ΓΡΑΦΕΙ Η ΞΕΝΙΑ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ

Τι θα ισχύει με την γονική άδεια και τις αλλαγές που προωθούνται είναι το βασικό ερώτημα που κλήθηκε να απαντήσει ο Επιστημονικός Συνεργάτης του Υπουργείου Εργασίας Φάνος Κουρουφέξης, στην εκπομπή Offsite On Air.

Ο κ. Κουρουφέξης αναφέρθηκε στην αλλαγή που έχει να κάνει με το γεγονός ότι η γονική άδεια που ισχυεί από το 2003 προνοούσε 18 εβδομάδες άδεια άνευ απολαβών, με το τελευταίο σημείο της νομοθεσίας να αλλάζει. Δηλαδή, τώρα με τη νέα νομοθεσία οι 8 από τις 18 εβδομάδες για κάθε γονέα θα είναι με απολαβές, με βάσει τις εισφορές στο ταμείο των κοινωνικών ασφαλίσεων – περίπου με τον ίδιό τρόπο που υπολογίζεται το επίδομα μητρότητας. 

Ακόμη αναφέρθηκε στις αλλαγές που προωθούνται σε σχέση με την άδεια μητρότητας και πατρότητας, όπου όταν η μητέρα αποβιώνει πριν ή κατά τον τοκετό, η άδεια των 22 εβδομάδων, μεταφέρεται στον πατέρα. Επίσης πλέον, δεν θα χρειάζεται ο πατέρας να είναι παντρεμένος ή να συνδέεται με σύμφωνο συμβίωσης με την μητέρα για να δικαιούται να αιτηθεί την άδεια πατρότητας.

Ανάμεσα σε άλλα ο κ. Κουρουφέξης αναφέρθηκε στις επιπλέον 5 μέρες άδειας που δικαιούται κάποιος για λόγους φροντίδας παιδιού ή ενήλικα και στις επιπλέον 7 μέρες άδεια για λόγους ανωτέρας βίας. Και οι δύο αυτές άδειες, σημείωσε θα είναι δικαίωμα των εργαζομένων αλλά άνευ απολαβών.

Διαβάστε ολόκληρη την συνέντευξη του κ. Κουρουφέξη:

- Προωθούνται αλλαγές στα νομοσχέδια για την γονική άδεια. Τι έχουμε σήμερα και τι θα αλλάξει με το νέο νομοσχέδιο;

Η νομοθεσία για την γονική άδεια υπάρχει από το 2003, βάσει του ενωσιακού δικαίου όταν δηλαδή μπήκαμε στην ΕΕ. Εκείνο όμως που αλλάζει είναι στο σημείο που η νομοθεσία έλεγε για 18 εβδομάδες δικαίωμα γονικής άδειας σε κάθε γονέα –και στον πατέρα και στην μητέρα ξεχωριστά – για κάθε παιδί μέχρι 8 ετών. Αυτό που αλλάζει είναι ότι ενώ αυτές οι 18 εβδομάδες ήταν χωρίς απολαβές, τώρα με τη νέα νομοθεσία οι 8 από τις 18 εβδομάδες για κάθε γονέα θα είναι με απολαβές, με βάσει τις εισφορές στο ταμείο των κοινωνικών ασφαλίσεων – περίπου με τον ίδιό τρόπο που υπολογίζεται το επίδομα μητρότητας. 

Θεωρούμαι δεδομένο ότι θα ψηφιστεί επειδή έχει ετοιμαστεί αυτό το νομοσχέδιο με βάσει Ευρωπαϊκή Οδηγία – άρα είναι υποχρεωτικής εφαρμογής.

Η Ευρωπαϊκή Οδηγία είχε αναφέρει ως προθεσμία για την εφαρμογή του ν/σ τον περασμένο Αύγουστο. Έχοντας όμως περάσει την προθεσμία είναι ακόμη πιο επείγουσα και αντιλαμβάνομαι  ότι θα ψηφιστεί την ερχόμενη εβδομάδα από την Βουλή. Η ψήφιση αφορά ένα πακέτο νομοσχεδίων, αποτελείται από 6 νομοσχέδια αυτό το νομοθέτημα. 

-Υπάρχει κάποια διαφορά για την μητέρα και τον πατέρα; Θα μπορούν να αξιοποιούν και οι 2 την πληρωμένη γονική άδεια ή μόνο ο ένας;

Υπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις για τον τρόπο που δίνεται η γονική άδεια. Αφορά όπως είπα συσσωρευτικό δικαίωμα. Δηλαδή αν κάποιος έχει τρία παιδιά στην ηλικία μέχρι 8 ετών , δικαιούται συνολικά 3x18 εβδομάδες γονική άδεια και επέκταση αυτό σημαίνει 3x8 εβδομάδες πληρωμένη γονική άδεια. Ο κάθε γονέας μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτή την άδεια για περιορισμένο αριθμό εβδομάδων ανά έτος, από 1-2 εβδομάδες. Είναι εβδομαδιαίο, δηλαδή από 1 μέχρι 5 εβδομάδες σε ετήσια βάση γονική άδεια, εκ των οποίων οι 2 των πρώτο χρόνο οι πληρωμένες και μετά γίνονται 4. Η εφαρμογή είναι σταδιακή για να μπορέσει να υλοποιηθεί με βατό τρόπο, ειδικά όταν υπάρχουν παιδιά κοντά στα 8 έτη. 

