Η Εκκλησία της Κύπρου και η κυπριακή κοινωνία θρηνεί τον χαμό του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ. Χρυσοστόμου του Β’ που απεβίωσε το πρωί της Δευτέρας 7/11. 

>>> Δείτε ΕΔΩ αφιέρωμα: ΒΙΝΤΕΟ: Τα παιδικά χρόνια, η ζωή & τα έργα του Αρχ. Χρυσοστόμου

Όπως ανακοινώθηκε η εξόδιος ακολουθία θα τελεστεί στον Καθεδρικό Ναό του Αποστόλου Βαρνάβα το ερχόμενο Σάββατο 12 Νοεμβρίου στις 12:00 το μεσημέρι. Θυμίζουμε ότι ο ίδιος ο Αρχεπίσκοπος προνόησε για την ταφή του η οποία θα γίνει σε ειδική κρύπτη κάτω από το Ιερό του Καθεδρικού Ναού του Αποστόλου Βαρνάβα. 

Η επόμενη μέρα και η διαδοχή

Αναπόφευκτα πλέον, αφού οδηγηθεί ο Αρχιεπίσκοπος στην τελευταία του κατοικία, η προσοχή θα στραφεί στην διάδοχη κατάσταση και τις διαδικασίες για τις αρχιεπισκοπικές εκλογές. 

Τοποτηρητής του Θρόνου ο Πάφου Γεώργιος

Σύμφωνα με το Καταστατικό της Εκκλησίας της Κύπρου, αμέσως μετά τη χηρεία του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου, ο πρώτος, κατά την τάξη, από τους εν ενεργεία Μητροπολίτες αναλαμβάνει την προσωρινή διοίκηση του, ως Τοποτηρητής, μέχρι την εκλογή και ενθρόνιση του νέου Αρχιεπισκόπου. Σήμερα, πρώτος κατά την τάξη είναι ο Μητροπολίτης Πάφου Γεώργιος, ο οποίος αναλαμβάνει και ως Τοποτηρητής. 

Ο ρόλος του Τοποτηρητή

Σύμφωνα με το Καταστατικό, ο Τοποτηρητής ασκεί την προσωρινή διοίκηση της Αρχιεπισκοπής μόνο στα συνήθη και απαραίτητα, για την εύρυθμη λειτουργία της, χωρίς να επιτρέπεται κατά τα λοιπά οποιαδήποτε μεταβολή στο καθεστώς είτε των προσώπων είτε των πραγμάτων.

Πρώτο μέλημα του είναι να διευθετηθούν όπως προαναφέραμε τα διαδικαστικά για την ταφή του Αρχιεπισκόπου. Ακολούθως θα ξεκινήσει τις διαδικασίες για τις αρχιεπισκοπικές εκλογές. 

Η διαδικασία για την εκλογή του νέου Αρχιεπισκόπου - Τα δύο στάδια

Ο Τοποτηρητής του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου, εντός δέκα ημερών από τη χηρεία του Θρόνου, έχει την υποχρέωση να στείλει δύο σχετικές εγκυκλίους.

Η μία εγκύκλιος θα είναι προς τους εφημέριους για να καταρτιστούν οι εκλογικοί κατάλογοι εντός δεκαπέντε ημερών από την ημέρα έκδοσης της εγκυκλίου. Η δεύτερη εγκύκλιος θα είναι προς το σύνολο του πληρώματος της Εκκλησίας, και η οποία θα ορίζει την ημέρα για την εκλογή του τριπροσώπου, εντός σαράντα ημερών από τη χηρεία του Θρόνου.  Άρα όλα τα πιο πάνω θα πρέπει να γίνουν μέχρι το Σαββατοκυρίακο 17/18 Δεκεμβρίου. 

Α' στάδιο - Εκλογή τριπροσώπου μέσα από καθολική ψηφοφορία

Η εκλογή του τριπροσώπου είναι το πρώτο στάδιο της διαδικασίας ανάδειξης νέου Αρχιεπισκόπου. Μέχρι τις 17/18 Δεκεμβρίου, θα έχουμε δηλαδη καθολική μυστική ψηφοφορία ανάμεσα σε όλο το πλήρωμα της εκκλησίας, την ημέρα που θα ορίσει ο Τοποτηρητής. 

