Συνέντευξη στην Κωνσταντίνα Χατζηανδρέα

• Καμία εμπλοκή της Επιτροπής στην κατασκευή του δρόμου στην Πύλα
• Με 7ετές πλάνο η χρηματοδότηση των Τ/κ - Θα δοθούν συνολικά €241 εκατ. 
• Στα σκαριά δικοινοτικό ηλιακό πάρκο στη νεκρή ζώνη - Γίνεται προκαταρκτική μελέτη βιωσιμότητας
• Τι ισχύει τελικά με τα καύσιμα από τα κατεχόμενα
• Τι είναι το One Stop Shop που λειτούργησε
• Τι ισχύει με το άνοιγμα λογαριασμών Τ/κ που διαμένουν στις κατεχόμενες περιοχές

Κέντρο ενιαίας εξυπηρέτησης (One Stop Shop) από το οποίο Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι που δραστηριοποιούνται ή ενδιαφέρονται να συμμετέχουν στο νόμιμο εμπόριο μέσω της Πράσινης Γραμμής, λειτούργησε από τις 2 Οκτωβρίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συντονισμό με το Κυπριακό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο (ΚΕΒΕ) και το Τουρκοκυπριακό Εμπορικό Επιμελητήριο (TCCC). Στο γραφείο που στεγάζεται στην Λευκωσία στην Λεωφόρο Γεωργίου Γρίβα Διγενή κοντά στα γραφεία του ΚΕΒΕ, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να λαμβάνουν πληροφόρηση ή και τεχνική στήριξη για εμπορικές συναλλαγές διαμέσου της Πράσινης Γραμμής. Βάσει του κανονισμού της Πράσινης Γραμμής προϊόντα τα οποία αποδεικνύεται ότι είναι κυπριακής παραγωγής, επιτρέπεται να εισάγονται (χωρίς ΦΠΑ) στις ελεύθερες περιοχές είτε για να πωληθούν είτε για να εξαχθούν στο εξωτερικό. 

Ο Mario Nava Γενικός Διευθυντής Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε συνέντευξή του στην OffsiteNews μιλώντας για το δικοινοτικό εμπόριο, αποκάλυψε πως υπάρχει μια λίστα προϊόντων που θα πρέπει να ενσωματωθούν στον κανονισμό της Πράσινης Γραμμής, αφού «το εμπόριο αγαθών συμβάλλει στην ειρήνη και στην καλύτερη κατανόηση μεταξύ των κοινοτήτων». Μάλιστα ανέφερε ότι στις 20 Νοεμβρίου θα είναι στην Κύπρο και θα επισκεφθεί το One Stop Shop ώστε να ενημερωθεί για την λειτουργία του και θα τελέσει τα εγκαίνια. 

Την ίδια ώρα, αναφέρθηκε στην συμφωνία που επετεύχθη για την Πύλα σημειώνονται πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν θα έχει εμπλοκή στην κατασκευή του δρόμου. Σε σχέση με το πρόγραμμα βοήθειας προς την τουρκοκυπριακή κοινότητα δήλωσε πως υπάρχει 7ετές πρόγραμμα το οποίο υλοποιείται ενώ μίλησε και για την κατασκευή δικοινοτικού ηλιακού πάρκου στη νεκρή ζώνη για το οποίο ήδη γίνεται προκαταρκτική μελέτη βιωσιμότητας. 

Ξεκαθάρισε παράλληλα τι ισχύει με τον κανονισμό της Πράσινης Γραμμής για τα καύσιμα, τονίζοντας πως επιτρέπεται ένας πολίτης είτε να γεμίζει το ρεζερβουάρ του αυτοκινήτου του είτε να φέρει στις ελεύθερες περιοχές δοχείο με 10 λίτρα καύσιμα, ωστόσο απαγορεύεται ταυτόχρονα να έχει και γεμάτο το ρεζερβουάρ του αυτοκινήτου του. Άρα είτε θα γεμίσει δοχείο με 10 λίτρα, είτε το ρεζερβουάρ του αυτοκινήτου του.

Για τους Τουρκοκύπριους, ο κ. Nava ξεκαθάρισε πως μετά και από εγκύκλιο που απέστειλε ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας προς όλες τις τράπεζες οι Τουρκοκύπριοι που έχουν διεύθυνση οικείας στις μη ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές, μπορούν να ανοίξουν τραπεζικό λογαριασμό στις ελληνοκυπριακές τράπεζες.

