Η Επιτροπή φαρμάκων για ανθρώπινη χρήση (CHMP) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA) συνέστησε την αδειοδότηση ενός προσαρμοσμένου εμβολίου Comirnaty που στοχεύει την υποπαραλλαγή Omicron XBB.1.5.

Το εμβόλιο – γνωστό ως Comirnaty Omicron XBB.1.5 – πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για την πρόληψη της νόσου COVID-19 σε ενήλικες και παιδιά ηλικίας από 6 μηνών και άνω.

Σύμφωνα με προηγούμενες συστάσεις του EMA και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), οι ενήλικες και τα παιδιά ηλικίας από 5 ετών που χρειάζονται εμβολιασμό θα πρέπει να κάνουν μία δόση, ανεξάρτητα από το ιστορικό εμβολιασμού τους έναντι της νόσου COVID-19.

Τα παιδιά ηλικίας από 6 μηνών έως 4 ετών δύνανται να λάβουν μια ή τρεις δόσεις ανάλογα με το εάν έχουν ολοκληρώσει το αρχικό σχήμα εμβολιασμού ή έχουν νοσήσει από τη νόσο COVID-19.

Στην απόφασή της να συστήσει την αδειοδότηση, η CHMP εξέτασε όλα τα διαθέσιμα δεδομένα για το Comirnaty και τα άλλα προσαρμοσμένα εμβόλια του, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων για την ασφάλεια, την αποτελεσματικότητα και την ανοσογονικότητα (πόσο καλά πυροδοτούν ανοσολογικές αποκρίσεις). Επιπλέον, η Επιτροπή αξιολόγησε νέα εργαστηριακά δεδομένα που δείχνουν ισχυρή ανταπόκριση του προσαρμοσμένου εμβολίου έναντι της υποπαραλλαγής XBB.1.5 και των σχετικών στελεχών του ιού που προκαλεί τη νόσο COVID-19.

Περισσότερα δεδομένα για τις αναδυόμενες παραλλαγές αναμένονται και η Επιτροπή θα αξιολογήσει αυτά τα δεδομένα όταν καταστούν διαθέσιμα.

Στόχευση Omicron XBB.1.5

Τα εμβόλια έναντι της νόσου COVID-19 προσαρμόζονται έτσι ώστε να ταιριάζουν καλύτερα με τις κυκλοφορούσες παραλλαγές.

Το εν λόγω εμβόλιο αναπτύχθηκε για να στοχεύει την παραλλαγή Omicron XBB σύμφωνα με τις συστάσεις του EMA και του ECDC καθώς και άλλων διεθνών ρυθμιστικών αρχών και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Καθώς η υποπαραλλαγή Omicron XBB.1.5 σχετίζεται στενά με άλλες παραλλαγές που κυκλοφορούν αυτήν τη στιγμή, το εμβόλιο αναμένεται να συμβάλει στη διατήρηση της βέλτιστης προστασίας έναντι της νόσου COVID-19 που προκαλείται από αυτές τις άλλες παραλλαγές, καθώς και από την υποπαραλλαγή Omicron XBB.1.5.

Από την αρχική αδειοδότηση του εμβολίου Comirnaty, οι αρχές έχουν αποκτήσει εκτενή γνώση σχετικά με την ασφάλεια του εμβολίου. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι συνήθως ήπιες και βραχυπρόθεσμες και περιλαμβάνουν πονοκέφαλο, διάρροια, πόνο στις αρθρώσεις και στους μυς, κόπωση, ρίγος, πυρετό και πόνο ή πρήξιμο στο σημείο της ένεσης. Πιο σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες ενδέχεται να εμφανιστούν σπάνια.

Ο ΕΜΑ θα προωθήσει τώρα τη σύσταση της CHMP στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την έκδοση νομικά δεσμευτικής απόφασης σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Όπως και με τα άλλα εμβόλια έναντι της νόσου COVID-19, οι εθνικές αρχές των Κρατών Μελών της ΕΕ θα καθορίσουν τη χρήση αυτού του εμβολίου στα πλαίσια των εθνικών εκστρατειών εμβολιασμού, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως τα ποσοστά λοίμωξης και νοσηλειών, τον κίνδυνο για ευπαθείς ομάδες πληθυσμού και τη διαθεσιμότητα του εμβολίου.

Πώς δρα το εμβόλιο

Τα προσαρμοσμένα εμβόλια δρουν με τον ίδιο τρόπο όπως τα πρωτότυπα εμβόλια.

Το εμβόλιο περιέχει μόρια που ονομάζονται mRNA τα οποία έχουν οδηγίες για την παραγωγή της πρωτεΐνης ακίδας της υποπαραλλαγής Omicron XBB.1.5. Η πρωτεΐνη ακίδα είναι μια πρωτεΐνη στην επιφάνεια του ιού την οποία χρειάζεται ο ιός για να εισέλθει στα κύτταρα του σώματος και μπορεί να διαφέρει μεταξύ των παραλλαγών του ιού.

Όταν σε ένα άτομο χορηγείται το εμβόλιο, μερικά από τα κύτταρά του θα διαβάσουν τις οδηγίες του mRNA και θα παράγουν προσωρινά τις πρωτεΐνες ακίδας. Στη συνέχεια, το ανοσοποιητικό σύστημα του ατόμου θα αναγνωρίσει αυτές τις πρωτεΐνες ως ξένες και θα ενεργοποιήσει τις φυσικές άμυνες – αντισώματα και Τ κύτταρα – εναντίον τους.

Εάν, αργότερα, το εμβολιασμένο άτομο έρθει σε επαφή με τον ιό, το ανοσοποιητικό σύστημα θα αναγνωρίσει την πρωτεΐνη ακίδα στην επιφάνεια του ιού και θα είναι έτοιμο να αμυνθεί.  Τα αντισώματα και τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος μπορούν να προστατεύσουν από τη νόσο COVID-19 σκοτώνοντας τον ιό μέσω συνέργειας, αποτρέποντας την είσοδο του στα κύτταρα του σώματος και καταστρέφοντας τα μολυσμένα κύτταρα.

Το Comirnaty εγκρίθηκε για πρώτη φορά στην ΕΕ τον Δεκέμβριο του 2020, με τις προσαρμοσμένες εκδόσεις που στοχεύουν τα στελέχη BA.1 και BA.4-5 να λαμβάνουν αδειοδότηση τον Σεπτέμβριο του 2022.