Συνολικά 625 εισαγωγές ασθενών οι οποίοι χρειάστηκαν περίθαλψη από το νεοσύστατο Κέντρο Τραύματος καταγράφηκαν τον τελευταίο χρόνο. Ένα Κέντρο το οποίο μπορεί να έμεινε για χρόνια στα συρτάρια, ωστόσο το 2023 μπορεί να χαρακτηριστεί και ως χρονιά ορόσημο, αφού οι προσπάθειες του τέως υπουργού Υγείας Μιχάλη Χατζηπαντέλα, επέφεραν καρπούς.

Κατά την πρώτη χρονιά λειτουργίας του τα χέρια της Ομάδας Τραύματος πέρασαν εκατοντάδες ασθενείς, εκ των οποίων οι 625 χρειάστηκε όπως νοσηλευτούν στο Νοσοκομείο. Το 15% των περιστατικών που κατέληξαν στο Κέντρο Τραύματος, έφεραν διατιτραίνον τραύμα (το τραύμα που προκαλεί τραυματισμό αγγείων) ενώ το 85% αμβλύ τραύμα (σωματικό τραύμα που συμβαίνει συχνά σε συγκρούσεις οδικής κυκλοφορίας, άμεσα χτυπήματα, ατυχήματα στο σπίτι ή στην εργασία, εγκληματικές επιθέσεις και τραυματισμούς κατά τη διάρκεια αθλημάτων.

Την ίδια ώρα το Κέντρο Τραύματος μηνιαίως και μέσω των Πρώτων Βοηθειών, προσφέρει τις υπηρεσίες του σε περίπου 900 περιστατικά τα οποία τυγχάνουν αξιολόγησης και περίθαλψης, χωρίς να γίνει εισαγωγή για νοσηλεία. 

Όπως ανέφερε σε δηλώσεις του στην OffsiteNews ο διευθυντής του Κέντρου Τραύματος δρ Χρύσανθος Γεωργίου, συγκριτικά με το 2019, οι ημέρες νοσηλείας των ασθενών μειώθηκαν από 10,9 στις 6,7. Ουσιαστικά, η νοσηλεία των ασθενών που χρειάστηκε να περάσουν από τα χέρια της Ομάδας Τραύματος, μειώθηκε κατά 3,2 ημέρες. Αυτός ήταν και ο πρώτος δείκτης για τον οποίο είχε τεθεί ως στόχος να μειωθεί γι’αυτό και έγιναν μετρήσεις και συγκρίσεις.

Άλλος ένας σημαντικός δείκτης ο οποίος κατέγραψε μείωση, είναι και ο χρόνος παραμονής ενός τραυματία στις Πρώτες Βοήθειες. Πριν την λειτουργία του Κέντρου Τραύματος, ο χρόνος αυτός ήταν 200 λεπτά. Πλέον η παραμονή ενός τραυματία στις Πρώτες Βοήθειες και αφού ενεργοποιηθεί η Ομάδα Τραύματος, είναι μόλις 7-13 λεπτά. 

Την ίδια ώρα ο δρ Γεωργίου, τόνισε την ανάγκη να εξοπλιστεί το Κέντρο Τραύματος με όλα τα απαραίτητα, κάτι το οποίο ήδη γίνεται αφού έχει εξασφαλιστεί και δωρεά €170.000 από ΟΠΑΠ. 

Αυτό που εκκρεμεί για την ώρα να γίνει είναι Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας. «Για την ώρα σε περιπτώσεις που χρειάζεται ένας ασθενής του Κέντρου Τραύματος νοσηλεία σε Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας, αυτό γίνεται στην Εντατική Μονάδα. Ωστόσο είναι απαραίτητη η δημιουργία της Μονάδας αποκλειστικά για τα περιστατικά του Κέντρου Τραύματος».

Η διαδικασία που ακολουθείται

Η υπηρεσία του Κέντρου Τραύματος ανταποκρίνεται σε κάθε κλήση έκτακτης ανάγκης 24 ώρες το 24ωρο, 7 φορές την εβδομάδα. Μέσω του Κέντρου Τραύματος προσφέρεται θεραπεία σε ενήλικες και παιδιά για ένα ευρύ φάσμα σοβαρών και απειλητικών για τη ζωή τραυματισμών και κρίσιμων καταστάσεων που προκύπτουν από:

> Επιθέσεις και άλλη βία

> Πνιγμός

> Πτώσεις

> Φωτιές

> Πυροβολισμοί, μαχαιρώματα και άλλη βία

> Τροχαία ατυχήματα

> Φυσικές καταστροφές

> Ατυχήματα που σχετίζονται με τον αθλητισμό

Η Ομάδα Τραύματος περιλαμβάνει θεράποντα χειρουργό τραύματος, ειδικευόμενο χειρουργικής, ειδικευόμενους (πιθανώς από διαφορετικές ειδικότητες), νοσηλευτές, έναν τεχνικό απεικονίσεων, έναν τεχνικό εργαστηρίου και έναν τεχνικό υπερήχων.