Διαβάστε αυτούσια την συνέντευξη του Μάριο Νάβα στην OffsiteNews

- Ενημερωθήκατε για την συμφωνία της Πύλας; Θα χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση;

Έχουμε ενημερωθεί για τη συμφωνία της Πύλας και την χαιρετήσαμε επίσημα. Μάλιστα υπήρξε και ανάρτηση στο twitter από την Επίτροπο αμέσως μόλις ενημερωθήκαμε σχετικά. Χαιρετήσαμε τη συμφωνία ασφαλώς όπως και καταδικάσαμε όσα συνέβησαν τον Αύγουστο. Παρόλα αυτά όμως δεν έχουμε καμία εμπλοκή στην κατασκευή του δρόμου. Ο ρόλος μας είναι νομικής φύσεως στην εφαρμογή του κανονισμού της Πράσινης Γραμμής για την πιθανότητα να υπάρξει εκεί ένα νέο σημείο διέλευσης. Τα σημεία αυτά είναι μέρος του κανονισμού της Πράσινης Γραμμής. Θα είμαστε εκεί για να πιστοποιήσουμε, να διασφαλίσουμε πως θα υπάρχει ένα νέο σημείο διέλευσης για τον κόσμο αλλά δεν έχουμε εμπλοκή στην κατασκευή του δρόμου. 

- Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αυξήσει την χρηματική βοήθεια προς την τουρκοκυπριακή κοινότητα; 

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει σε εφαρμογή ένα 7ετές πλάνο το οποίο καταρτίστηκε το 2020 και το ποσό ανέρχεται είναι στα €241 εκατ. Το τι θα γίνει από το 2028 και μετά είναι πρόωρο να το πούμε. Το πλάνο μέχρι το 2027 εκτελείται κανονικά.

- Πού έχει δοθεί μέχρι στιγμής χρηματική βοήθεια και ποιο είναι το ποσό που απομένει για μέχρι το 2027; 

Ενημερώνουμε τον προϋπολογισμό μας ανά τακτικά χρονικά διαστήματα και κάθε τέσσερις μήνες απελευθερώνεται επίσημα το κονδύλι από το Κοινοβούλιο. Μέχρι σήμερα έχει δαπανηθεί το 81% του διαθέσιμου ποσού. Τα χρήματα δίνονται κυρίως στην Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοούμενους, στο Χαλλούμι ώστε να διασφαλίσουμε την υγιεινή των τροφίμων και τις προδιαγραφές υγείας στη διαβίωση των ζώων, αλλά και για την πολιτιστική κληρονομιά, κάτι που πιστεύουμε θεωρούμε πως μπορεί να αποτελέσει στοιχείο σύνδεσης των δύο κοινοτήτων. Παρέχεται επίσης στήριξη σε Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους μαθητές Λυκείου ώστε να συμμετάσχουν από κοινού στο United World College (UWC), στο πλαίσιο του δικοινοτικού προγράμματος υποτροφιών. Αυτοί είναι οι κυριότεροι τομείς στους οποίους κυρίως δαπανώνται τα χρήματα.

- Υπάρχει κάποιο πρόγραμμα που αναμένεται να εισηγηθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση στις δύο κοινότητες;

Αυτή αυτή τη στιγμή είμαστε στο στάδιο της προκαταρκτικής μελέτης βιωσιμότητας για τη δημιουργία δικοινοτικού ηλιακού πάρκου. Θα είναι στην νεκρή ζώνη χωρίς να είναι ξεκάθαρο ακόμα το που ακριβώς. Μου έχουν αναφέρει αρκετοί την περιοχή του παλιού αεροδρομίου Λευκωσίας αλλά είναι μια περιοχή πολύ γεμάτη και πιθανότατα δεν θα είναι εκεί. Η περιοχή της Πύλας θα μπορούσε να είναι επιλεχθεί για το ηλιακό πάρκο. Η νεκρή ζώνη είναι αρκετά μεγάλη και ηλιόλουστη. Αν όλα πάνε καλά Γενάρη θα έχουμε τα αποτελέσματα και θα μπορούμε να προχωρήσουμε στη μελέτη βιωσιμότητας.

- Ποιο είναι το σχόλιο σας για το χαλλούμι; 

Ήταν μια μεγάλη επιτυχία η αναγνώριση της Προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης (Π.Ο.Π). Αρκετοί Ελληνοκύπριοι παραγωγοί έκαναν αίτηση και αυτόματα σημαίνει πως πληρούν τις προδιαγραφές για την υγεία των ζώων και την υγιεινή των τροφίμων. Έκαναν αίτηση και δύο Τουρκοκύπριοι παραγωγοί, γεγονός πολύ θετικό και τώρα δουλεύουμε μαζί τους για να ανεβάσουν το επίπεδο σε αυτό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν πιάσουμε τα επίπεδα που πρέπει τότε το εμπόριο θα είναι εφικτό και ελπίζουμε να το καταφέρουμε μέχρι το τέλος του 2024.

