγχρονος Αη Βασίλης μοιράζει εκτός από δώρα την ίδια τη χαρά και την ευτυχία της προσμονής

Η ιστορία του Αη Βασίλη έχει υποστεί ουσιώδεις αλλαγές από την παράδοσή μας. Ωστότο μάλλον δε θα ενοχλείται από αυτή τη μικρή διαστρέβλωση της ζωής και της μορφής του, αφού σκοπός της αλλαγής αυτής ήταν να ταιριάξει περισσότερο με την παιδική ψυχή και τα παιδικά όνειρα.

Αντιθέτως θα χαίρεται που αποτελεί πηγή χαράς για όλα τα μικρά παιδιά. Χάρη στον Αη Βασίλη, η ανθρωπότητα για λίγες ημέρες αλλάζει ύφος, γίνεται πιο ανθρώπινη, πιο χαρούμενη.

Ο Αη Βασίλης λοιπόν “υπάρχει” και δεν περιορίζεται μόνο μέσα στα στενά όρια της Χριστιανοσύνης, αλλά τα ξεπέρασε κατακτώντας τις καρδιές όλων των ανθρώπων σε παγκόσμια κλίμακα, καθώς ποτέ δεν έρχεται κατσούφης και φτωχικός και όποτε εμφανίζεται μοιράζει στα παιδιά όχι μόνο δώρα αλλά την ίδια τη χαρά, την ελπίδα και την ευτυχία της προσμονής.

Το ποίημα που διαμόρφωσε τον Άγιο Βασίλη και τη μορφή του

Υπάρχει όμως ένα ποίημα που έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της μορφής και της παράδοσης που γνωρίζουμε μέχρι και σήμερα. Η «Νύχτα πριν τα Χριστούγεννα» του Κλέμεντ Κλαρκ Μουρ καθιέρωσε την επίσκεψη του Άγιου Βασίλη για πρώτη φορά την Παραμονή των Χριστουγέννων, με τον Μουρ να φαντάζεται πλεκτές κάλτσες κρεμασμένες στο τζάκι όπως και το βαγόνι του να μετατρέπεται σε μικρό έλκηθρο.

Το 1863, το περιοδικό Harper’s Weekly προσέλαβε έναν 21χρονο σκιτσογράφο, προκειμένου να φτιάξει εικόνες του Άη Βασίλη να επισκέπτεται Αμερικανούς στρατιώτες στον αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο. Τότε ο 21χρονος σκιτσογράφος, Τόμας Ναστ, εμπνεύστηκε από το ποίημα του Μουρ και σχεδίασε έναν μεγαλόσωμο, ευτραφή άνδρα με λευκή γενειάδα, ροδαλά μαγουλά και κόκκινα ρούχα. Το εγχείρημα αποδείχθηκε επιτυχημένο και έτσι καθιερώθηκε η μορφή του Άη Βασίλη που γνωρίζουμε μέχρι και σήμερα.  

Αξίζει να σημειωθεί πως το κόκκινο χρώμα του σημερινού Άη-Βασίλη οφείλεται και στην διαφήμιση της Coca-Cola κατά τα τέλη του 19ου αιώνα, αφού ο τότε σκιτσογράφος της εταιρείας παρουσίαζε έναν λευκό άνδρα μέσα σε ένα κόκκινο κοστούμι που έφερνε χαρά στις οικογένειες απλά με ένα μπουκάλι Coca-Cola.

Μια εικόνα που ακόμα και σήμερα εμφανίζεται στα  εμπορικά κέντρα, σε ευχετήριες κάρτες και σε διαφημιστικά.