Ειδικοί από όλους τους κλάδους έρχονται επίσης για να φροντίσουν ασθενείς με τραύματα, ανάλογα με τις ανάγκες, όπως για παράδειγμα:

> Αναισθησιολόγοι

> Ειδικοί φροντίδας εγκαυμάτων

> Ιατροί επειγόντων περιστατικών

> Καρδιοχειρουργοί

> Νευροχειρουργοί

> Μαιευτήρες Γυναικολόγοι

> Ορθοπαιδικοί χειρουργοί

> Ωτορινολαρυγγολόγοι (ΩΡΛ)

> Πλαστικοί και επανορθωτικοί χειρουργοί

Κατά την παραλαβή ενός τραυματία από ασθενοφόρο και αφού αξιολογηθούν συγκεκριμένα κλινικά κριτήρια ενεργοποιείται άμεσα η Ομάδα Τραύματος (ΟΤ). Μέσω application στέλνεται ALERT στα κινητά όλων όσων στελεχώνουν το Τμήμα Χειρουργικής Τραύματος και σε λιγότερο από 3 λεπτά, συγκεντρώνονται στο χώρο αναζωογόνησης του ΤΑΕΠ και περιμένουν τον ασθενή για να τον παραλάβουν. Με την άφιξη του ασθενή όλα είναι έτοιμα για την περίθαλψή του. Ο αρχηγός της Ομάδας τραύματος -που είναι ο συντονιστής κατά την παραλαβή του πολυτραυματία- καθορίζει και αντιμετωπίζει τον ασθενή. Σε περίπτωση που ο τραυματίας δεν χρήζει νοσηλείας στην Μονάδα Τραύματος αντιμετωπίζεται και εξέρχεται από τον χώρο των ΤΑΕΠ. Εάν η κατάσταση του τραυματία χρήζει νοσηλείας στην Μονάδα Τραύματος αλλά είναι αναγκαία η εκτίμηση από άλλες ειδικότητες, αυτή πραγματοποιείται στον χώρο των ΤΑΕΠ ή στην Μονάδα Τραύματος.

Άμεση ενεργοποίηση της Ομάδας Τραύματος

Η Ομάδα Τραύματος ενεργοποιείται άμεσα οταν για τους ασθενείς οι οποίοι μεταφέρονται στο Κέντρο Τραύματος ισχύει τουλάχιστον ένα από τα πιο κάτω:

- Συστολική Αρτηριακή Πίεση <90 mmHg ανά πάσα στιγμή σε ενήλικες ή υπόταση που σχετίζεται με την φυσιολογική για την ηλικία σε παιδιά

- Σφύξεις >120/λεπτό

- Τραυματίες που χρήζουν εξασφάλισης αεραγωγού ή με αναπνοές <10/λεπτό ή αναπνοές >29/λεπτό

- Μη ανταπόκριση στον πόνο (εξαιρούνται οι ασθενείς με αμιγή κάκωση κεφαλής και κατά τα άλλα φυσιολογικά ζωτικά σημεία

- GCS < 9 με μηχανισμό κάκωσης που οφείλεται σε τραύμα

- Κακώσεις από πυροβολισμό ή από νύσσοντα όργανα στον τράχηλο, θώρακα και κοιλιά

- Ηλικία >70 χρόνων (εξαιρουμένων των πτώσεων εξ ιδίου ύψους)

- Μεταφορά από άλλο νοσηλευτήριο, ασθενούς ο οποίος χρειάζεται συνεχή μετάγγιση αίματος

- Εγκυμοσύνη με βιώσιμο έμβρυο (>24 εβδομάδων)

- Κατά την κρίση του ιατρού του ΤΑΕΠ 

Τα περιστατικά που δεν χρήζουν άμεσης ενεργοποίησης της Ομάδας Τραύματος

Σε ασθενείς με τραύμα οι οποίοι δεν πληρούν τα κριτήρια άμεσης ενεργοποίησης της Ομάδας Τραύματος αλλά πληρούν τα πιο κάτω κριτήρια, καλείται ο ειδικευόμενος Χειρουργός ο οποίος θα πρέπει να είναι παρόν στο ΤΑΕΠ εντός 15 λεπτών. Ο ειδικευόμενος θα πρέπει να ενημερώσει τον Ειδικό Χειρουργό Τραύματος. 

Κριτήρια τραυματιολογικής γνωμάτευσης

- GCS<12 που δεν οφείλεται σε μεμονωμένη κάκωση κεφαλής. Αν υπάρχει αποκλεισμένο τραύμα κεφαλιού με GCS<12 θα ειδοποιηθεί άμεσα ο νευροχειρούργος.