Η άλλη παράμετρος είναι ότι η γονική άδεια είναι δικαίωμα του εργαζομένου και δεν μπορεί ο εργοδότης να το αρνηθεί. Ο εργοδότης, αυτό που μπορεί να κάνει είναι να συνδιαλλαγεί – να αντιπροτείνει στον εργαζόμενο διαφορετικές ημερομηνίες αν και εφόσον αυτό επιβάλει η εύρυθμη λειτουργία της επιχείρησης. Για παράδειγμα μια επιχείρηση με 3 εργαζόμενους δεν μπορεί να δώσει σε 3 άτομα ταυτόχρονα την άδεια αυτή.

Το 2023, επομένως μπορεί κάποιος να πάρει 2 εβδομάδες πληρωμένη γονική άδεια. Το 2024 3 εβδομάδες. Το 2023 αφού περάσει η νομοθεσία θα μπορεί ο κάθε γονέας για παράδειγμα να πάρει δύο εβδομάδες πληρωμένης άδειας και ακόμα 3 χωρίς απολαβές και να κάνει το ίδιο και ο άλλος γονέας.

-Τι περιλαμβάνει το μεγάλο νομοθετικό πακέτο;

Το νομοσχέδιο για την γονική άδεια περιλαμβάνει κάποιες ρυθμίσεις που αφορούν την γονική άδεια, όπως αυτό που ανέφερε ότι είναι υποχρέωση του εργοδότη να τη δώσει. Το ποσό που θα δίνεται ανήκει στην υπηρεσία των κοινωνικών ασφαλίσεων. Μαζί με αυτά υπάρχουν και κάποιες ρυθμίσεις που είχαν συμφωνηθεί με την αείμνηστη Ζέτα Αιμιλιανίδου την περασμένη άνοιξη με την Βουλή. Αφορά την μεταβίβαση των δικαιωμάτων σε άδεια μητρότητα στον πατέρα σε περίπτωση που  η μητέρα αποβιώσει, πριν κατά τη διάρκεια ή ακριβώς μετά τον τοκετό. Οι 26 λοιπόν πληρωμένες εβδομάδες άδεια μητρότητα μεταφέρονται στον πατέρα για να τις αξιοποιήσει για το ορφανό από μητέρα παιδί.

- Επιπλέον θα υπάρχουν πέντε μέρες άδειας φροντίδας ετησίως. Τι ακριβώς είναι αυτή η άδεια; Ποιοι την δικαιούνται και για ποιο λόγο; Θα πληρωμένη;

Σε αντίθεση με την γονική άδεια που όπως εξήγησα είναι ανά βδομάδα, σε αυτή την περίπτωση αν και εφόσον έχουν περάσει τα νομοσχέδια από την Βουλή, ο κάθε γονέας θα πάρει από 1 μέχρι 5 ημέρες τον χρόνο για φροντίδα συγγενικού προσώπου όχι μόνο παιδιού.

Μπορεί να αφορά ένα υπερήλικα ενήλικα που να χρειάζεται φροντίδα.

- Προωθείται και άλλη ρύθμιση. Θα δίνεται δυνατότητα για  εφτά μέρες απουσίας ετησίως χωρίς απολαβές, για λόγους ανωτέρας βίας που συνδέονται με επείγοντες οικογενειακούς λόγους. Ένα σχόλιο και για αυτή την άδεια. Πότε θα μπορούν να την αξιοποιούν οι γονείς; 

Επιπλέον, υπάρχει διάταξη για ακόμη 7 ημέρες άδεια για λόγους ανωτέρας βίας. Οι 5 ημέρες που προανέφερα για φροντίδα παιδιού ή ενήλικα και οι 7 ημέρες για λόγους ανωτέρας βίας είναι άδεια άνευ απολαβών. Έτσι διασφαλίζεται ότι ο γονέας μπορεί να πάρει τον εργοδότη του και να του πει ότι σήμερα έχει συμβεί το έκτακτο περιστατικό /ανωτέρας βίας και χρειάζεται άδεια ή την άλλη εβδομάδα έχω αυτό το σοβαρό θέμα φροντίδας που πρέπει να πάρω τον πατέρα μου στο νοσοκομείο και δεν θα έρθω.

Υπάρχουν ρυθμίσεις / νομοθεσίες /συλλογικέ συμβάσεις για το πώς γίνεται διαδικαστικά αυτό. Σε σχέση με την γονική άδεια ρυθμίζεται από τον ίδιο τον νόμο και δεν μιλάμε για μια μέρα αλλά για εβδομάδες και υπάρχουν συγκεκριμένες διατάξεις για το πόση προειδοποίηση θα πρέπει να δώσει προγενέστερα ο εργαζόμενος στον εργοδότη και τι μπορεί ο εργοδότης με συγκεκριμένα χρονικά πλαίσια να αντιπράξεις ώστε να ρυθμιστεί. 

-Πότε πάνε Βουλή οι αλλαγές και πότε εκτιμάτε ότι θα τεθούν σε ισχύ;

Έχουν κατατεθεί στην Βουλή και την ερχόμενη εβδομάδα θα συζητηθούν. Θεωρώ πως – γνωρίζοντας και τις τοποθετήσεις του Υπουργού Εργασίας και του Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Επιτροπή Εργασίας και των μελών της ότι είναι από τα κατεπείγουσα νομοσχέδια που θα εξετάσουν.

-    Προωθούνται κάποιες άλλες αλλαγές για άδεια μητροτητας ή άδεια πατρότητας;

 Η αλλαγή είναι ότι στην άδεια πατρότητας αλλάζει η προϋπόθεση να είναι σε έγγαμη σχέση για να δικαιούται την άδεια είτε με σύμφωνο συμβίωσης ή με γάμο. Θα μπορεί κάποιος εφόσον είναι ο πατέρας να την αιτηθεί.

Δείτε την συνέντευξη του κ. Κουρουφέξη