Bήμα προς την εφαρμογή της νομοθεσίας για για το σύστημα Ποινικής Δικαιοσύνης Φιλικής προς τα Παιδιά,κάνει η Κυβέρνηση. Η Offsite News πληροφορείται ότι μέχρι το τέλος του έτους το Υπουργείο Δικαιοσύνης θα βγει σε προσφορές για να βρεθούν οι επιμελητές που θα αναλάβουν το project. 

Oι επιμελητές θα  έχουν καθήκον να συναντούν  τους ανακριτές που ασχολούνται με αδικήματα ανηλίκων. Στόχος των επιμελητών  θα είναι να ακούσουν τις απόψεις τους με σκοπό την τελική σύνταξη της έκθεσης τους στο Δικαστήριο Ανηλίκων.

Μετά το κανονιστικό πλαίσιο οι προσφορές

Όπως πληροφορούμαστε, προτού το Υπουργείο βγει σε προσφορές για την ανέγερση των Φυλακών, αναμένει την ολοκλήρωση του κανονιστικού πλαισίου που θα θεσμοθετεί τις Φυλακές Ανηλίκων. Το κανονιστικό πλαίσιο βρίσκεται ενώπιον της Νομικής Υπηρεσίας με σκοπό το νομοτεχνικό έλεγχο.

 Βρέθηκε χώρος μεταξύ  Λευκωσίας - Λάρνακας

Η Offsite News είναι σε θέση να γνωρίζει ότι το Υπουργείο Δικαιοσύνης έχει στα υπόψην χώρο μεταξύ Λευκωσίας - Λάρνακας  με σκοπό την ανέγερση των Φυλακών Ανηλίκων. Ο προσφοροδότης που θα πλειοδοτήσει μετά την προκήρυξη του έργου  θα προχωρήσει στην ανέγερση των Φυλακών. ΄Όπως πληροφορούμαστε, στο σχεδιασμό προβλέπεται η ανέγερση  κρατητηρίων  των 15-20 κελιών.

 Οι ανήλικοι κατάδικοι βρίσκονται και στις Φυλακές σε ξεχωριστό χώρο από τους υπόλοιπους,  ωστόσο κρίθηκε σκόπιμο να βρεθούν εκτός από το σωφρονιστικό ίδρυμα. Σημειώνεται ότι  νόμος  καθιστά ως έσχατο μέτρο την κράτηση των παιδιών τα οποία θα ορίζονται πλέον ως την ηλικία των 21 ετών. 

Η ίδια η Επίτροπος Νομοθεσίας Λουϊζα Χριστοδουλίδου - Ζαννέτου που ανέλαβε τη συγγραφή του νόμου δήλωσε στην Offsite ότι είναι απαραίτητο το κράτος να βρει χώρους για τους ανήλικους κατάδικους προς εξυπηρέτηση της νομοθεσίας για το σύστημα Ποινικής Δικαιοσύνης Φιλικής προς τα Παιδιά.

Με βάση το νόμο, το Δικαστήριο, εάν κρίνει ότι είναι απαραίτητος ο περιορισμός της προσωπικής ελευθερίας παιδιού, λαμβάνει υπόψη: Tην  ηλικία και ατομική κατάσταση του παιδιού, καθώς και τις ιδιαίτερες περιστάσεις της περίπτωσης.

Έσχατο μέτρο

Με βάση το νόμο όμως, καθίσταται  ως έσχατο μέτρο η κράτηση των παιδιών. Ο νόμος είναι  ιδιαίτερα πρωτοποριακός για τα Κυπριακά δεδομένα αφού, μεταξύ άλλων:  

• Eγκαθιδρύει δομές και διαδικασίες αποδικαστικοποίησης, οι οποίες μέχρι σήμερα ήταν  άγνωστες στο Κυπριακό νομικό σύστημα.

Τέτοιες διαδικασίες και προσεγγίσεις ισχύουν εδώ και χρόνια σε άλλα νομικά συστήματα Κρατών-μελών της Ε.Ε., αλλά και άλλων χωρών, και ιδιαίτερα στην Ιρλανδία και στο Ηνωμένο Βασίλειο, των οποίων τα συστήματα ποινικής δικαιοσύνης για παιδιά αποτέλεσαν τη βάση για την ετοιμασία του νομοσχεδίου αυτού.