- Αρχικός αιματοκρίτης <30 και κάθοδο >5%

- Επιδείνωση ζωτικών σημείων σε σύγκριση με προηγούμενη καταγραφή

- Αρχική απώλεια αίματος >300cc ή εμμένουσα σημαντική αποβολη

- Κλινική ένδειξη για διαγνωστική περιτοναϊκή αναρρόφηση

- Κλινική ένδειξη για υποψία καρδιακού τραυματισμού ή περικαρδιακού επιπωματισμού

- Αγγειακοί τραυματισμοί που καταλήγουν σε διαταραγμένη κυκλοφορία σε ένα άκρο ή σε σημαντική αιμορραγία

- Διεισδυτικά τραύματα στο κεφάλι (ενεργοποίηση Νευροχειρουργικής Ομάδας) 

- Πνευμοθώρακα με παρατεταμένη διαρροή αέρος

- Ένδειξη για γαστρεντερική αιμορραγία δευτερεύουσας του τραύματος

- 2 ή περισσότερα κατάγματα μακριών οστών

- Κατάγματα του πυελικού δακτυλίου με μετατόπιση

- Ακαθόριστη αιματουρία

- Παράλυση άκρων

- Κατά κρίση του υπεύθυνου του υπεύθυνου του τμήματος Πρώτων Βοηθειών

Η συμβολή του δρ Δημητριάδη και η πρόσφατη επίσκεψη στην Κύπρο

Στο όλο εγχείρημα για την σύσταση αλλά και λειτουργία του Κέντρου Τραύματος, συμβάλλει και ο Παφίτης γιατρός δρ Δημήτρης Δημητριάδης, ο οποίος είναι καθηγητής Χειρουργικής και Διευθυντής Τραύματος, Επείγουσας Χειρουργικής και Χειρουργικής Μονάδας Εντατικής Θεραπείας στην Κομητεία του Λος Άντζελες και στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια. 

Ο δρ Δημητριάδης ανέλαβε αφιλοκερδώς τον ρόλο του επιστημονικού συμβούλου και ήδη έχει επισκεφθεί εντός του 2023, 2 φορές το Κέντρο Τραύματος. Η πιο πρόσφατη του επίσκεψη ήταν τον περασμένο Νοέμβριο, κατά την οποία ενημερώθηκε για την εξέλιξη του Κέντρου Τραύματος, με τον ίδιο να θεωρεί πως έγιναν πολύ σωστά βήματα, προχωρώντας όμως και στις απαραίτητες συστάσεις για την εξέλιξη του Κέντρου. 

Ερωτηθείς ο δρ Γεωργίου πόσο βοήθησε στον τομέα της Υγείας η λειτουργία του Κέντρου Τραύματος, δήλωσε πως «Είναι γεγονός ότι το Κέντρο βοήθησε και αναβάθμισε την εκπαίδευση στο τραύμα στην χώρα. Όλοι οι ειδικευόμενοι που εφημερεύουν είναι κάτοχοι του ATLS, ενώ οι ειδικοί είναι όλοι εκπαιδευτές του ATLS. Διοργανώσαμε ενδονοσοκομειακές ημερίδες, εκπαιδεύσαμε το προσωπικό των ΤΑΕΠ, ενώ οργανώσαμε ακόμα και εκπαιδευτικές επισκέψεις υπό τον Καθηγητή Δημητριάδη». 

Ο Διευθυντής του Κέντρου Τραύματος, συμμετείχε στο 33ο Πανελλήνιο Χειρουργικό Συνέδριο στο οποίο παρουσίασε το Κέντρο Τραύματος του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας. Μάλιστα, αφού πήραμε τα εύσημα για την όλη προσπάθεια που γίνεται στην Κύπρο, ανακοινώθηκε και η σύσταση 16 Κέντρων Τραύματος στην Ελλάδα.

Η σημασία του Αρχείου Τραύματος

Ο δρ Γεωργίου, δεν παρέλειψε να αναφερθεί στην τεράστια σημασία που έχει η συλλογή δεδομένων για το Αρχείο Τραύματος. «Απαραίτητη προϋπόθεση για τη βέλτιστη λειτουργία και πιστοποίηση του Κέντρου Τραύματος είναι το Αρχείο Τραύματος (Trauma Registry), το οποίο διαχειρίζονται δύο νοσηλεύτριες, πιστοποιημένες από την Αμερικανική Εταιρεία Τραύματος». 

Συνεχίζοντας ο δρ Γεωργίου σημείωσε πως στο αρχείο γίνεται η συλλογή δεδομένων που περιγράφουν, μεταξύ άλλων, το συμβάν του τραυματισμού, δημογραφικά στοιχεία, προνοσοκομειακές πληροφορίες, διάγνωση, θεραπεία, αποτελέσματα και κόστος. 

«Τα δεδομένα είναι ακριβή, έγκυρα και αξιόπιστα για αυτό η ανάλυση τους μας βοηθά να κατανοήσουμε περισσότερα σχετικά με το τραύμα στην χώρα μας, ώστε να βελτιώσουμε τη φροντίδα και ασφάλεια των ασθενών μας, να αξιολογούμε τις εκπαιδευτικές ανάγκες, να παράγουμε έρευνα και να αναπτύξουμε καλύτερους τρόπους πρόληψης του τραύματος στην Κύπρο», ανέφερε καταληκτικά.