Η οπισθοδρόμηση έχει απόψεις που οδηγούν μακριά από την Ευρώπη και πανό με παραπλανητικά, εύληπτα συνθήματα: «Για την Ευρώπη των λαών», φωνάζει η κραυγή από αριστερά ή «για την Ευρώπη των Εθνών» ακούγεται από δεξιά.
Η οπισθοδρόμηση σήμερα δεν έχει κατ΄ ανάγκην το πρόσωπο που γνωρίζαμε.
Είναι ευρωσκεπτιστική έχει αντι-ευρωπαικό κίνητρο και ευρωφοβική ατζέντα. Βλάφτει σοβαρά τον τόπο. Βλάφτει την ειρήνη, την ασφάλεια, την πρόοδο και τη δημοκρατία.
Φορά τον μανδύα της αμφισβήτησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που φτάνει στα όρια της υπονόμευσης. Χρησιμοποιεί τα μέσα που του δίνει η δημοκρατία για να υπονομεύσει τη δημοκρατία.
Φορά ενίοτε και τον μανδύα των δικαιωματιστών για να επιτεθεί με αγέλες διαδικτυακών πιράνχας, κατά των αντίθετων απόψεων ή προσώπων που εκφράζουν άλλες προσεγγίσεις.
Στο όνομα της πολυφωνίας, να εξουθενώσει την πολυφωνία.
Βολεύεται να υπάρχουν ανεξέλεγκτες πηγές πληροφοριών, για να κατευθύνει όποτε θέλει ότι θέλει.
Η οπισθοδρόμηση έχει απόψεις που οδηγούν μακριά από την Ευρώπη και πανό με παραπλανητικά, εύληπτα συνθήματα: «Για την Ευρώπη των λαών», φωνάζει η κραυγή από αριστερά ή «για την Ευρώπη των Εθνών» ακούγεται από δεξιά. Ποτέ όμως και πουθενά οι λαοί και τα έθνη δεν ήταν σε καλύτερη κατάσταση απ ότι σήμερα στην ΕΕ.
Τα δύο συνθήματα ηχούν διαφορετικά, στοχεύουν όμως στο ίδιο, την καρδιά της Ευρώπης. Και τα δύο οδηγούν στο ίδιο σημείο. Μια Ευρώπη ανίκανη να πάρει αποφάσεις, χωρίς αποτελεσματικές δομές και αξιόπιστες προτάσεις και κράτη ισχυρά που θα οπισθοπορούν, σε εθνικιστικά παραληρήματα.
Οι μεν επικαλούνται τον Εθνικισμό ως Κατάρα και οι δε ως Ευλογία. Ξέρουμε όμως πως εάν υπάρχει ένα ρεαλιστικό αντίδοτο στον νοσηρό εθνικισμό, δεν είναι άλλο από το όραμα μίας Ομοσπονδιακής Ευρώπης.
Ο κρατισμός -ακροδεξιός και αριστερός- σήμερα μειώνει τα ευρωπαϊκά επιτεύγματα, υποτιμά τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, τρομάζει με την εκχώρηση εξουσιών στην ΕΕ και νοσταλγεί την εποχή που η ήπειρος ήταν μοιρασμένη στα δύο. Η μία ελεύθερη και σύγχρονη η άλλη σκοτεινή και ολοκληρωτική. Προτιμά την Ευρώπη των ολοκληρωτικών καθεστώτων από την Ευρώπη της προόδου και της Δημοκρατίας. Του σιδηρού λεγομένου παραπετάσματος ή της εποχής των Σαλαζάρ, Φράνκο και Ιωαννίδη.
Αποφεύγει να διακρίνει την απογοήτευση από συγκεκριμένες πολιτικές, από το συνολικό οικοδόμημα το οποίο απορρίπτει, ανάγοντας το έλασσον σε μείζον.
Εκμεταλλεύεται ο ένας πόλος την ύπαρξη του άλλου για να επιβιώνουν και να μεγαλώνουν. Απειλεί ο ένας με την άνοδο του άλλου. Διαδηλώνει ο ένας εναντίον του άλλου και όλοι μαζί εναντίον της ΕΕ, που επιτρέπει την παρουσία του αντιπάλου δέους.
Η ιστορία βεβαίως δεν επαναλαμβάνεται όπως αφελώς αναφέρει ο μύθος, αλλά επαναφέρει εικόνες που προσομοιάζουν. Όπως τον μεσοπόλεμο που οι βίαιες συγκρούσεις μεταξύ κόκκινων και μαύρων, στους δρόμους του Βερολίνου, έπνιξαν την ελπιδοφόρα δημοκρατία της Βαϊμάρης.
Κέρδισαν οι μαύροι γιατί υπήρξαν πιο αποτελεσματικοί και ήξεραν να εκμεταλλευτούν καλύτερα τις αδυναμίες της δημοκρατίας για να πνίξουν τη δημοκρατία. Όπως φαίνεται να συμβαίνει και σήμερα.
Οι σκέψεις αυτές, άτακτα ριγμένες, είναι νομίζω χρήσιμες τώρα που συζητάμε ξανά με αφορμή τις ευρωεκλογές, για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γιατί αποτελεί πεποίθηση μου πως η έννοια του σύγχρονου και βαθιά προοδευτικού δεν μπορεί παρά να ταυτίζεται με την βαθύτερη δυνατή ενσωμάτωση μας στους Ευρωπαϊκούς θεσμούς, με την ανάπτυξη μίας αποτελεσματικής, δημοκρατικής και βαθιά αντιπροσωπευτικής Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μόνο εάν υπερασπιστούμε την ΕΕ, το πιο ελπιδοφόρο μοντέλο συνεργασίας, στην ιστορία της ανθρωπότητας έχουμε προοπτική, και όχι βέβαια το αντίθετο. Ειδικά εμείς οι πολίτες των μικρών κρατών της ηπείρου μας…
ΛΟΙΖΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
