Του Μίμη Χριστοφόρου

Μεγάλη ανησυχία προκάλεσε στην κυπριακή κοινωνία το περιστατικό που έγινε την περασμένη εβδομάδα όταν δύο ανήλικοί πήγαν στο σχολείο 13χρονου μαθητή και τον χτύπησαν με σφυρί στο κεφάλι λόγω διαφωνιών που είχαν για βιντεοπαιχνίδια που έπαιζαν.

Με αφορμή το περιστατικό αυτό, η Offsite επικοινώνησε με τον Σχολικό/ Εκπαιδευτικό Ψυχολόγο κ. Χρίστο Χρυσοστόμου για να μάθουμε περισσότερες πληροφορίες για το πώς ένα παιδί μπορεί εθιστεί στα video games, πώς μπορεί να φτάσει στο σημείο να επιτεθεί σε ένα άλλο παιδί τόσο βίαια αλλά κυρίως τι πρέπει να κάνουν οι γονείς για αυτό το θέμα.

Το διαδίκτυο δεν είναι ο μοναδικός λόγος που τα παιδιά βρίζουν και συμπεριφέρονται επιθετικά 

Το αρχικό σχόλιο του κ. Χρυσοστόμου:

''Η ηλικία δεν έχει και τόση σημασία όσο αφορά το κομμάτι της επιθετικότητας. Πολλά είναι τα παιδιά στην ηλικία των 13 ετών ή και μικρότερα που βρίζουν είτε το ένα το άλλο είτε τους πιο κοντινούς τους ανθρώπους. Έχει παρατηρηθεί έντονα το φαινόμενο της επιθετικότητας σε παιδιά 6-12 ετών και ο κύριος λόγος είναι το διαδίκτυο.

Ωστόσο το διαδίκτυο δεν είναι ο μοναδικός λόγος που τα παιδιά βρίζουν και συμπεριφέρονται επιθετικά. Ένας άλλος σημαντικός λόγος είναι αυτά που βλέπουν και ακούνε στο σπίτι. Αν οι γονείς βρίζονται μεταξύ τους ή βρίζουν το παιδί τότε το παιδί θα υιοθετήσει αυτή την συμπεριφορά σαν μια αποδεκτή συμπεριφορά και θα την μιμηθεί, σημείωσε. 

Η επιθετικότητα των παιδιών που ασχολούνται με διαδικτυακά παιχνίδια η οποία πηγάζει από τον ανταγωνισμό. Συνήθως τα παιδιά παίζουν με φίλους τους και αν κάτι δεν γίνει όπως το θέλουν, αρχίζουν να φωνάζουν και να μειώνουν το ένα το άλλο. Εκτός από την δική τους ομάδα, τους μειώνει και η άλλη ομάδα που έχει νικήσει και έτσι δημιουργείται όλη αυτή η ένταση η οποία ένταση βγαίνει με χειροδικία'' 

Μιλάμε για εθισμό;

''Δεν είναι μόνο εθισμός αλλά είναι και πιθανή ψυχική νόσος η οποία θα μπορούσε να χρήζει και ιατρικής παρακολούθησης και θεραπείας. Η διάγνωση της διαταραχής που σχετίζεται με το gaming γίνεται όταν το παιδί λόγω των ωρών που παίζει αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα με την προσωπική, οικογενειακή, κοινωνική, εκπαιδευτική η επαγγελματική του λειτουργικότητα. Η διαταραχή αυτή δεν εστιάζεται μόνο στις ώρες που παίζει το άτομο αλλά στο αν συνεχίζει να είναι μη λειτουργικός στους τομείς που προαναφέρθηκαν''.

Ομαδικά παιχνίδια - ποιος θα κερδίσει με βάση τις γνώσεις και την επιδεξιότητα του στο παιχνίδι

''Συνήθως τα παιχνίδια στα οποία υπάρχει έντονη βία είναι καλό να αποφεύγονται. Επίσης, τα παιχνίδια τα οποία προκαλούν τον περισσότερο θυμό και ανταγωνισμό, είναι τα Multiplayer παιχνίδια δηλαδή τα παιχνίδια όπου το παιδί έχει την ευκαιρία να παίξει με πολλά άτομα την ίδια ώρα είτε άγνωστα είτε φιλικά του πρόσωπα. Το παιχνίδι με περισσότερα άτομα γίνεται ανταγωνιστικό γιατί βασίζεται στο ποιος θα κερδίσει με βάση τις γνώσεις και την επιδεξιότητα του στο παιχνίδι. Έτσι αν το παιδί χάσει και είναι και ο λόγος που θα χάσει ολόκληρη η ομάδα, τότε μπορεί να τον κατηγορούν για την ήττα και να τον μειώνουν τόσο στον τομέα του παιχνιδιού όσο και σε άλλους τομείς της ζωής τους. Προφανώς και υπάρχουν και τα θετικά των ομαδικών παιχνιδιών αλλά τα περισσότερα παιδιά επικεντρώνονται στην νίκη και όχι στην προσπάθεια''.

