• Στράφηκαν προς τον ιδιωτικό τομέα οι ασθενείς μετά το ΓεΣΥ
• Μεγάλο πρόβλημα τα ραντεβού σε γιατρού του ΓεΣΥ
• Έμεινε στις διαβεβαιώσεις ο ΠτΔ για τον Συνήγορο του Ασθενή
• Χρονοβόρες οι διαδικασίες για ένταξη των καινοτόμων φαρμάκων

Στο μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς και δεν είναι άλλο από τον χρόνο αναμονής για ένα ραντεβού με γιατρό του ΓεΣΥ, αναφέρθηκε ο νέος πρόεδρος της ΟΣΑΚ Χαράλαμπος Παπαδόπουλος.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην OffsiteNews o κ. Παπαδόπουλος τόνισε πως με την εφαρμογή του ΓεΣΥ ο πληθυσμός της Κύπρου μετακινήθηκε από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα. Ένας από τους όπου οι πλείστοι ασθενείς παρέμειναν στον ιδιωτικό τομέα είναι και το ωράριο λειτουργίας των δομών του ΟΚΥπΥ. «Ένας πολίτης προτιμά να αποταθεί στον ιδιωτικό τομέα διότι το ωράριο εργασίας του δεν του επιτρέπει να πάει στον γιατρό ή για μια εξέταση το πρωί. Στο δημόσιο εφάρμοσαν μεν το πρόγραμμα εθελοντικής υπερωριακής απασχόλησης αλλά αυτό δεν αφορά όλες τις ειδικότητες, όλα τα τμήματα και υπηρεσίες».

Αναφερόμενος στο θεσμό του «Συνηγόρου του Ασθενή», ο κ. Παπαδόπουλος υποστήριξε ότι «κάποιοι για δικούς τους λόγους βάζουν το νομοσχέδιο, όπως έκαναν εδώ και πολλά χρόνια, στα συρτάρια», τονίζοντας πως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έμεινε μόνο στις διαβεβαιώσεις. 

Σε σχέση με τα πιο συχνά παράπονα που λαμβάνει το Παρατηρητήριο Δικαιωμάτων Ασθενών της ΟΣΑΚ, τόνισε πως αφορούν ελλείψεις φαρμάκων αλλά και φάρμακα που δεν έχουν ενταχθεί στο ΓεΣΥ, επισημαίνοντας πως οι διαδικασίες ένταξής τους είναι πολύπλοκες και χρονοβόρες. 

Παράλληλα μίλησε για το Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ασθενών όπου η Κύπρος για πρώτη φορά θα κρατά τα ηνία αλλά και για την νέα εκστρατεία «Το ΓεΣΥ είμαστε εμείς, της το συζητήσουμε» που ξεκίνησε. 

Διαβάστε αυτούσια την συνέντευξη του κ. Χαράλαμπου Παπαδόπουλου

> Ως ΟΣΑΚ ποιες είναι οι εισηγήσεις σας οι οποίες θεωρείτε ότι θα βελτιώσουν το ΓεΣΥ;

Εδώ και πάρα πολύ καιρό η ΟΣΑΚ επισημαίνει προβλήματα τα οποία αφορούν κυρίως στρεβλώσεις που έχουν δημιουργηθεί στον τρόπο λειτουργίας του ΓεΣΥ και δεν έχουν καμία σχέση με αυτό καθαυτό το Σύστημα, την φιλοσοφία, τον χαρακτήρα ή την αρχιτεκτονική του. Αυτή τη στιγμή, όπως προκύπτει και από την καθημερινή μας επαφή με τους πολίτες, το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς είναι ο μεγάλος χρόνος αναμονής για ραντεβού με γιατρό του ΓεΣΥ. Το συγκεκριμένο πρόβλημα, είναι μια πολύ καλή ένδειξη για το τι ακριβώς εννοούμε όταν χρησιμοποιούμε τον όρο «στρεβλώσεις». 

