Το Διοικητικό Δικαστήριο απέρριψε σήμερα την προσφυγή που καταχωρήθηκε ενώπιον του από φοιτήτρια της Αγγλίας με την οποία ζητούσε την έκδοση δικαστικού διατάγματος, που να της επιτρέπει να επαναπατριστεί στην Κύπρο.

Με την προσφυγή, προσβάλλετο η πρόνοια του διατάγματος που εξέδωσε ο Υπουργός Υγείας, σύμφωνα με την οποία η είσοδος στην Κυπριακή Δημοκρατία επιτρέπεται μόνο σε όσους προσκομίσουν ιατρικό πιστοποιητικό εξέτασης του κορωνοϊού. Η θέση της φοιτήτριας ήταν ότι η εν λόγω πρόνοια παραβιάζει το άρθρο 14 του Συντάγματος, το οποίο προβλέπει ότι σε κανένα Κύπριο πολίτη δεν μπορεί να απαγορευθεί η είσοδος στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Πρόκειται για τριτοετή φοιτήτρια που σπουδάζει στην πόλη Λιντς της Αγγλίας και η οποία παρά τις προσπάθειες της δεν κατέστη δυνατό να εξασφαλίσει την απαιτούμενη ιατρική βεβαίωση, ενώ σύμφωνα με ένορκη δήλωση του πατέρα της το προαπαιτούμενο ιατρικό πιστοποιητικό «ήταν μια συγκεκαλυμμένη και/ή παράνομη πρόφαση ολοκληρωτικής άρνησης εισόδου στην Κυπριακή Δημοκρατία ενός πολίτη της».

Σημειώνεται επίσης ότι η φοιτήτρια «εγκλωβίστηκε στη Μεγάλη Βρετανία, μόνη, αβοήθητη και μακριά από τους δικούς της, ενώ και τα μέτρα στη χώρα έχουν ενταθεί. Λόγω δε της έξαρσης και ανεξέλεγκτης μετάδοσης του ιού στη Βρετανία, η υγεία και σωματική ακεραιότητα της αιτήτριας τίθεται σε κίνδυνο».  

Η θέση της Δημοκρατίας ήταν ότι η προσβαλλόμενη πράξη είναι νόμιμη και απολύτως απαραίτητη και ουδεμία έκδηλη παρανομία υπάρχει σε αυτήν, «είναι δε η πράξη αυτή δεόντως αιτιολογημένη» , σημειώνοντας περαιτέρω ότι «τυχόν έκδοση του διατάγματος θα είναι ενάντια στο δημόσιο συμφέρον, το οποίο επιβάλλει την προστασία της δημόσιας υγείας και της ανθρώπινης ζωής.  

Το δικαστήριο στη σημερινή απόφασή του, την οποία εξασφάλισε το ΚΥΠΕ, αναφέρει ότι «η προσβαλλόμενη πράξη αποτελεί κανονιστική διοικητική πράξη νομοθετικού περιεχομένου που, [...], δεν μπορεί να προσβληθεί δια προσφυγής δυνάμει του Άρθρου 146 και εκφεύγει του ελέγχου του παρόντος Δικαστηρίου».  

Με αυτή δε τη διαπίστωση, σημειώνει ο Δικαστής Φ. Κωμοδρόμος, «είναι αυτονόητο ότι σφραγίζεται από το στάδιο αυτό η τύχη τόσο της παρούσας αίτησης, όσο και της ίδιας της προσφυγής, η οποία υπόκειται σε απόρριψη ως απαράδεκτη, χωρίς να διεξαχθεί ακρόαση αυτής».  

«Θα μπορούσε βεβαίως η πλευρά της αιτήτριας, και είχε τη δυνατότητα, εφόσον επιθυμούσε να αμφισβητήσει τη νομιμότητα και εγκυρότητα της επίδικης Κ.Δ.Π. 101/2020, να το πράξει στο πλαίσιο προσφυγής στρεφόμενης όχι ευθέως κατά κανονιστικής διοικητικής πράξης, όπως συμβαίνει εν προκειμένω, αλλά κατά ατομικής διοικητικής πράξης, που να έχει όλα τα χαρακτηριστικά εκτελεστής διοικητικής πράξης, όπως π.χ., κατά της αρνητικής απάντησης της Διοίκησης σε αίτημα της αιτήτριας να της επιτραπεί η είσοδος στη Δημοκρατία επειδή, ενδεχομένως, δεν είχε τις απαιτούμενες διατυπώσεις. Κάτι βεβαίως που η αιτήτρια δεν έπραξε, αλλά αποφάσισε να στραφεί κατ’ ευθείαν, απαραδέκτως, κατά της Κ.Δ.Π. 101/2020, ήτοι κατά κανονιστικής διοικητικής πράξης νομοθετικού περιεχομένου», προστίθεται στην απόφαση.  