Πως πρέπει να διαχειριστούν την κατάσταση οι γονείς - Να βάζουν περιορισμούς; 

''Οι γονείς είναι το σημαντικότερο μέρος όλης αυτής της κατάστασης. Από εκεί αρχίζουν και τελειώνουν όλα. Οι γονείς μπορούν να ελέγχουν ανά πάσα στιγμή τι βλέπει το παιδί τους στο διαδίκτυο και με ποιους παίζει τα αγαπημένα του παιχνίδια. Ωστόσο ο γονέας δεν θα ήταν θεμιτό να προκαλέσει το άγχος και την καταπίεση στο παιδί ειδικά σε ένα έφηβο που χρειάζεται τον χώρο και τον χρόνο του. Αν το παιδί νιώσει έντονη καταπίεση τότε θα αντιδράσει αρνητικά. Επίσης αν οι γονείς επιλέξουν να μην δώσουν ηλεκτρονικά παιχνίδια στα παιδιά τους, το παιδί θα συγκρίνει τον εαυτό του με τα παιδιά της ηλικίας του και θα παραπονιέται συχνά ότι όλοι παίζουν ενώ αυτός όχι. Έχει παρατηρηθεί ότι αν ένα παιδί δεν έχει τα ίδια ενδιαφέροντα με τα περισσότερα παιδιά, συνήθως τα άλλα παιδιά τον απομονώνουν, οπόταν το καθόλου ηλεκτρονικά δεν φαίνεται να είναι η καλύτερη λύση. 

Ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Χρυσοστόμου, η καλύτερη λύση είναι τα όρια. Τα όρια είναι πολύ δύσκολο να μπουν λόγω της καθημερινής μας κούρασης. Αν μπουν όμως σωστά και ξεκάθαρα, τότε ο τομέας του παιχνιδιού θα γίνει πιο ευχάριστος για όλους. Όταν λέμε όρια, εννοούμε ότι το παιδί θα πρέπει να γνωρίζει ότι καθημερινά ή τα Σαββατοκυρίακα έχει συγκεκριμένες ώρες παιχνιδιού με αυστηρή τήρηση αυτού του προγράμματος. Πολλοί γονείς όταν τελειώνει αυτό το χρονικό διάστημα που το παιδί δικαιούται να παίξει, το παιδί αρχίζει να κάνει παράπονα και οι γονείς λόγω της καθημερινής τους κούρασης, αφήνουν το παιδί να συνεχίσει το παιχνίδι για να έχουν και οι ίδιοι λίγο περισσότερο χρόνο ξεκούρασης. 

Υπάρχουν και οι περιπτώσεις που το παιδί έχει πάρει τα ηνία και δεν αφήνει τους γονείς να αγγίξουν το ηλεκτρονικό του παιχνίδι η αν το αγγίξουν θα χρησιμοποιήσει λεκτική η σωματική βία στους γονείς του. Επίσης πολλά παιδιά τείνουν να χτυπάνε την τηλεόραση η οτιδήποτε αξίας για να φοβίσουν τον γονέα, έτσι ώστε αυτός να τους δώσει πίσω την κονσόλα''.

Πως να αντιμετωπίζουν οι γονείς το παιδί τους που έχει ξεφύγει και εθιστεί σε αυτά τα παιχνίδια

''Η έντονη ενασχόληση με τα ηλεκτρονικά έχει προκαλέσει συμπεριφορές που δεν έχουμε δει ξανά στα παιδιά. Καλό θα ήταν ο κηδεμόνας του παιδιού να μεριμνήσει πριν να ξεφύγει το παιδί και πριν να μπορούμε να μιλήσουμε για εθισμό. Πλέον τα παιδιά αρχίζουν με τα ταμπλετ στην ηλικία των 1-2 ετών. Πλέον τα παραμύθια και τα κινούμενα σχέδια έχουν αντικατασταθεί με βίντεο στο διαδίκτυο οπόταν το παιδί γεννιέται με αυτό. Τα ηλεκτρονικά μπορούν να αποφευχθούν εντελώς μέχρι κάποια ηλικία αλλά αν δεν αποφευχθούν, πρέπει από την αρχή να καθοριστούν τα ξεκάθαρα όρια τα οποία όρια το παιδί θα γνωρίζει αλλά θα γνωρίζει επίσης ότι δεν μπορούν να αλλάξουν εκτός αν υπάρξει κάποια συμφωνία μεταξύ γονέα και παιδιού''.