- Τι ισχύει τελικά με τα καύσιμα από τα κατεχόμενα;

Ο κανονισμός της Πράσινης Γραμμής είναι ξεκάθαρος. Τα αγαθά που περιέχονται στις αποσκευές των ατόμων και είναι για προσωπική χρήση εξαιρούνται της φορολογίας αν δεν υπερβαίνουν τα €260 ανά άτομο και τα καύσιμα είναι μέρος του κανονισμού. Μπορείς να βάλεις καύσιμα μέχρι 10 λίτρα σε δοχείο για έκτακτη ανάγκη αλλά αν έχεις και το ρεζερβουάρ σου γεμάτο τότε ξεπερνάς το όριο.

- Στον κανονισμό της Πράσινης Γραμμής δίνεται το δικαίωμα στις αρχές να διενεργούν ελέγχους συγκεκριμένα για τα αγαθά;

Από τη στιγμή που είναι σε ισχύ ο κανονισμός, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει κάθε δικαίωμα να διενεργεί ελέγχους ώστε να διασφαλίζει ότι αυτό το κομμάτι του κανονισμού εφαρμόζεται.

- Γίνεται συζήτηση για την προσθήκη αγαθών στη λίστα του κανονισμού της Πράσινης Γραμμής. Ποιο είναι το σχόλιο σας; 

Υπάρχει μια λίστα προϊόντων που θα πρέπει να ενσωματωθούν στον κανονισμό της Πράσινης Γραμμής σταδιακά. Πιστεύουμε πολύ ότι το εμπόριο αγαθών συμβάλλει στην ειρήνη και στην καλύτερη κατανόηση μεταξύ των κοινοτήτων. Το προηγούμενο έτος, το 2022, το εμπόριο ήταν στο μέγιστο και ανήλθε στα 15 εκατομμύρια. Για το φετινό έτος, οι αριθμοί φαίνεται να παραμένουν περίπου στο ίδιο επίπεδο.

- Πείτε μας κάποιες λεπτομέρειες σε σχέση με την αύξηση του εμπορίου, το κέντρο εμπορίου για επιχειρήσεις αλλά και τους τραπεζικούς λογαριασμούς για τους Τουρκοκυπρίους

Υπάρχουν δύο θέματα. Το «One Stop Shop» και οι τραπεζικοί λογαριασμοί για τους Τουρκοκύπριους. Το κατάστημα το ανοίξαμε πρόσφατα και θα το επισκεφθώ και ο ίδιος στις 20 Νοεμβρίου. Είναι μια κοινοπραξία του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου και του Τουρκοκυπριακού Εμπορικού Επιμελητηρίου. Ο σκοπός είναι η επίδειξη αγαθών που μπορεί να τύχουν ανταλλαγής αλλά και να διευκολυνθεί το εμπόριο που αντικειμενικά παρεμποδίζεται για μια σειρά από λόγους.

Για το θέμα των τραπεζικών λογαριασμών αυτό που ισχύει είναι πως ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου εξέδωσε τον Απρίλιομια εγκύκλιο προς όλες τις τράπεζες που είναι σύντομη και ξεκάθαρη. Αποτελείται από δυο παραγράφους. Στην πρώτη επαναβεβαιώνει αυτό που ήδη ισχύει για τους Τουρκοκύπριους που εργάζονται στις ελεύθερες περιοχές και έχουν το δικαίωμα να ανοίξουν τραπεζικό λογαριασμό. Ξέρουμε όλοι πως γίνεται αλλά είναι θετικό που επαναβεβαιώθηκε και ευχαριστούμε το Διοικητή για αυτό. Στις τρεις γραμμές της δεύτερης παραγράφου όμως κρύβεται η εξέλιξη. Αναφέρει πως οι Τουρκοκύπριοι που έχουν διεύθυνση οικείας στις μη ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές μπορούν να ανοίξουν τραπεζικό λογαριασμό στις ελληνοκυπριακές τράπεζες. Βέβαια δεν εξαιρούνται οι περιπτώσεις αυτές από τη διαδικασία «Δέουσας Επιμέλειας» (Due Diligence) αλλά επιτέλους αυτή η δυνατότητα υπάρχει. Έκτοτε (σημ. συν.: 28 Απριλίου 2023) δουλεύουμε πάνω στο τρόπο που θα το κάνουμε να λειτουργήσει. Η ενημέρωση που έχουμε είναι πως γίνεται αναβάθμιση των συστημάτων πληροφορικής των τραπεζών και πολύ σύντομα θα είναι εφικτό. Θεωρούμε ότι και αυτή η εξέλιξη θα διευκολύνει τα πράγματα. Θα επιθεωρούμε την κατάσταση όπως εξελίσσεται και είμαστε σε συχνή επαφή με την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για να αξιολογούμε αυτό το βήμα.