Ο Δικαστής αναφέρει, επίσης ότι «επιπρόσθετα, όμως, κρίνω ότι η παρούσα αίτηση, αλλά και η προσφυγή, υπόκεινται σε απόρριψη και για έναν ακόμα λόγο που επίσης αφορά στην ίδια τη φύση της προσβαλλόμενης πράξης: συγκεκριμένα, έχω την άποψη ότι η επίδικη Κ.Δ.Π. 101/2020 έχει όλα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα πράξης κυβερνήσεως, η οποία, κατά πάγια νομολογία, εκφεύγει του αναθεωρητικού ελέγχου και δεν δύναται να προσβληθεί δια προσφυγής δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος»

Σημειώνει ότι «το ότι οι κυβερνητικές πράξεις δεν υπόκεινται στο δικαστικό έλεγχο αποτελεί έκφανση της αρχής της διάκρισης των εξουσιών, εφόσον, αν τα Δικαστήρια ήλεγχαν τις κυβερνητικές πράξεις, τότε αυτό θα σήμαινε ότι θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν την υποκειμενική κρίση των οργάνων της εκτελεστικής εξουσίας με μια δική τους, όχι λιγότερο υποκειμενική, αξιολόγηση».  

Αντίθετα, προσθέτει, «θα μπορούσε εύλογα να λεχθεί ότι σε τέτοιες περιπτώσεις, ως και η υπό κρίση, είναι προτιμότερη η κρίση των φορέων της εκτελεστικής εξουσίας, δεδομένου ότι αυτοί, λόγω της συνεχούς ενασχόλησής τους με τα συγκεκριμένα ζητήματα, εν προκειμένω ζητήματα υγείας, κατά τεκμήριο υπερτερούν σε γνώσεις και εμπειρίες. Τυχόν διαφορετική αντιμετώπιση στην υπό εξέταση περίπτωση», συνεχίζει, «θα αναδείκνυε το Δικαστήριο σε ουσιαστικό ρυθμιστή της υγειονομικής πολιτικής του κράτους, αφού το Δικαστήριο θα υπεισερχόταν ανεπίτρεπτα σε πεδίο αμιγώς πολιτικών εκτιμήσεων και σε αυτό θα εναπόκειτο η τελική απόφαση αναφορικά με τα υπό συζήτηση υγειονομικά μέτρα».  

Σημειώνει ότι «[…]το εν λόγω Διάταγμα συνιστά μια άκρως σημαντική πράξη αφορώσα ευθέως στην προστασία της δημόσιας υγείας, στον περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας του κορωνοϊού, στην αποτροπή πιθανής κατάρρευσης του συστήματος υγείας από τυχόν διασπορά του υιού και τελικά στην προστασία της ίδιας της ανθρώπινης ζωής».  

Το Δικαστήριο εκφράζει την άποψη ότι εν προκειμένω, δεν μπορεί να αποκλειστεί, άνευ ετέρου και χωρίς περαιτέρω διερεύνηση, η θέση της Δημοκρατίας «ότι στην υπό κρίση περίπτωση αυτό που υπήρξε ήταν ένας θεμιτός, προσωρινός, περιορισμός ενός δικαιώματος, ο οποίος έγκειται σε μέτρα απολύτως αναγκαία για την προστασία της υγείας του εγχώριου πληθυσμού και της ανθρώπινης ζωής».  

«Το κατά πόσον επιτρέπεται η ρύθμιση της άσκησης του προβλεπόμενου στο Άρθρο 14 δικαιώματος είναι συζητήσιμο. Ούτε και μπορεί να απορριφθεί άνευ ετέρου η θέση ότι στην παρούσα περίπτωση, δεν απαγορεύτηκε (εν προκειμένω στην αιτήτρια) η είσοδος στη Δημοκρατία, αλλά ρυθμίστηκε η ενάσκηση αυτού του δικαιώματος για προσωρινό χρονικό διάστημα, κατ’ επίκληση της προστασίας της δημόσιας υγείας», καταλήγει στην απόφασή του ο Δικαστής.  

Να σημειωθεί ότι είναι η πρώτη απόφαση που εκδίδεται από κυπριακό δικαστήριο σε υπόθεση κατά των κυβερνητικών μέτρων για περιορισμό της εξάπλωσης του κορωνοϊού στη χώρα

Εν τω μεταξύ, όπως πληροφορείται το ΚΥΠΕ, σήμερα αποσύρθηκε η αίτηση που καταχώρησε στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας δεύτερος φοιτητής, στο πλαίσιο αγωγής, για τον ίδιο σκοπό, καθότι ο εν λόγω φοιτητής επέστρεψε τελικά από την Αγγλία και άρα η αίτηση του καθίσταται άνευ αντικειμένου. Ωστόσο η αγωγή παραμένει προς εκδίκαση.