Αρκετές συζητήσεις προκάλεσαν τα αποτελέσματα της Διεθνούς Έρευνας «Programme for International Student Assessment - PISA 2018» σύμφωνα με τα οποία οι Κύπριοι μαθητές έμειναν ουσιαστικά… ανεξεταστέοι. Πιο συγκεκριμένα η βαθμολογία τους είναι κάτω από τον μέσο όρο των χωρών της ΕΕ. 

Πρόκειται για μία από τις σπουδαιότερες εκπαιδευτικές έρευνες και διοργανώνεται από τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) και αφορά πρωτίστως στη διερεύνηση των δεξιοτήτων 15χρονων μαθητών και μαθητριών σε τρία γνωστικά πεδία. Την κατανόηση κειμένου, τα μαθηματικά και τις φυσικές επιστήμες.  Στην έρευνα συμμετείχαν 79 χώρες, μεταξύ των οποίων και τα 28 μέλη της ΕΕ.

Με βάση τα αποτελέσματα οι Κύπριοι μαθητές κατέλαβαν:

• την 50η θέση ανάμεσα σε 77 κράτη στην κατανόηση κειμένου. Πρόκειται για την δεξιότητα στην οποία εστίασε ο διαγωνισμός. 
• Στα μαθηματικά κατέλαβαν την 43η θέση ανάμεσα σε 78 χώρες
• Στις φυσικές επιστήμες την 47η ανάμεσα σε 78 χώρες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία και την παρουσίαση που έγινε από το Υπ. Παιδείας,  σε σχέση με τον προηγούμενο κύκλο της έρευνας το 2015, το 2018 καταγράφεται στατιστικά βελτίωση των Κυπρίων μαθητών στις επιδόσεις στα μαθηματικά και στις φυσικές επιστήμες, αλλά σημαντική πτώση στην κατανόηση κειμένου που αποτέλεσε το υπό έμφαση γνωστικό πεδίο.

Τα αποτελέσματα

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, ο μέσος όρος των μαθητών/τριών της Κύπρου ήταν 424 στην Κατανόηση Κειμένου, 451 στα Μαθηματικά και 439 στις Φυσικές Επιστήμες, επιδόσεις στατιστικά χαμηλότερες από τους αντίστοιχους μέσους όρους των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) (482 στην Κατανόηση Κειμένου, 489 στα Μαθηματικά και 484 στις Φυσικές Επιστήμες).

Σε σχέση με τις προηγούμενες συμμετοχές της χώρας μας στο Πρόγραμμα (2012, 2015), εντοπίστηκαν κάποιες διαφοροποιήσεις στους μέσους όρους επίδοσης. Συγκριτικά με το 2015, το 2018 η επίδοση των μαθητών/τριών παρουσίασε στατιστικά σημαντική βελτίωση κατά 14 περίπου μονάδες στα Μαθηματικά και κατά 6 μονάδες στις Φυσικές Επιστήμες. 

Αντίθετα, στην Κατανόηση Κειμένου, η επίδοση των μαθητών/τριών παρουσίασε στατιστικά σημαντική πτώση κατά 19 μονάδες. Διαχρονικά, έχοντας ως αφετηρία την πρώτη συμμετοχή της Κύπρου στο Πρόγραμμα το 2012, διαφαίνεται μια ανοδική τάση στην επίδοση των μαθητών/τριών στα Μαθηματικά, μια σταθερή κατάσταση στις Φυσικές Επιστήμες και μια πτωτική τάση στην Κατανόηση Κειμένου.

Τι λέει ο Πρόεδρος της ΟΕΛΜΕΚ στην offsite

Η offsite επικοινώνησε με τον Πρόεδρο της ΟΕΛΜΕΚ Κώστα Χατζησάββα για να μας σχολιάσει τα αποτελέσματα της έρευνας. Γιατί δεν ‘’έλαμψαν’’ οι Κύπριοι μαθητές; Τι φταίει για την χαμηλή επίδοση τους στην συγκεκριμένη έρευνα; Πώς μπορούν να βελτιωθούν τα πράγματα;

Το αρχικό του σχόλιο:

‘’Η έρευνα PISA είναι ένα χρήσιμο εργαλείο που μπορεί ο καθένας να εξάγει τα δικά του συμπεράσματα αναφορικά με το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Τα αποτελέσματα της έρευνας της PISA δείχνουν μια μικρή άνοδο αναφορικά με τα μαθηματικά και τις φυσικές επιστήμες, αλλά και μια μικρή πτώση όσον αφορά την κατανόηση κειμένου’’.

