ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΓΑΠΙΟΥ

Το βέτο είναι ένα χρήσιμο εργαλείο, αρκεί να μην το χρησιμοποιήσεις. Εάν αναγκαστείς να ασκήσεις βέτο, τότε σημαίνει ότι έχεις αποτύχει σε όλες τις προηγούμενες διπλωματικές μάχες και κατέληξες στην έσχατη επιλογή, για να υπερασπιστείς απαράβατα εθνικά συμφέροντα. 

Στις δύο δεκαετίες που βρίσκεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση η Κύπρος (ως ισότιμος μέλος, όχι ως παρίας) ουδέποτε χρησιμοποίησε το όπλο του βέτο. Απείλησε, μπλόφαρε, υπονόησε ότι θα πει την… απαγορευμένη λέξη, αλλά ουδέποτε το έπραξε. Είχε πάντα διαγωγή κοσμιοτάτη στα… γκαλά των Βρυξελλών.  

Η γερμανική πρόταση για κατάργηση του βέτο και εισαγωγή ρυθμίσεων τύπου «ειδικής πλειοψηφίας» σε θέματα εξωτερικής πολιτικής της Ευρώπης, δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Έχει πολλά χρόνια που ανακυκλώνεται αυτή η κουβέντα και δεν αφορά (όπως αφελώς λέγεται) τη λειτουργικότητα και την αποτελεσματικότητα της Ένωσης, ούτε καν την προοπτική ομοσπονδοποίησης της Ευρώπης. Αυτά είναι παραμύθια. 

Μπορεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να μην θυμίζει σε τίποτα… ένωση  και να προσομοιάζει με «διακυβερνητική συνομοσπονδία» (Economist), αλλά για αυτό δεν ευθύνονται τα μικρά κράτη. Είναι οι μεγάλοι παίκτες, κυρίως το Βερολίνο, οι οποίοι έχουν μετατρέψει την τύποις Ένωση σε κομπάρσο της διεθνούς τάξης και σε δορυφόρο της Αμερικής. Όσο για την περίφημη «ευρωπαϊκή αλληλεγγύη», αυτό είναι ανέκδοτο μεταφρασμένο σε 26 γλώσσες. Ιδίως στα ελληνικά, το εμπεδώσαμε καλά.   

Ευτυχώς που σε αυτήν τη γερμανική αξίωση, η κυπριακή κυβέρνηση έχει πάρει… ξεκάθαρη θέση. Όπως δήλωσε ο (συνταξιούχος) Πρόεδρος της Δημοκρατίας, «αν αυτή η κατάργηση της ομοφωνίας θα οδηγήσει στην ενίσχυση της ΕΕ, εμείς είμαστε εδώ να το συζητήσουμε». Το ίδιο… ξεκάθαρος ήταν και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. Απαντώντας στην κριτική του ΑΚΕΛ για τις δηλώσεις Χριστοδουλίδη, αποφάνθηκε: «…ως Κυπριακή Δημοκρατία είμαστε έτοιμοι να κάνουμε συζήτηση τηρώντας εποικοδομητική στάση, νοουμένου ότι υπάρχουν κάποιες ασφαλιστικές δικλίδες, ειδικά για τα μικρά κράτη μέλη που θα διασφαλίζουν τα ζωτικά εθνικά τους συμφέροντα (…) Ήμασταν, είμαστε και θα παραμείνουμε ευρωπαϊστές, γιατί πιστεύουμε στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση», μας είπε ο Λετυμπιώτης και μόνο αυτός μαζί με τον Χριστοδουλίδη κατάλαβαν τι εννοούσαν.

Τι ακριβώς «είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε»; Υπάρχει μήπως στο τραπέζι ισοδύναμη εναλλακτική λύση που «διασφαλίζει τα εθνικά συμφέροντα»; Έχουν γίνει συμμαχίες με άλλα μικρά κράτη για να αντιμετωπιστεί η γερμανική ραδιουργία; Είμαστε έτοιμοι να βάλουμε βέτο στην κατάργηση του… βέτο;  

Αν, πάντως, είναι με τέτοια φούμαρα που θα διαπραγματευτούμε αύριο-μεθαύριο το έσχατο όπλο μας,  το τέλος το ξέρουμε. Θα καταλήξουμε με κανένα πιστόλι στον κρόταφο και θα βρεθούμε ξανά κουρεμένοι. Μόνο που αυτήν τη φορά δεν θα καταρρεύσει απλά το τραπεζικό μας σύστημα, αλλά θα παρακολουθούμε απαθείς το Βερολίνο να καθορίζει πολιτική έναντι της Τουρκίας, την οποία εμείς θα πρέπει να εφαρμόσουμε ως καλοί «ευρωπαϊστές»!

Χωρίς το βέτο όμως, μιλούμε για μια άλλη Ευρώπη. Χωρίς το βέτο θα έχει αποκλειστεί η έξοδος κινδύνου για μικρά κράτη όπως η Κύπρος και αργά ή γρήγορα θα μετατραπούμε σε γερμανική αποικία. 

Το θεμελιώδες δικαίωμα της αρνησικυρίας (γιατί περί δικαιώματος πρόκειται) δεν αφορά πόσο μεγάλο πρέπει να είναι το ευρωπαϊκό αγγούρι ή πόσους κόκκους πρέπει να έχει μια αλατιέρα, αλλά αφορά τον πυρήνα της εθνικής μας κυριαρχίας. Και όταν τα εθνικά συμφέροντα τίθενται υπό αμφισβήτηση, δεν υπάρχουν ανταλλάγματα, δεν χωρεί εποικοδομητική ασάφεια, ούτε είναι ώρα για πιρουέτες τύπου Χριστοδουλίδη – Λετυμπιώτη. Υπάρχουν ξεκάθαρες και ανυπέρβλητες γραμμές. Υπάρχει μόνο βέτο. 

Υστερόγραφο: Εκδόθηκε κόκκινη προειδοποίηση για ακραία καιρικά φαινόμενα, αλλά τελικά οι αποκαλύψεις της κοινοπραξίας δημοσιογράφων «ICIJ» ήταν ανοιξιάτικο ψιλόβροχο. Συνηθισμένα, βλέπετε, τα βουνά απ’ τα χιόνια. Το πρόβλημα όμως είναι άλλο: ποιος μας πιστεύει πλέον; Ποιος πιστεύει μια χώρα στην οποία Πρόεδρος για μια δεκαετία ήταν κάποιος κύριος Νίκος Χρ. Αναστασιάδης; 

Άσχετο: Νικόλας ο τέταρτος 

 [email protected]