Το οδοιπορικό μιας γελοίας διαδρομής προς την Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης – Από το 2014 με την εισήγηση των Άγγλων για έως 10 (το πολύ) Δήμους και φτάσαμε το 2021 και συζητούμε για 20 Δήμους χωρίς να αποκλείεται έως το 2024 να πάμε και στους 23… Έτσι παίζεται το παιχνίδι στην Κύπρο όταν μια Μεταρρύθμιση εξαρτάται από τη Βουλή…
ΓΡΑΦΕΙ Ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΓΓΑΡΗΣ Twitter: @tsangarisp
Ποιος θυμάται την Εμανουέλλα Λαμπριανίδη Μουσιούττα;
Ούτε ένα χρόνο μετά τον διορισμό της, η πρώτη μελέτη για την Τοπική Αυτοδιοίκηση ήταν ήδη γεγονός και παρουσιάστηκε. Επρόκειτο για μια μελέτη Άγγλων εμπειρογνωμόνων, οι οποίοι υπέβαλαν ουσιαστικά δυο προτάσεις.
Πριν αναφερθώ στις προτάσεις, έχει σημασία να σημειωθούν οι ημερομηνίες:
Λοιπόν, το χρονοδιάγραμμα τότε ήταν το εξής:
23 Ιανουαρίου 2014: Το Υπουργείο Εσωτερικών εξαγγέλλει έναρξη διαβούλευσης με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για την Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
23 Ιανουαρίου 2014: Η Επίτροπος με δηλώσεις της στο ΚΥΠΕ σημειώνει ότι η προκαταρτική μελέτη - πλαίσιο των Άγγλων εμπειρογνωμόνων για την Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι έτοιμη.
Τέλη Ιανουαρίου 2014: Σύσκεψη με Δημάρχους και Κοινοτάρχες, στους οποίους παρουσιάζεται η Μελέτη και γίνεται η πρώτη ανταλλαγή απόψεων.
4–6 Φεβρουαρίου 2014: Σύσκεψη ΥΠΕΣ, Επιτρόπου με όλα τα Πολιτικά Κόμματα για παρουσίαση της Μελέτης και ανταλλαγή απόψεων.
17-21 Φεβρουαρίου 2014: Παρουσίαση της μελέτης από τους ίδιους τους εμπειρογνώμονες προς όλα τα εμπλεκόμενα μέρη και ανταλλαγή απόψεων.
Ιούνιος 2014: Στόχος να ολοκληρωθεί ο Σχεδιασμός και να κατατεθεί στη Βουλή και να ψηφιστεί πριν την έναρξη των θερινών διακοπών.
Μην σταθείτε στις ημερομηνίες των ημερών και των μηνών αλλά στο έτος. 2014!!!
Έκτοτε ακολούθησαν συσκέψεις επί συσκέψεων, αλλαγές, προσθήκες κτλ κτλ κτλ ώστε να φτάσουμε σήμερα στο 2021 και να ευελπιστούμε ότι μέχρι το 2024 θα εφαρμοστεί επιτέλους αυτή η «ευλογημένη» μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. 10 χρόνια μετά !!!
Δεν θα γράψουμε το αυτονόητο αν και στην Νήσο των Αγίων ακόμη και τα αυτονόητα πρέπει να σημειώνονται, οπόταν τα παραθέτω εν συντομία. Ότι δηλαδή στο μεσοδιάστημα οι 30 εν ενεργεία Δήμοι συνέχισαν την αύξηση των χρεών τους, προσέλαβαν 100άδες κόσμο, συνέχισαν την «ζωή» τους κανονικά, τα έργα τους (τα ποια;) και οι φορολογούμενοι συνέχισαν κανονικά να πληρώνουν διπλά και «τρίδιπλα» τους Δήμους, από την μια το Δημοτικό τους τέλος και από την άλλη μέσω της φορολογίας τους στο Κράτος, μέρος της οποία πάει στα χρέη των Δήμων. Ας μην μιλήσουμε για «δημοτικές υπηρεσίες», οι οποίες μάλλον είναι ανύπαρκτες ή και εκεί και όσες υπάρχουν δεν συγκεντρώνουν καν την βάση σε βαθμό ικανοποίησης και αποδοτικότητας.
Στο άλλο επίπεδο, το Πολιτικό, οι συζητήσεις συνεχίζονται εδώ και μια 10ετία, με το μεγαλύτερο πρόβλημα να είναι το πώς θα χωριστούν τα νέα δημοτικά όρια του κάθε Δήμου, ώστε το ΑΚΕΛ να διασφαλίσει ότι δεν θα εκλέγεται πάντα Συναγερμικός και ο ΔΗΣΥ να διασφαλίσει ότι δεν θα εκλέγεται πάντα ΑΚΕΛικός.
Με αυτό φτάνουμε στο δια ταύτα. Καλά, πόσους Δήμους θα έχουμε; Ή μάλλον πόσους πρέπει να έχουμε; Και έτσι πάμε πίσω στην 3η παράγραφο του σημερινού Άρθρου για να υπενθυμίσω τις προτάσεις των Άγγλων Εμπειρογνωμόνων.