Προετοιμασία για Παγκύπριες, όχι PISA

Όπως αναφέρει ο κ. Χατζησάββας, οι μαθητές στην Κύπρο προετοιμάζονται με τελικό στόχο τις Παγκύπριες εξετάσεις. Δεν γίνεται καμία προετοιμασία και προσαρμογή των μαθημάτων σε αυτά που ζητά η έρευνα PISA. 

‘’Πρέπει να τονίσω ότι τα αναλυτικά προγράμματα του δημόσιου σχολείου, είναι προσαρμοσμένα, έτσι ώστε να μπορούν οι μαθητές μας να δίνουν Παγκύπριες εξετάσεις για εισαγωγή στα δημόσια Πανεπιστήμια της Κύπρου και της Ελλαδας. Ως εκ τούτου, εκείνο που πρέπει να πούμε ως εκπαιδευτικοί, τα παιδιά της Α’ Λυκείου, δεν είναι εξοικειωμένα με αυτά τα οποία απαιτεί η έρευνα PISA όσον αφορά τα 3 γνωστικά αντικείμενα’’. 

Τι πρέπει να γίνει για να βελτιωθούν τα αποτελέσματα στην έρευνα PISA; Μπορούν να βοηθήσουν οι αλλαγές που προωθεί το Υπ. Παιδείας στην εκπαίδευση;

‘’Εάν πραγματικά θέλουμε όλοι να δούμε βελτίωση αυτών των αποτελεσμάτων, θα πρέπει το Υπουργείο Παιδείας να προσαρμόσει μέρος των αναλυτικών του προγραμμάτων, έτσι ώστε τα παιδιά να μπορούν να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της έρευνας της PISA είτε οποιασδήποτε άλλης έρευνας. Οι διάφορες αλλαγές που προωθούνται στην εκπαίδευση θα μπορέσουν να βοηθήσουν στα αποτελέσματα της συγκεκριμένης έρευνας, μόνο εάν προσαρμοστεί μέρος των αναλυτικών προγραμμάτων με βάση ότι ζητά η έρευνα PISA. Οι μαθητές καλούνται να απαντήσουν σε ερωτήσεις και ασκήσεις που ουσιαστικά δεν διδάχτηκαν. Οι εκπαιδευτικοί τρέχουν να καλύψουν την βαρυφορτωμένη ύλη των αναλυτικών προγραμμάτων. Δεν έχουν οδηγίες, ούτε και χρόνο να ασχοληθούν με το υλικό που ασχολείται η έρευνα PISA. 

Είναι ουσιαστικά ένα δοκίμιο, με διαφορετικές ασκήσεις στα τρία γνωστικά αντικείμενα. Εάν οι μαθητές δεν ασχοληθούν σοβαρά, να λύσουν κάποια papers με αυτά που ζητά η PISA, τότε την επόμενη τριετία θα έχουμε τα ίδια αποτελέσματα. Οι μαθητές επιλέγονται τυχαία. Δεν έχουν ιδέα τι θα βρουν, τι θα συναντήσουν στο δοκίμιο. Η προετοιμασία των 10 λεπτών σε μια διδακτική περίοδο όπως ορίζει το Υπ. Παιδείας σαφώς και δεν είναι αρκετή για να ετοιμαστούν οι μαθητές για την συγκεκριμένη έρευνα’’. 

‘’Δεν είναι ενδεικτική η έρευνα για το επίπεδο της εκπαίδευσης μας’’

‘’Το επίπεδο του Δημόσιου Σχολείου στην Κύπρο όσον αφορά τον βαθμό δυσκολίας είναι αρκετά υψηλό’’ τονίζει ο κ. Χατζησάββας. ‘’Είναι ένα σημαντικό εργαλείο αξιολόγησης η συγκεκριμένη έρευνα αλλά δεν είναι ενδεικτική για το επίπεδο της εκπαίδευσης μας’’.