Είναι αντιληπτό ότι δεν είναι δυνατό η Κύπρος να διαθέτει μια από τις μεγαλύτερες αναλογίες γιατρών/ασθενών, ο πληθυσμός της Κύπρου σε ό,τι αφορά τους δικαιούχους του ΓεΣΥ να μην έχει σημειώσει καμία τρομακτική αύξηση και εμείς να λέμε ότι είναι το πρόγραμμα όλων των γιατρών, όλων των ειδικοτήτων «κλειστό» για μήνες. Κάτι πάει λάθος. Εκτός βεβαίως αν είμαστε μια κοινωνία αρρώστων. Προσπαθήσαμε και θεωρώ ότι εντοπίσαμε κάποιες από τις αιτίες που οδήγησαν στο φαινόμενο αυτό και εξηγώ: Από τις δικές μας διαπιστώσεις, προκύπτει ότι δεν έγινε σωστή κατανομή του πληθυσμού μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Δηλαδή, με την εφαρμογή του ΓεΣΥ ο πληθυσμός μας μετακινήθηκε από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα και μείναμε εκεί. Σίγουρα η πανδημία την οποία φορτώθηκαν για δύο χρόνια τα δημόσια νοσοκομεία, συνέτεινε στην μετακίνηση της μεγαλύτερης μερίδας πολιτών στον ιδιωτικό τομέα διότι και οι χρόνιοι ασθενείς, που είναι χιλιάδες, για μεγάλα χρονικά διαστήματα δεν μπορούσαν να εξυπηρετηθούν από το δημόσιο. Όμως, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ούτε και το γεγονός ότι σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και το ωράριο λειτουργίας των δομών του ΟΚΥπΥ. Ένας πολίτης προτιμά να αποταθεί στον ιδιωτικό τομέα διότι το ωράριο εργασίας του δεν του επιτρέπει να πάει στον γιατρό ή για μια εξέταση το πρωί. Στο δημόσιο εφάρμοσαν μεν το πρόγραμμα εθελοντικής υπερωριακής απασχόλησης αλλά αυτό δεν αφορά όλες τις ειδικότητες, όλα τα τμήματα και υπηρεσίες. Ως εκ τούτου πρέπει να δούμε αυτό και άλλα ζητήματα που αφορούν τον ΟΚΥπΥ και να βρούμε λύσεις. 

Πέραν από τον ΟΚΥπΥ, ο ΟΑΥ, έχει λάβει κάποιες αποφάσεις, έχει εφαρμόσει κάποιους περιορισμούς οι οποίοι είτε επιβάλλουν στον πολίτη να αποταθεί σε ειδικό γιατρό για να εξασφαλίσει μια συνταγή φαρμάκων την οποία ο προσωπικός του γιατρός απαγορεύεται να εκδώσει, είτε επιβάλλουν στον γιατρό να σπρώξει τα ραντεβού του σε μεταγενέστερο στάδιο για να μπορέσει να πληρωθεί κανονικά για τις υπηρεσίες του. Ως ΟΣΑΚ έχουμε ζητήσει πολλές φορές να γίνει μελέτη και αναθεώρηση, εκεί και όπου χρειάζεται των περιορισμών. Πέραν από αυτά, έχουμε βεβαίως και την προκλητή ζήτηση. Δηλαδή ένας γιατρός βλέπει έναν ασθενή και ενώ δεν υπάρχει ανάγκη του λέει, έλα σε δύο ή τρεις μήνες να σε ξαναδώ «καλού κακού». Δεν θα κρίνουμε βεβαίως τον γιατρό εμείς. Αλλά νομίζω ότι πρέπει να γίνει και εδώ λίγη προσπάθεια να ελέγξουμε την κατάσταση. Έχουμε και την ευθύνη του ασθενή. Πλέον επειδή δεν πληρώνουμε θεωρούμε ότι με το παραμικρό μπορούμε να πηγαίνουμε σε γιατρό. Το χειρότερο είναι ότι δεν μάθαμε να αξιοποιούμε σωστά τον προσωπικό μας γιατρό. Δεν κατανοήσαμε τον ρόλο του προσωπικού μας γιατρού. Άρα εκείνο που πρέπει να κάνει ο ΟΑΥ και εμείς ως ΟΣΑΚ είναι να εκπαιδεύσουμε τους πολίτες για τη σωστή χρήση του ΓεΣΥ. 