Τότε λοιπόν, το 2014, οι Άγγλοι, εισηγήθηκαν δυο προτάσεις: Α/ Είτε οι Δήμοι να μειωθούν από 30 σε μόλις πέντε (5) (ένα ανά Επαρχία δηλαδή) είτε να μειωθούν σε 10 Μητροπολιτικούς Δήμους (2 Δήμοι ανά Επαρχία – ένας από την συνένωση των ήδη Δημοτικών Περιοχών της κάθε επαρχίας και ένας Δήμος από την συνένωση των κοινοτήτων της κάθε επαρχίας).
Εννοείται πως η Μελέτη των Άγγλων απορρίφθηκε ασυζητητί, εννοείται πως έβγαλαν τους Άγγλους άχρηστους και άσχετους και εννοείται πως τους έστειλαν απ’ εκεί που ήρθαν.
Οπόταν τι έπρεπε να κάναμε; Πολύ απλό. Άλλη μελέτη. Από άλλο εμπειρογνώμονα. Έτσι εκπονήθηκε μια νέα μελέτη αυτή την φορά από Έλληνα εμπειρογνώμονα (ο οποίος ομολογουμένως έχει εξαιρετικά στοιχεία στο CV του και πρακτική ενασχόληση με τις συγχωνεύσεις αφού συμμετείχε και στα πλάνα που έγιναν για τις συγχωνεύσεις Δήμων στην Ελλάδα).
Ο Χαράλαμπος Κουταλάκης προχώρησε σε μια διεξοδική έρευνα και κατάρτησε μια μελέτη στην οποία γινόταν εισήγηση για μείωση των Δήμων από 30 σε 14.
Μετά από συζητήσεις, διαβουλεύσεις, διαφωνίες, συμφωνίες, ενστάσεις κτλ κτλ κτλ τελικά οι Δήμοι στην πρόταση έγιναν 17.
Αυτός ήταν και ο αριθμός των Δήμων που υπήρχε στο Νομοσχέδιο που κατατέθηκε τελικά τον Δεκέμβριο του 2019 στην Βουλή των Αντιπροσώπων. (Διαβάστε εδώ το χθεσινό σχετικό ρεπορτάζ της Offsite: Σενάρια από 17 μέχρι 20 Δήμους το 2024)
Θα μου πείτε: Μα έχει και συνέχεια;
Απάντηση: Εννοείται πως έχει και συνέχεια. Μα που νομίζετε ότι είμαστε; Εδώ Κύπρος.
Πήγε λοιπόν το Νομοσχέδιο στη Βουλή των Αντιπροσώπων, συζητείται εκεί στην αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή και τσουπ, οι Δήμοι τελικά γίνονται 20!!! Δηλαδή από 30 να μειωθούν κατά 10 και να μας μείνουν 20 Δήμοι.
Και ερχόμαστε σιγά σιγά στο σήμερα, όπου ψηφίστηκε τις προάλλες (16/9) η παράταση της θητείας των αρχόντων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για 2,5 χρόνια με στόχο να ολοκληρωθεί η Μεταρρύθμιση.
Προσέξετε. Η συζήτηση τώρα αρχίζει. Και το Υπουργείο Εσωτερικών, το αρμόδιο υπουργείο δηλαδή για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, δήλωσε δια του Εκπροσώπου του, την περασμένη Παρασκευή 17/9 στην εκπομπή Offsite on Air ότι «το υπουργείο Εσωτερικών δεν είναι Δογματικό στον αριθμό των νέων Δήμων».
Εν ολίγοις, στις συζητήσεις που θα διεξαχθούν, μην αποκλείσετε και το ενδεχόμενο να αυξηθούν περαιτέρω οι Δήμοι, πέραν και των 20 δηλαδή, αριθμός ο οποίος βρίσκεται τώρα κάτω στο τραπέζι.
Υγ. Όταν τελικά καταλήξουν στον τελικό αριθμό των Δήμων, και όταν αποφασίσουν να ψηφίσουν την Μεταρρύθμιση, ας βάλουν μέσα και μια πολύ ουσιαστική ρήτρα: Κάθε Δήμος είναι οικονομικά αυτοσυντήρητος και η Οικονομική Κατάστασή του να αποστέλλεται ετησίως σε κάθε Δημότη του ξεχωριστά. Σε περίπτωση ελλείμματος, αυτό θα κατανέμεται στους Δημότες του. Αν πχ ένας Δήμος έχει έλλειμμα 1 εκατομμύριο ευρώ και έχει 100,000 δημότες τότε οι 100,000 να επιβαρύνονται από 10ευρώ έξτρα των δημοτικών τους τελών ώστε ο Δήμος τους να μην μεταφέρει το έλλειμμα στο επόμενο έτος. Αυτό να επαναλαμβάνεται ετησίως.