Δικαίωμα ψήφου έχουν όλοι οι ορθόδοξοι χριστιανοί ηλικίας άνω των 18 ετών και όσοι διαμένουν μόνιμα στην Κύπρο τουλάχιστον για έναν χρόνο και είναι εγγεγραμμένοι στον εκλογικό κατάλογο ψηφοφόρων που θα εγκριθεί από την Ιερά Σύνοδο. Οι κατάλογοι εκλογέων κάθε ενορίας ή κοινότητας θα αναρτηθούν στην ιστοσελίδα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής και στους Ιερούς Ναούς. Χρέη Εφορευτικής Επιτροπής θα εκτελούν οι Επιτροπές των Ναών. 

Πώς θα γίνει η ψηφοφορία

Οι κληρικοί και οι λαϊκοί, θα έχουν τη δυνατότητα να γράψουν ιδιοχείρως σε λευκό χαρτί που θα φέρει σχετική σφραγίδα, ΕΝΑ μόνο όνομα του Αρχιερέα/ιερωμένου που επιθυμούν για να γίνει Αρχιεπίσκοπος. Δεν θα υπάρχει δηλαδή ψηφοδέλτιο με τα ονόματα υποψηφίων. Τα 3 πρώτα ονόματα, που θα μαζέψουν δηλαδή τις περισσότερες ψήφους, θα αποτελούν το τριπρόσωπο. 

Β' στάδιο - Εκλογή νέου Αρχιεπισκόπου από τα μέλη της Ιεράς Συνόδου

Ακολούθως, οκτώ μέρες μετά τις εκλογές και αφού δοθεί χρόνος για ενστάσεις, η Ιερά Σύνοδος θα επικυρώσει το τριπρόσωπο. Ακολούθως, τρεις μέρες μετά την επικύρωση του τριπροσώπου, τα τρία αυτά ονόματα, θα τεθούν σε νέα διαδικασία εκλογής ανάμεσα στα 16 μέλη της Ιεράς Συνόδου. Θα προηγηθεί Θεία Λειτουργία στον Καθεδρικό Ναό.

Οι δύο γύροι εκλογής και το σενάριο κλήρωσης

Για να εκλεγεί κάποιος από τον πρώτη ψηφοφορία θα πρέπει να έχει την πλειοψηφία των ψήφων. Θα πρέπει να λάβει δηλαδή τουλάχιστον εννέα (9) ψήφους από τους 16 Συνοδικούς. Αν στην Α' ψηφοφορία δεν συγκεντρώσει κάποιος την πλειοψηφία, πάμε στον Β' Γύρο. Εκεί θα συμμετέχουν οι δύο υποψήφιοι που συγκέντρωσαν τις περισσότερες ψήφους στην Α' ψηφοφορία. Όποιος συγκεντρώσει τις περισσότερες ψήφους στον Β' Γύρο εκλέγεται Αρχιεπίσκοπος. Δεν χρειάζεται δηλαδή πλειοψηφία. Αν υπάρξει ισοψηφία τότε θα διενεργεθεί κλήρωση μέσα από την οποία θα αναδειχθεί ο νέος Αρχιεπίσκοπος.

Μετά την ανάδειξη του νέου Αρχιεπισκόπου, οι Συνοδικοί μεταβαίνουν στον Καθεδρικό Ναό για την τέλεση της Κανονικής Πράξης. Η Ενθρόνιση του νέου Αρχιεπισκόπου θα γίνει 15 μέρες μετά την εκλογή του.

Με βάση τα χρονοδιαγράμματα που ορίζει το καταστατικό, περίπου όλες οι πιο πάνω διαδικασίες χρειάζονται 50 μέρες μετά την χηρεία του Αρχιεπισκοπού Θρόνου. Στις επόμενες 50 μέρες περίπου δηλαδή πρέπει να έχουμε νέο Αρχιεπίσκοπο. Αυτό αναμένεται να γίνει μέσα στην περίοδο των εορτών, μεταξύ Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς. 

>>> Δείτε ΕΔΩ αυτούσιο το Καταστατικό της Εκκλησίας της Κύπρου

Ποιοι μπορεί να είναι υποψήφιοι

Εκλόγιμοι για τον αρχιεπισκοπικό θρόνο είναι όλοι οι αρχιερείς της Εκκλησίας της Κύπρου. Όλα τα μέλη δηλαδή της Ιεράς Συνόδου. Επιπλέον εκλόγιμοι είναι όλοι οι άγαμοι κληρικοί (ιερείς ή διάκονοι) που διαθέτουν πτυχίο αναγνωρισμένης Ορθόδοξης Θεολογικής Σχολής, δεκαετή ευδόκιμη διακονία με την ιδιότητα του κληρικού ή μοναχού ενώ θα πρέπει να είναι άνω των 35 ετών.