Όπως καταλαβαίνετε, για να λύσουμε το πρόβλημα με τον χρόνο αναμονής για ραντεβού σε γιατρό, πρέπει να εργαστούμε όλοι. Είναι ένα πρόβλημα με πολλές αιτίες. Για αυτό το ζήτημα θα έχουμε σύντομα και συνάντηση με τον ΟΑΥ. 

Πέραν από τους χρόνους αναμονής, είναι φυσικά τα θέματα των φαρμάκων και κυρίως της ένταξης των καινοτόμων θεραπειών. Θεωρώ ότι οι διαδικασίες είναι πολύπλοκες και πάρα πολύ χρονοβόρες. Γίνεται μια προσπάθεια το τελευταίο διάστημα αλλά δυστυχώς οι ρυθμοί είναι πολύ αργοί. Δεχόμαστε σχετικά παράπονα και ως ΟΣΑΚ. 

Σε ό,τι αφορά τα οικονομικά του ΓεΣΥ, δεν μας ανησυχούν καθόλου. Όταν το Ταμείο του Συστήματος έχει αποθέματα και ο ΟΑΥ μπορεί να προχωρεί στους σχεδιασμούς του εμείς δεν μπορούμε να λαϊκίζουμε και να λέμε χρειαζόμαστε περισσότερα χρήματα ή να πηγαίνουμε από την άλλη πλευρά και να λέμε ότι το ΓεΣΥ θέτει σε κίνδυνο τα δημόσια οικονομικά. Να πούμε ότι οι δημόσιες δαπάνες για την υγεία στην Κύπρο μόλις και μετά βίας πλησιάζουν τον μέσο όρο της Ε.Ε. Άρα ας σταματήσει και αυτή η κινδυνολογία από κάποιους. 

> Ποια κενά εντοπίζετε ότι υπάρχουν στον τομέα της υγείας και χρήζουν άμεσης βελτίωσης;

Σίγουρα υπάρχουν κενά τα οποία προκύπτουν κυρίως από την έλλειψη νομοθεσιών και αυτή η έλλειψη νομοθεσιών σε κάποιες περιπτώσεις εμποδίζει και την ομαλή λειτουργία του ΓεΣΥ αλλά και την άσκηση ελέγχου με τρόπο που να διασφαλίζεται η ποιότητα των υπηρεσιών. Σε εξέλιξη βρίσκεται τη διαδικασία ετοιμασία ή/και προώθησης νομοσχεδίων που αφορούν τις υπηρεσίες αποκατάστασης, την λειτουργία των ασθενοφόρων, τις υπηρεσίες ανακουφιστικής φροντίδας κλπ. 

Από την άλλη, θεωρούμε ότι το υπουργείο Υγείας πρέπει να αναλάβει πιο σοβαρά τον ρόλο του σε ότι αφορά θέματα δημόσιας υγείας και πρόληψης. Βλέπουμε τώρα ότι επεκτείνονται τα ανιχνευτικά πληθυσμιακά προγράμματα για τον καρκίνο, γνωρίζουμε ότι σύντομα θα ολοκληρωθεί και το σχέδιο διαθεσιμότητας, αναγκών και προγραμματισμού, (capacity planning). Αυτά είναι βήματα προς την ορθή κατεύθυνση διότι με το σχέδιο, θα γνωρίζουμε ποιες ανάγκες έχουμε, πόσες ανάγκες έχουμε σε υπηρεσίες, προσωπικό, δομές κλπ. Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι όλα αυτά θα έπρεπε να είχαν γίνει πριν την εφαρμογή του ΓεΣΥ. Θα πω και εγώ ότι συμφωνώ αλλά σκεφτείτε να περιμέναμε να γίνουν όλα αυτά και μετά να αποκτήσουμε σύστημα υγείας για όλο τον πληθυσμό. 

> Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαβεβαίωσε την Ομοσπονδία ότι θα προχωρήσει και θα δημιουργηθεί ο θεσμός του «Συνηγόρου του Ασθενή». Πού βρίσκεται το ζήτημα τη συγκεκριμένη στιγμή;

Δυστυχώς μείναμε στις διαβεβαιώσεις του Προέδρου. Έκτοτε δεν είχαμε κάποια εξέλιξη ή τουλάχιστον δεν έχουμε ενημερωθεί για κάποια εξέλιξη. Γνωρίζουμε βεβαίως ότι υπάρχουν κάποιοι οι οποίοι για δικούς τους λόγους βάζουν το νομοσχέδιο, όπως έκαναν εδώ και πολλά χρόνια, στα συρτάρια. Περιμένουμε να τύχουμε ενημέρωσης.

> Στην ΟΣΑΚ λειτουργεί το Παρατηρητήριο Δικαιωμάτων Ασθενών το οποίο δέχεται αρκετά παράπονα από ασθενείς. Ποια είναι τα πιο συχνά παράπονα που δέχεστε και πώς η ΟΣΑΚ ενεργεί για την επίλυσή τους; 

Τα περισσότερα παράπονα που λαμβάνουμε στο παρατηρητήριο αφορούν ελλείψεις φαρμάκων αλλά και φάρμακα που δεν έχουν ενταχθεί στο ΓεΣΥ. Επίσης λαμβάνουμε παράπονα για θέματα συμπεριφοράς και εξυπηρέτησης από ιατρικό, νοσηλευτικό και παραϊατρικό προσωπικό σε νοσηλευτήρια εντός και εκτός ΓεΣΥ καθώς και παράπονα για Προσωπικούς και Ειδικούς γιατρούς.

Μέσω του Παρατηρητηρίου, τα παράπονα προωθούνται στους αρμόδιους φορείς για διερεύνηση με στόχο να δοθεί απάντηση στον παραπονούμενο. Να τονίσουμε ότι η ΟΣΑΚ δεν κάνει διερεύνηση και δεν γνωρίζει ποια παράπονα είναι αληθή και ποια όχι και πρέπει επίσης να πούμε ότι δεν προωθούνται όλα τα παράπονα για διερεύνηση στους αρμόδιους φορείς, αλλά αποτελούν απλές αναφορές οι οποίες καταγράφονται για το λόγο ότι πολλές φορές οι εμπλεκόμενοι, υπό τον φόβο της εκδικητικής συμπεριφοράς αλλά και της πεποίθησης ότι με την υποβολή επώνυμης καταγγελίας δεν πρόκειται να υπάρξει δικαίωση ή επειδή δεν επιθυμούν να δώσουν συνέχεια ή να εμπλακούν σε δικαστικές διαμάχες, αρνούνται να δώσουν τη συγκατάθεση τους για υποβολή επώνυμης καταγγελίας.

> Πώς η αυτονόμηση των δημόσιων νοσηλευτηρίων θα βοηθήσει τους ασθενείς;

Πρώτα πρέπει να αποφασίσουμε όλοι μας για το τι εννοούμε όταν λέμε αυτονόμηση των δημόσιων νοσηλευτηρίων. Επίσης πρέπει να σκεφτούμε τι είδους αυτονόμηση επιδιώκουμε. Από τη στιγμή που τα νοσηλευτήρια του ΟΚΥπΥ λειτουργούν επί τω πλείστω με δημόσιους υπάλληλους δεν ξέρω σε ποιο βαθμό θα μπορούσε να γίνει εύκολα η αποκόλληση τους από το δημόσιο. Βλέπετε ότι πολύ συχνά έχουμε και αντιδράσεις από τους εργαζόμενους και σε κάποιες περιπτώσεις έχουν ναυαγήσει σχεδιασμοί εξαιτίας των δικαιωμάτων των εργαζομένων, δημοσίων υπαλλήλων, ή εξαιτίας του ωραρίου της δημόσιας υπηρεσίας που ακολουθείται ή ακόμα και εξαιτίας των διαδικασιών που πρέπει να ακολουθεί ο ΟΚΥπΥ. Μα πριν από δύο τρεις εβδομάδες πληροφορηθήκαμε από τα ΜΜΕ ότι ο ΟΚΥπΥ βάσει νόμου πρέπει να πάρει άδεια από τη Βουλή για να ξεφορτωθεί σκουπίδια και παλιοσιδερικά. Οι ασθενείς θα βοηθηθούν όταν μπορούν να επικοινωνήσουν με το δημόσιο και να κλείσουν το ραντεβού τους την ώρα που τους βολεύει, οι ασθενείς θα βοηθηθούν όταν πραγματικά θα έχουν το δικαίωμα να επιλέξουν τις υπηρεσίες του δημοσίου. Παραπέμπω και στα όσα είπαμε προηγουμένως για τους χρόνους αναμονής. Εδώ να πω ότι στο δημόσιο υπάρχουν αξιόλογοι επιστήμονες, υπάρχουν εξοπλισμοί τελευταίας τεχνολογίας, υπάρχει σωστή συντήρηση και έλεγχος των εξοπλισμών αυτών, προσφέρονται υπηρεσίες εξειδικευμένες που δεν προσφέρονται από τον ιδιωτικό τομέα. Όλα αυτά ας αξιοποιηθούν σωστά και ας αναδειχθούν από τον ίδιο τον ΟΚΥπΥ για να προσελκύσουν τους ασθενείς. 