Το νομοσχέδιο  αφορά: Στην πρόληψη και αντιμετώπιση της νεανικής παραβατικότητας, μέσα από την εγκαθίδρυση ειδικών δομών και θεσμών σε όλα τα στάδια των διαδικασιών, σε σχέση, τόσο με παιδιά που ενεργούν χωρίς καταλογισμό, όσο και σε σχέση με παιδιά που είναι ποινικά υπεύθυνα, στη βάση των βασικών αρχών που καθορίζονται στις Διεθνείς Πράξεις.

Τα ειδικά δικαστήρια ανηλίκων, έχουν  εξουσίες και αρμοδιότητες πολύ διαφορετικές από αυτές των άλλων δικαστηρίων, στη βάση και πάλι της αρχής ότι, η κράτηση παιδιών αποτελεί το έσχατο μέτρο. Επιβάλλονται εναλλακτικές ποινές ή μέτρα διαχείρισης των παιδιών που έρχονται σε σύγκρουση με το Νόμο. (Για  παράδειγμα, μέσω προγραμμάτων αποδικαστικοποίησης, κηδεμονίας, συμβουλευτικής, κοινοτικής επιτήρησης κ.ά). 

Βασική αρχή είναι ότι τα παιδιά που είναι ποινικά υπεύθυνα δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται από το σύστημα δικαιοσύνης των ενηλίκων, ανεξάρτητα από το αδίκημα το οποίο διέπραξαν και όλες οι διαδικασίες πρέπει να είναι φιλικές προς τα παιδιά. 

Παράλληλα, με το νομοσχέδιο εισάγονται μέτρα πρόληψης με οριζόντιο τρόπο, καθώς, επίσης, υποστηρικτικές δομές σε κάθε στάδιο της διαδικασίας.

>>>>Διαβάστε επίσης: Ψάχνουν χώρους για κράτηση ανηλίκων / Τι ισχύει<<<<<

Το Δικαστήριο  Παιδιών, απαρτίζεται από δικαστές που  εξειδικεύονται και εκπαιδεύεται σε θέματα νεανικής παραβατικότητας.  Το Δικαστήριο  μπορεί να αναβάλει την ενώπιόν του διαδικασία και να παραπέμψει το παιδί σε Οικογενειακό Συμβούλιο Ευημερίας Παιδιού. Επιπλέον, σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας, το Δικαστήριο δύναται με διάταγμά του να διατάξει τη σύγκληση Συμβουλίου Παιδιού, το οποίο θα καταβάλει προσπάθεια για να υιοθετήσει σχέδιο δράσης για το παιδί, το οποίο θα ανταποκρίνεται στις προσωπικές ανάγκες και περιστάσεις του.

Οι εναλλακτικές ποινές

Παραδείγματα εναλλακτικών ποινών που προβλέπονται, είναι:

(α)   Επίπληξη του παιδιού,

(β)  Επιβολή προστίμου ή/και επιβολή καταβολής των εξόδων ή/και αποζημίωσης στο θύμα από το παιδί,

(γ) Διάταγμα που υποχρεώνει τον γονέα ή κηδεμόνα να καταβάλει αποζημίωση στο θύμα,

(δ)  Διάταγμα γονικής επιτήρησης,

ε) Διάταγμα επιβολής κοινοτικής επιτήρησης,

(στ) Διάταγμα κράτησης σε χώρο κράτησης παιδιών,

(ζ)  Αναστολή ποινής κράτησης,

(η)  Διάταγμα παρακολούθησης με ηλεκτρονικό βραχιολάκι.

Στη Βουλή σήμερα το θέμα

Σήμερα Δευτέρα 11 Δεκεμβρίου 2023 η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Βουλής θα συζητήσει αυτεπαγγέλτως το σύστημα λειτουργίας και τα μέτρα με τα οποία διασφαλίζεται ότι τηρούνται τα δικαιώματα των παιδιών. Μιλώντας στην Offsite News η πρόεδρος της Επιτροπής βουλευτίνα του ΑΚΕΛ Ειρήνη Χαραλαμπίδου «η συνεδρίαση ορίστηκε για να πληροφορηθούμε από την Κυβέρνηση πως προχωρά με αυτό το «καυτό» θέμα». 

Γιώργος Μιχαηλίδης