ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΠΟΓΙΑΤΖΗ*

Με αφορµή ειδική έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας της Δηµοκρατίας, είναι πραγµατικά απορίας άξιο, ποια είναι η χρησιµότητα της δηµοσίευσης εκθέσεων για θέµατα προσωπικής ασφάλειας, οι οποίες αναφέρονται σε πολίτη αυτής της χώρας. Μέχρι πού σταµατά τι πρέπει να δηµοσιοποιείται και τι όχι και πόσο αυτό επηρεάζει την πραγµατική ασφάλεια των πολιτών;

Πρόσφατα έχουµε διαβάσει και ακούσει σε ΜΜΕ περί προσωπικής φρουράς (ή και χρήσης υπηρεσιακού αυτοκινήτου) καθώς και περί παραχωρήσεως αδειών πυροβόλων όπλων σε ιδιώτες.

Είναι γνωστό ότι υπάρχουν νοµοθεσίες περί οπλοκατοχής (βλέπε, «Ο περί Πυροβόλων όπλων Νόµος», ο οποίος αναφέρει µεταξύ άλλων τα εξής: (2) Πρόσωπο το οποίο επιθυµεί να αποκτήσει, κατέχει ή µεταφέρει πυροβόλο όπλο ή πυροµαχικό της Κατηγορίας Β1 ή Β5 δύναται να υποβάλει γραπτή αίτηση στον Αρχηγό Αστυνοµίας για να του χορηγηθεί άδεια απόκτησης και κατοχής του εν λόγω πυροβόλου όπλου. (δ) Ο Αρxηγός Αστυνοµίας δύναται, κατόπιν έγκρισης του Υπουργικού Συµβουλίου, να τροποποιεί, να αναστέλλει ή να ανακαλεί τη χορηγηθείσα άδεια για λόγους δηµόσιας τάξης ή/και ασφάλειας, χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε αιτιολογία).

Εύλογο και αποδεκτό είναι επίσης και οι συγκεκριµένες διατάξεις για την αποστολή της Προεδρικής Φρουράς όπου, ανάµεσα στα καθήκοντά της, αναφέρεται ρητά ως καθήκον: «Η προστασία και ασφάλεια του Προέδρου της Δηµοκρατίας και των µελών της οικογένειάς του».

Τι εξυπηρετεί, συνεπώς, η δηµοσιοποίηση αυτών των θεµάτων; Σε τι θα µπορούσε να βοηθήσει ή σε τι αποσκοπεί; Ή, πραγµατικά, ο πολίτης χρειάζεται ή και θέλει να γνωρίζει περί της προσωπικής φρουράς και ασφάλειας του Προέδρου ή περί οπλοφορίας συγκεκριµένων ατόµων;

Και αναρωτιέται κανείς: Δεν θα µπορούσε οι εκθέσεις αυτές να δοθούν στον άµεσα αρµόδιο, να γίνει ο ανάλογος έλεγχος και τα όποια συµπεράσµατα να συζητηθούν εµπιστευτικά ώστε να παρθούν τα ανάλογα µέτρα εκεί και όπου χρειάζεται;

Ανησυχεί όλους το γεγονός ότι αυτού του είδους οι συµπεριφορές (δηµοσίευση ή ακόµη και ανοικτή συζήτηση των εν λόγω θεµάτων) προέρχονται ή και αφορούν µιαν ανεξάρτητη αρχή, η οποία έχει ως αξίες τη διαφάνεια, τον έλεγχο, την αντικειµενικότητα και την αξιοπιστία.

Αντικειµενικότητα: Η στοχευµένη δηµοσιοποίηση ατόµων µε άδεια οπλοφορίας υποδηλώνει αντικειµενικότητα; Υπάρχει προηγουµένως ανάλογη δηµοσιοποίηση παρόµοιων εκθέσεων; Περί οπλοφορίας συγκριµένων ατόµων ή δηµοσιοποίηση περί προσωπικής φρουράς συγκεκριµένων ατόµων; Αξιοπιστία: Η χρονική περίοδος που δηµοσιοποιούνται οι εν λόγω εκθέσεις δηµιουργούν θέµατα αξιοπιστίας. Γιατί, εάν πραγµατικά υπήρχε κάτι το µεµπτό, αυτό θα έπρεπε να γίνει την ανάλογη χρονική περίοδο και όχι εκ των υστέρων.

Διαφάνεια: Η διαφάνεια θα πρέπει να λειτουργεί για όλους και όχι επιλεκτικά. Η δηµοσιοποίηση συγκεκριµένων ευαίσθητων θεµάτων ασφάλειας για συγκεκριµένους και µόνο αξιωµατούχους ή µη, προβληµατίζουν. Επιλεκτική διαφάνεια = αδιαφάνεια.

Έλεγχος: Ο έλεγχος θα πρέπει να στοχεύει σε συγκεκριµένα επωφελή αποτελέσµατα. Εάν τα πορίσµατα των ελέγχων αυτών για σοβαρά και σηµαντικά θέµατα παίρνουν τέτοιες διαστάσεις δηµοσιοποίησης, πόσο πραγµατικά παραγωγικοί και επωφελείς µπορούν αποδειχτούν αυτοί οι έλεγχοι;

Σηµασία, λοιπόν, δεν έχει µόνο να γίνεται ο ενδελεχής έλεγχος, που εκ των πραγµάτων πρέπει να γίνεται, αλλά και το πως αξιοποιείται για να έχει ουσία και πραγµατικά ωφέλιµα αποτελέσµατα.

Χρειάζεται πρωτίστως σοβαρότητα αλλά και πραγµατική αντικειµενικότητα, αξιοπιστία, διαφάνεια και έλεγχος, µακριά από οποιεσδήποτε σκοπιµότητες ή έστω υπόνοιες περί σκοπιµοτήτων.

Ας διαφυλάξουν αυτά που οι ίδιοι πρεσβεύουν, γιατί υπάρχει ο κίνδυνος αµφισβήτησης ακόµη και αυτής της ίδιας της Ανεξάρτητης Ελεγκτικής Αρχής.

*Πτυχιούχος Πολιτικών Επιστηµών και Διεθνών Σχέσεων