> Έχει ξεκινήσει μια νέα εκστρατεία «Το ΓεΣΥ είμαστε εμείς, της το συζητήσουμε». Ποιες είναι οι πρώτες ενδείξεις της εκστρατείας;

Είναι πολύ μικρός ο χρόνος λειτουργίας της σελίδας μας στο Facebook με τίτλο «Ας το Συζητήσουμε» για θέματα που αφορούν το ΓεΣΥ. Θα ήταν πιο σωστό να περιμένουμε τον Σεπτέμβριο όταν θα γίνει καταγραφή δεδομένων για να δώσουμε σωστές απαντήσεις και στοιχεία. Θεωρώ ότι το «Ας το Συζητήσουμε», είναι ένας πολύ καλός τρόπος για καταγραφή των πραγματικών προβλημάτων των ασθενών. Επίσης, μέσω της σελίδας αυτής επιλύουμε απορίες των πολιτών ή υποβάλλουμε τα παράπονα τους σε ΟΑΥ και ΟΚΥπΥ με τους οποίους συνεργαζόμαστε και συμμετέχουν στην συγκεκριμένη εκστρατεία μας.

> Η Κύπρος κρατά για πρώτη φορά τα ηνία του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ασθενών. Τι σημαίνει αυτό τόσο για την ΟΣΑΚ όσο και για τη χώρα μας;

Αντιλαμβάνεστε ότι αυτό αποτελεί τεράστια τιμή και για την ΟΣΑΚ και για την χώρα μας. Για το οργανωμένο κίνημα των ασθενών στην Κύπρο σαφώς και έχει ιδιαίτερη σημασία. Σκεφτείτε ότι οι ασθενείς μιας μικρής χώρας κατάφεραν να αναλάβουν τα ηνία του Ευρωπαϊκού Φόρουμ. Αυτό από μόνο του λέει πολλά. 

> Ως νέος πρόεδρος της ΟΣΑΚ ποιοι είναι οι στόχοι που έχετε θέσει;

Το γεγονός ότι άλλαξε η ηγεσία της ΟΣΑΚ δεν σημαίνει ότι άλλαξε και η ΟΣΑΚ και οι στόχοι της. Συνεχίζουμε από εκεί που είχαμε μείνει. Αυτή τη στιγμή επικεντρωνόμαστε στην επίλυση των προβλημάτων που ταλαιπωρούν τους πολίτες/ασθενείς. Επιδιώκουμε την συνεργασία και τον διάλογο με όλους τους εμπλεκόμενους και θεωρούμε ότι πλέον πρέπει να σταματήσουμε να τσακωνόμαστε για τα όσα έγιναν στην πρό ΓεΣΥ εποχή και να συγκεντρώσουμε όλοι τις δυνάμεις μας για να ενισχύσουμε το Σύστημα. Δεν είμαι άνθρωπος των αντιπαραθέσεων αλλά να έχετε υπόψη σας ότι τις στιγμές που πρέπει μπορώ να έρθω σε έντονη αντιπαράθεση με τον οποιονδήποτε.