Οι... υποψήφιοι

Όσον αφορά τους υποψήφιους, διευκρινίζεται ότι δεν θα υπάρξουν εξαγγελίες από τους Αρχιερείς κτλ. Υπάρχουν όμως ήδη ομάδες που τρέχουν τις διαδικασίες για προώθηση των εκλεκτών τους. Όπως τονίσαμε και πιο πάνω, δεν θα υπάρχει ψηφοδέλτιο με τους υποψήφιους. Θα ξέρει όμως ο κόσμος ποιοι ενδιαφέρονται για να μπορεί να ψηφίσει. 

Δεδομένες πρέπει να θεωρούνται οι υποψηφιότητες Λεμεσού Αθανασίου, Ταμασού Ησαϊα, και Πάφου Γεωργίου. Φαίνεται ότι ενδιαφέρον θα υπάρξει και από πλευράς του Κωνσταντίας και Αμμοχώστου Βασιλείου, του Καρπασίας Χριστοφόρου ενώ ερωτηματικό παραμένει τι θα πράξει ο Μόρφου Νεόφυτος που έχει απήχηση ανάμεσα στους πιστούς.  Δεν αποκλείεται να υπάρξει ενδιαφέρον και από άλλους Αρχιερείς/κληρικούς. 

Λεμεσού και Ταμασού θεωρούνται σίγουροι ότι θα είναι στο τριπρόσωπο. Απ' εκεί και πέρα, εάν τρέξουν διαδικασίες για υποψηφιότητα του Μόρφου Νεόφυτου, τότε φαίνεται να έχει αρκετές πιθανότητες να συμπεριληφθεί στο Τριπρόσωπο. Αν δεν επιθυμεί εκλογή του και το κοινοποιήσει, η υποψηφιότητα του δεν θα έχει ανάλογη δυναμική και τότε ένας εκ των Πάφου Γεωργίου και Κωνσταντίας και Αμμοχώστου Βασιλείου θα αποτελέσει τον τρίτο ιεράρχη του Τριπροσώπου. 

Το σημείο - κλειδί

Θεωρείται απομακρυσμένο σενάριο να έχουμε εκλογή από την Α' ψηφοφορία στην Ιερά Σύνοδο. Ως εκ τούτου, όλα θα κριθούν στην Β' ψηφοφορία.

Όπως είπαμε στην Β' ψηφοφορία θα συμμετέχουν οι δύο Αρχιερείς που θα λάβουν τις περισσότερες ψήφους στην Α' ψηφοφορία. Άρα ένας θα μείνει εκτός διαδικασίας. Εδώ ακριβώς είναι το κλειδί στην όλη υπόθεση. Δηλαδή τι θα πράξουν, ποιον θα ψηφίσουν στον Β' γύρο, όσοι Συνοδικοί ψηφίσουν στον Α' Γύρο αυτόν που θα μείνει εκτός Β' Γύρου. Θυμίζουμε ότι στην Β' ψηφοφορία ΔΕΝ απαιτείται πλειοψηφία. Εκλέγεται Αρχιεπίσκοπος όποιος μαζέψει τις περισσότερες ψήφους. 

Τα μέλη της Ιεράς Συνόδου:

• Μητροπολίτης Πάφου Γεώργιος
• Μητροπολίτης Κιτίου Νεκτάριος
• Μητροπολίτης Κυρηνείας Χρυσόστομος
• Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος
• Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος
• Μητροπολίτης Κωνσταντίας – Αμμοχώστου Βασίλειος
• Μητροπολίτης Κύκκου και Τηλλυρίας Νικηφόρος
• Μητροπολίτης Ταμασού και Ορεινής Ησαΐας
• Μητροπολίτης Τριμυθούντος και Λευκάρων Βαρνάβας
• Επίσκοπος Καρπασίας Χριστόφορος
• Επίσκοπο Αρσινόης Παγκράτιος
• Επίσκοπος Αμαθούντος Νικόλαος
• Επίσκοπος Λήδρας Επιφάνιος
• Επίσκοπος Χύτρων Λεόντιος
• Επίσκοπος Νεαπόλεως Πορφύριος
• Επίσκοπος Μεσαορίας Γρηγόριος