Τα καλά νέα είναι ότι δεν… κατέρρευσε το κυπριακό χρηματοπιστωτικό σύστημα επειδή ανακοινώθηκε αναστολή των εκποιήσεων. Ούτε έκλεισε καμιά τράπεζα επειδή θα δοθεί το δικαίωμα σε δανειολήπτες να προσφεύγουν σε ειδικά δικαστήρια κατά της διαδικασίας εκποιήσεων. Ούτε υποχώρησε η αξιολόγηση της Κύπρου από τους διεθνείς οίκους επειδή θα τυγχάνουν αναλυτικής ενημέρωσης τα νοικοκυριά που κινδυνεύουν να χάσουν το σπίτι τους (αξίας κάτω των €350.000).
Η οικονομία δεν διαλύθηκε επειδή η κυβέρνηση -έστω και τρέχοντας να προλάβει τη Βουλή- κατέθεσε συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο για την προστασία των ευάλωτων ομάδων με μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Δεν είναι η πρώτη φορά που το ζούμε αυτό, μακάρι όμως να είναι η τελευταία και να μην χρειαστεί η κυβέρνηση να επανέλθει με νέες ρυθμίσεις επειδή οι προηγούμενες δεν λειτούργησαν και ξανά απ’ την αρχή. Γιατί, όπως πολύ σοφά λέει συχνά ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, «με την οικονομία δεν παίζουμε».
Η αλήθεια βέβαια είναι ότι εδώ και μια δεκαετία το μόνο που κάνουμε είναι να παίζουμε με την οικονομία. Ο πρώτος νόμος για τις εκποιήσεις υπερψηφίστηκε πανηγυρικά τον Σεπτέμβριο του 2014 από την πλειοψηφία της τότε Βουλής, για να ακολουθήσουν δεκάδες ρυθμίσεις, οδηγίες και προτάσεις (όπως το πλαίσιο αφερεγγυότητας, ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος, το σχέδιο «Εστία», ο «κώδικας συμπεριφοράς της Κεντρικής για βιώσιμες αναδιαρθρώσεις», αναστολές εκποιήσεων κλπ), αλλά ικανοποιητικό «δίχτυ προστασίας των ευάλωτων ομάδων» δεν βρέθηκε!
Προφανώς, δεν βρέθηκε ούτε λύση για τους «στρατηγικούς κακοπληρωτές», που όποτε γίνονται τέτοιες κουβέντες, εμφανίζονται όπως τους ζίζιρους του μεσημεριού. Τους ακούς, αλλά δεν τους βλέπεις. Δέκα χρόνια όμως μετά το κούρεμα και εννιά μετά τον πρώτο νόμο για τις εκποιήσεις, είναι τουλάχιστον αστείο να συζητούμε για «στρατηγικούς κακοπληρωτές» που εκμεταλλεύονται το σύστημα για να κοροϊδεύουν τους πάντες. Αν οι τραπεζίτες δεν μπορούν να τους βρουν, ας λογοδοτήσουν στους μετόχους τους. Το θέμα πλέον δεν αφορά ούτε την κοινωνία, ούτε την Πολιτεία.
Το συντεταγμένο κράτος έχει την ευθύνη και την υποχρέωση να λύσει με τρόπο οριστικό το ζήτημα με τις εκποιήσεις. Αφού εμπλούτισε την εργαλειοθήκη των τραπεζών και των εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων, τώρα είναι ώρα να δημιουργήσει και ένα κανονικό δίκτυ προστασίας για τις ευάλωτες ομάδες, όπως και ένα ισορροπημένο νομικό πλαίσιο. Δεν τους ζήτησε κανείς να πατάξουν τη διαφθορά, ούτε να ξηλώσουν το «κομματικό κράτος». Τους ζητήθηκε να κάνουν τη δουλειά τους μία και τελευταία φορά. Μεγάλα παιδιά είναι, κυβέρνηση και βουλευτές οφείλουν να συνεννοηθούν και να βρουν άκρη σε αυτό το σύνθετο κοινωνικό πρόβλημα που για να είμαστε ειλικρινείς μεταξύ μας, οι ευάλωτες ομάδες φέρουν τη λιγότερη ευθύνη.
Τα υπόλοιπα είναι μασκαριλίκια και επικοινωνιακές αρλούμπες για τα κομματικά τους ακροατήρια -ένθεν, κακείθεν. Αν νοιάζονται όσο λέγουν, ας το αποδείξουν. Γιατί, όπως θα διαβάσετε και παρακάτω, η ώρα είναι «τώρα».
ΜΑΥΡΗ ΕΠΕΤΕΙΟΣ: Δώδεκα χρόνια συμπληρώνονται την Τρίτη από το έγκλημα που σημάδεψε τη μεταπολεμική ιστορία της Κύπρου και τη δολοφονία 13 ανθρώπων στη Βάση του Μαρί. Ξαναδιαβάζοντας το πόρισμα Πολυβίου, διαπιστώνει κανείς ότι τα βαθιά αίτια που οδήγησαν σε εκείνη την ανείπωτη τραγωδία δεν έχουν εξαλειφθεί. Όποια μικρά βήματα έχουν γίνει (όπως η δημιουργία Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς) δεν αρκούν. Χρειάζονται πολλά περισσότερα για να μην ξαναζήσουμε το αναπάντεχο, «an accident waiting to happen», όπως το περιγράφει ο Π. Πολυβίου στο πόρισμά του (σελ. 593).
Αντί επιλόγου, ακολουθεί ένα επίκαιρο απόσπασμα του πορίσματος (ημερ. 30 Σεπτ. 2011, σελ. 595): «…θα πρέπει να προωθηθεί η διαφάνεια ως το κύριο όπλο του πολίτη, να ανοίξει το σύστημα με περιορισμό της κυριαρχικής και κάποτε ασφυκτικής παρουσίας και εμπλοκής των κομμάτων σε όλα τα επίπεδα, να αναχαιτισθεί η αναξιοκρατία και η μονοπώληση των δημοσίων θέσεων από κομματικά και προσωπικά συμφέροντα, θα πρέπει η πολιτεία να αναγνωρίζει και να επιβραβεύει την ικανότητα, την ανεξαρτησία σκέψης και άποψης καθώς και την εμπειρογνωμοσύνη πέραν οποιασδήποτε κομματικής ή πελατειακής σχέσης, και θα πρέπει με κάθε θυσία να ενισχυθεί η κοινωνία και ο πολίτης όχι μόνο στην κατανομή δημοσίων αξιωμάτων αλλά και στη συμμετοχή στο δημόσιο διάλογο. Δεν θα είναι εύκολο να κατεδαφισθεί το πολιτειακό κράτος που κτίστηκε για τόσες δεκαετίες τώρα. Θα πρέπει όμως η προσπάθεια να αρχίσει, τώρα.».
Το άσχετο: Μετά το 2013 ζούμε ένα όνειρο. Όνειρο θερινής νυκτός.
Καλή Κυριακή.
Γιώργος Αγαπίου
